03-02-2025 r. Nowy Sącz byliśmy współorganizatorami sesji historyczno-edukacyjnej pt.: „GDYBY NIE WOJNA, GDYBY NIE OKUPACJA…” (mcksokol.pl).
Dzisiejsze spotkanie rozpoczął Europoseł Arkadiusz Mularczyk PiS, który był pomysłodawcą wydarzenia. W swoim krótkim wystąpieniu przedstawił aktualną sytuację związaną z realizacją uchwały Sejmu RP z 14-09-2022 r. dotyczącą starań o uzyskanie reparacji wojennych od Niemiec (www.sejm.gov.pl).
Następnie wystąpił przyjaciel naszego Klubu GP, Prezes Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddział Nowy Sącz Leszek Zakrzewski, który jest współautorem raportu o stratach wojennych (www.gov.pl), a konkretnie części dotyczącej przykładu zniszczeń miasta powiatowego, jakim jest Nowy Sącz. Z Jego badań wynika, iż w wyniku wywołanej przez Niemcy II Wojny Światowej liczba mieszkańców Nowego Sącza zmniejszyła się o 1/3, 62% budynków zostało bardziej lub mniej zniszczonych a zakłady pracy zostały rozgrabione z posiadanego majątku.
W następnej kolejności głos zabrali uczniowie II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Konopnickiej w Nowym Sączu, którzy przybliżyli słuchaczom miejsca straceń znajdujących się na terenie miasta lub w jego okolicach takie, jak: nasyp kolejowy przy moście przez Dunajec, Biegonice, Trzetrzewina i Rdziostów, gdzie Niemcy masowo rozstrzeliwali Nowosądeczan.
Bardzo emocjonującą częścią sesji była rozmowa, przeprowadzona przez prowadzącego całe wydarzenie, kolejnego przyjaciela naszego Klubu GP Kamil Olesiński Prezesa Sokół Sądecczyzna z siedzibą w Małopolskim Centrum Kultury „Sokół”, które było gospodarzem spotkania, ze świadkiem historii, jakim niewątpliwie jest, częsty gość naszego Klubu GP, pani Grażyna Kulig. Jest Ona mieszkanką Nowego Sącza pochodzącą z Koła, gdzie Jej tata był dowódcą Związku Walki Zbrojnej – aresztowany przez Niemców i zamordowany w więzieniu przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu (miejscu kaźni zarówno polskich patriotów mordowanych przez Niemców podczas wojny jak i licznych Żołnierzy Niezłomnych rozstrzeliwanych tam przez władze komunistyczne po 1945 r.). Pani Grażyna jest osobą obdarzoną licznymi talentami, które wykorzystuje tworząc zawodowo piękne obrazy i rzeźby. Jest też niezwykle wrażliwa, co słuchacze mogli odczuć słuchając Jej wierszy. Następnym punktem programu było wprowadzenie do wystawy „Zbrodnie (nie)osądzone. Rozliczenia z niemieckimi sprawcami zbrodni z okresu II wojny światowej”, które wygłosił pan Dawid Golik z Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie – jednej z trzech wystaw dostępnych w budynku głównym „Sokoła” we foyer sali im. Lucjana Lipińskiego do 17 lutego 2025 r. Pozostałe wystawy to: przygotowana przez biuro Posła Arkadiusza Mularczyka: „Straty wojenne w powiecie nowosądeckim w czasie II wojny światowej” i przez Muzeum Ziemi Sądeckiej: „Zaginione zbiory muzealne podczas II wojny światowej”.
Uważamy, iż taka sesja historyczno-edukacyjna była bardzo potrzebna – szczególnie zgromadzonym widzom, którymi w większości byli uczniowie nowosądeckich liceów. Największa sala w MCK „Sokół” im. druha Lucjana Lipińskiego posiada 450 miejsc i trzeba przyznać, iż prawie wszystkie były zajęte. Wiele osób uważa, iż obecna młodzież nie jest zainteresowana historią Polski – wielogodzinna cisza na sali w czasie wystąpień prelegentów a także ewidentne wzruszenie w trakcie opowieści pani Grażyny świadczą, iż „sztafeta pokoleń” nie zostanie przerwana i w każdym pokoleniu jest wystarczająca liczba polskich patriotów dla przetrwania naszej umiłowanej Ojczyzny.
Filmy z wydarzenia można obejrzeć na stronie: www.facebook.com