2 tygodni temu
Niemiecki rząd zawiesił eksport wszelkiej broni, która mogłaby zostać wykorzystana przez Izrael w Strefie Gazy. To reakcja na decyzję tego kraju o przedłużeniu operacji wojskowej w regionie.
Izraelski gabinet bezpieczeństwa z czwartku na piątek (7 sierpnia) zaakceptował wcześniej przedstawiony przez premiera Netanjahu plan przejęcia Gazy, o którym więcej pisaliśmy w tym artykule.
W świetle tej decyzji Niemcy uznały, iż „coraz trudniej jest stwierdzić”, w jaki sposób podejście Izraela przez cały czas służy celom takim jak samoobrona przed Hamasem i uwolnienie porwanych zakładników, stwierdził w wydanym dzisiaj (8 sierpnia) oświadczeniu kanclerz Friedrich Merz.
„W tych okolicznościach niemiecki rząd nie zatwierdzi żadnego eksportu sprzętu wojskowego, który mógłby zostać wykorzystany w Strefie Gazy, aż do odwołania”, dodał.
Merz wezwał również Izrael do „dalszych kompleksowych i zrównoważonych działań na rzecz sytuacji humanitarnej w Strefie Gazy”, zauważając jednocześnie, iż po zwiększeniu presji ze strony państw europejskich podjęto pewne „pozytywne kroki”.
Berlin dotychczas zajmował ostrożne stanowisko w tej sprawie. Tradycyjnie łagodna polityka Niemiec wobec Izraela ma związek z ich świadomością historycznej odpowiedzialności za Holokaust. Rząd odmówił poparcia sankcji na szczeblu UE, w tym zawieszenia umowy stowarzyszeniowej między UE a Izraelem.
Złamanie niemieckiego tabu
Niemcy są drugim po Stanach Zjednoczonych największym dostawcą broni dla Izraela. Według Sztokholmskiego Międzynarodowego Instytutu Badań nad Pokojem (SIPRI) w latach 2020–2024 Niemcy odpowiadały za jedną trzecią całego importu broni przez Izrael.
W okresie od października 2023 r. do maja br. Niemcy wyraziły zgodę na dostawę broni i sprzętu wojskowego o wartości 485,1 mln euro do Izraela, ujawniło niedawno ministerstwo gospodarki w odpowiedzi na wniosek opozycji.
Większość dotychczasowego eksportu Niemiec koncentrowała się na obronie morskiej: fregaty stanowiły około 81 proc., a torpedy kolejne 10 proc. dostaw w latach 2019–2023. Chociaż Niemcy dostarczyły również silniki do pojazdów opancerzonych, a niektóre fregaty wykorzystano także w wojnie w Strefie Gazy, decyzja Niemiec ma charakter głównie symboliczny.
Merz pod presją niemieckiej sceny politycznej
Kiedy w październiku ubiegłego roku pojawiły się pogłoski o możliwości zawieszenia eksportu broni, Merz – ówczesny lider opozycji – potępił taką opcję jako „sprzeczną z zasadą solidarności”. Oskarżył również swojego poprzednika, socjaldemokratę Olafa Scholza, o „polityczną dwuznaczność” wobec Izraela.
Teraz musi liczyć się z podobnym oporem ze strony własnych szeregów. W ostatnich tygodniach socjaldemokraci zwiększyli presję na rząd, aby podjął bardziej zdecydowane kroki wobec Izraela.
W zeszłym tygodniu posłowie partii wezwali kanclerza do rozważenia, czy poparcie dla tzw. rozwiązania dwupaństwowego wymaga uznania państwa palestyńskiego.
