4 godzin temu
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił rozpoczęcie naboru gmin do pełnienia roli operatorów w programie Czyste Powietrze. Od 7 marca 2025 r. samorządy mogą zgłaszać się do Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW), aby podjąć się zadań kompleksowego wspierania mieszkańców w procesie termomodernizacji i wymiany nieekologicznych źródeł ciepła.
Za efektywne wsparcie każdego beneficjenta najwyższego i podwyższonego poziomu dofinansowania gminy otrzymają dodatkowe wynagrodzenie w wysokości 1700 zł (w tym 500 zł za pierwszy etap i 1200 zł za drugi etap wsparcia). Na finansowanie operatorów NFOŚiGW przeznaczył na rok 2025 ponad 40 mln zł.
Robert Gajda, zastępca prezesa NFOŚiGW, podkreśla istotną rolę gmin w nowej odsłonie programu:
„Jednym z priorytetów nowego programu Czyste Powietrze, który zapewnia dofinansowanie do termomodernizacji domów i wymiany pozaklasowych kotłów grzewczych, jest ukierunkowanie pomocy na osoby zagrożone ubóstwem energetycznym. To dla nich wprowadzamy system operatorów, którzy pomogą przejść przez cały proces pozyskiwania i rozliczania dotacji. Rola gmin jako operatorów jest kluczowa, bo to one są najbliżej mieszkańców i posiadają wiedzę, kto najbardziej potrzebuje tej pomocy – mogą zachęcić do skorzystania z dotacji, a jednocześnie chronić mieszkańców przed nieuczciwymi praktykami.”
Pełne wsparcie dla beneficjentów
Operator programu zapewni beneficjentom kompleksowe wsparcie na każdym etapie realizacji inwestycji – od podjęcia decyzji o termomodernizacji, przez cały proces inwestycyjny, aż do rozliczenia dotacji. Jest to szczególnie istotne dla osób starszych i zagrożonych ubóstwem energetycznym, które mogą otrzymać do 100% dofinansowania kosztów netto.
Zadania operatorów zostały podzielone na dwa etapy:
Etap pierwszy:
- Identyfikacja mieszkańców potrzebujących wsparcia
- Prezentacja możliwości w ramach programu Czyste Powietrze
- Ocena poziomu dofinansowania dla konkretnego beneficjenta
- Pomoc w wyborze audytora energetycznego i wykonawców
- Wsparcie przy podpisywaniu umów prefinansowania
- Pomoc w wypełnieniu i złożeniu wniosku o dofinansowanie
Etap drugi:
- Przekazanie i wyjaśnienie warunków umowy o dofinansowanie
- Pomoc przy wyborze i podpisaniu umów z wykonawcami
- Wsparcie w pozyskiwaniu zaliczek i prefinansowania
- Pomoc w zbieraniu dokumentów do rozliczenia
- Informowanie o liście Zielonych Urządzeń i Materiałów
- Wsparcie przy aktualizacji audytu energetycznego
- Pomoc w przygotowaniu wniosku o płatność i końcowym rozliczeniu
Korzyści dla gmin
Pełnienie roli operatora przyniesie gminom szereg korzyści:
- Dodatkowe wynagrodzenie finansowe za skuteczne działania operatorskie
- Pakiet dedykowanych szkoleń
- Współtworzenie systemu operatorów wraz z NFOŚiGW i WFOŚiGW
- Wzmocnienie znaczenia gmin w programie
- Szybsza wymiana nieefektywnych źródeł ciepła
- Większy wpływ na ochronę mieszkańców przed nieuczciwymi praktykami
Jak zostać operatorem?
Aby zostać operatorem, gmina powinna:
- Wysłać deklarację o chęci podpisania porozumienia operatorskiego na adres mailowy adekwatnego WFOŚiGW
- Zawrzeć porozumienie z WFOŚiGW (wzór będzie dostępny dla zainteresowanych gmin)
Nabór na gminnych operatorów prowadzony jest w trybie ciągłym, a umowy będą zawierane etapowo. Podpisywanie porozumień dla gmin, które zgłoszą się do 21 marca, przewidziano do 31 marca 2025 r. Kolejny etap nastąpi do 30 czerwca 2025 r.
Istotne informacje dodatkowe
- Najwyższy poziom dofinansowania oraz dotacje z prefinansowaniem będą dostępne tylko przy wsparciu operatora
- Gmina może zlecić realizację zadań lub ich część zewnętrznemu wykonawcy
- Gminy, które nie zgłoszą się do roli operatora, przez cały czas mogą prowadzić gminne punkty konsultacyjno-informacyjne
- Jeśli na danym terenie gmina nie zgłosi się do roli operatora, zadania te zostaną powierzone WFOŚiGW
Obecnie już 85% gmin w Polsce zawarło z WFOŚiGW porozumienia dotyczące prowadzenia gminnych punktów konsultacyjno-informacyjnych, co stanowi solidną bazę doświadczeń w zakresie wspierania mieszkańców przy pozyskiwaniu dofinansowania z programu Czyste Powietrze.
