Mowa o tzw. „500 plus dla małżeństw”, czyli jednorazowej gratyfikacji finansowej dla par z co najmniej 50-letnim stażem małżeńskim. W zależności od długości pożycia wsparcie może wynieść choćby 8000 złotych.
Świadczenie za wytrwałość w małżeństwie
Projekt ustawy, nad którym intensywnie pracuje Senat, przewiduje skalę wypłat zależną od długości stażu małżeńskiego. Zgodnie z założeniami, pary, które przeżyły wspólnie pół wieku, mogłyby liczyć na 5000 złotych. Każde kolejne pięć lat to dodatkowy tysiąc złotych więcej. I tak: 50 lat – 5000 zł, 55 lat – 5500 zł, 60 lat – 6000 zł, 65 lat – 6500 zł, 70 lat – 7000 zł, 75 lat – 7500 zł, 80 lat – 8000 zł.
Wsparcie ma być jednorazowe i niepodlegające opodatkowaniu. Jego celem jest uhonorowanie wieloletnich związków małżeńskich, które – jak wskazują twórcy projektu – są nie tylko podstawą życia rodzinnego, ale także budują stabilność społeczną.
Jak ubiegać się o pieniądze?
Aby skorzystać z nowego świadczenia, małżonkowie będą musieli złożyć stosowny wniosek oraz potwierdzić swój staż małżeński odpowiednimi dokumentami, najprawdopodobniej odpisem aktu małżeństwa. Szczegóły procedury, w tym terminy, sposób składania wniosków oraz organy odpowiedzialne za ich rozpatrywanie, zostaną określone w przepisach wykonawczych, które powstaną po zakończeniu etapu opiniowania projektu.
Uznanie finansowe zamiast tylko symbolicznego
Choć od lat funkcjonują medale za długoletnie pożycie małżeńskie przyznawane przez Prezydenta RP, to – jak wskazuje Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej – nie ma dotąd żadnej finansowej formy gratyfikacji dla takich par. Nowa propozycja miałaby wypełnić tę lukę.
Warto jednak zaznaczyć, iż projekt jest inicjatywą obywatelską, co oznacza, iż wyszedł od samych obywateli, a nie z resortów rządowych. Taki ruch może świadczyć o coraz większym społecznym zapotrzebowaniu na rozwiązania, które w symboliczny sposób wynagradzają trwałość i stabilność rodzinnych relacji.
Finansowe wyzwania państwa
Pomimo szerokiego poparcia idei projekt nie jest wolny od kontrowersji. Ministerstwo Finansów zaznacza, iż sytuacja budżetowa państwa jest napięta i wymaga „racjonalnego gospodarowania środkami publicznymi”. Wypłaty dla długoletnich małżeństw – choć jednorazowe – mogą generować istotne koszty dla budżetu, zwłaszcza jeżeli świadczenie stanie się popularne wśród uprawnionych.
W tej chwili realizowane są analizy finansowe oraz konsultacje, które mają pomóc w ocenie, jaki będzie realny koszt wdrożenia projektu. Pod uwagę brane są różne warianty – nie tylko wysokość świadczenia, ale również możliwe kryteria dodatkowe, które mogłyby ograniczyć liczbę beneficjentów.
Senackie prace nabierają tempa
Inicjatywa zyskała poparcie senackiej Komisji Petycji, która w lutym 2025 roku jednogłośnie zdecydowała o dalszym procedowaniu projektu. Biuro Legislacyjne przygotowało stosowny projekt ustawy, który został zaprezentowany senatorom w czerwcu 2025 roku. Od tego momentu rozpoczął się etap opiniowania, który obejmuje m.in. konsultacje ze Związkiem Miast Polskich.
Trwają również analizy skutków regulacji – eksperci próbują ocenić, jak wiele osób będzie uprawnionych do świadczenia i jaki wpływ będzie miało to na budżety samorządów, jeżeli to one będą odpowiedzialne za wypłaty. Jednocześnie nie wyklucza się wprowadzenia rozwiązań umożliwiających centralne finansowanie projektu.
Kiedy decyzja?
Nie ma jeszcze ostatecznej daty przyjęcia ustawy, ale tempo prac sugeruje, iż projekt może trafić pod głosowanie w Senacie jeszcze w drugiej połowie 2025 roku. Dopiero po zakończeniu konsultacji oraz uzyskaniu opinii adekwatnych instytucji zostanie podjęta decyzja o ostatecznym kształcie ustawy – zarówno pod względem warunków przyznania świadczenia, jak i jego wysokości.
