1 dzień temu
Niemiecki sąd administracyjny w Lipsku tymczasowo uchylił zakaz publikacji magazynu „Compact”, uzasadniając, iż choć istnieją dowody na naruszenie godności ludzkiej przez pismo, to zasada wolności prasy ma priorytet.
Zakaz nałożyło ministerstwo spraw wewnętrznych Niemiec w lipcu 2024 roku. Resort uznał wtedy magazyn za „tubę propagandową skrajnej prawicy”, w której nawołuje się do nienawiści wobec Żydów, muzułmanów i cudzoziemców. Trwa proces sądowy, w którym strona rządowa argumentuje, iż publikacja zagraża porządkowi konstytucyjnemu.
Geneza problemu
16 lipca ub.r. ówczesna minister spraw wewnętrznych Niemiec Nancy Faeser zakazała publikowania magazynu „Compact” oraz działania na rynku jego wydawcy i powiązanej firmy produkcyjnej. Polityk argumentowała, iż czasopismo stanowi narzędzie ekstremizmu antyżydowskiego, antymuzułmańskiego oraz antyimigracyjnego i zagraża demokratycznemu porządkowi.
Sąd administracyjny w Lipsku miesiąc później zawiesił zakaz, uznając, iż choć treści naruszają godność ludzką, istnieją również elementy chronione wolnością prasy, co rodzi wątpliwości co do proporcjonalności środków.
Magazyn może wznowić działalność, ale sprawa przez cały czas toczy się w sądach – nowy rząd pod przywództwem Friedricha Merza planuje kontynuować postępowanie, by udowodnić, iż „Compact” rzeczywiście podważa porządek konstytucyjny.
Spór wokół najważniejszego prawa
Artykuł piąty niemieckiej Ustawy Zasadniczej stanowi, iż „każdy ma prawo do swobodnego wyrażania i rozpowszechniania swoich poglądów w mowie, piśmie i obrazie oraz do niezakłóconego uzyskiwania informacji z powszechnie dostępnych źródeł”.
„Zapewnia się wolność prasy oraz programów informacyjnych w radiu, telewizji i filmie. Cenzury się nie stosuje”, brzmi artykuł.
Trwający wokół ekstremistycznej publikacji spór to zderzenie wartości: wolności prasy i ochrony porządku konstytucyjnego i godności ludzkiej. Władze widzą w magazynie narzędzie podżegania i ryzyko destabilizacji, sąd twierdzi natomiast, iż zakaz może być nadmierny.
Radykalny magazyn
„Compact” to pismo, które jest często klasyfikowane jako skrajnie prawicowe, populistyczne i konspirologiczne. Redakcja wspiera skrajne partie i ruchy takie jak Alternatywa dla Niemiec (AfD). Często krytykuje rząd federalny, szczególnie partie mainstreamowe (CDU, SPD, Zieloni), Prezentuje również antyimigracyjne i nacjonalistyczne stanowiska.
Publikacja promuje również treści związane z teoriami spiskowymi, m.in. dotyczącymi pandemii COVID-19, lub tzw. „Wielkiego Resetu”, czyli teorii, według której globalne elity planują przejąć kontrolę nad światem.
Wielu publikujących w magazynie autorów opowiada się za „Europą ojczyzn” i podważa sens istnienia Unii Europejskiej. Krytykuje też NATO, zwłaszcza w kontekście wojny na Ukrainie.
W artykułach nierzadko widoczna jest też prokremlowska narracja, zwłaszcza w odniesieniu do wojny w Ukrainie, jak również sprzeciw wobec feminizmu, tzw. ideologii gender i ruchów LGBTQ+. Promuje się tam „tradycyjne wartości” i „ochronę tożsamości kulturowej”.
Magazyn jest obserwowany przez niemiecki urząd ds. ochrony konstytucji (Bundesamt für Verfassungsschutz) pod kątem ekstremizmu prawicowego. W przeszłości jego redakcja organizowała demonstracje i wydarzenia z udziałem skrajnie prawicowych działaczy. Wiele publikacji określa się jako dezinformujące lub manipulujące faktami.
