Już 1 czerwca 2025 roku obywatele Polski udadzą się do urn wyborczych, by w drugiej turze wybrać prezydenta RP. O najwyższy urząd w państwie walczą Rafał Trzaskowski oraz Karol Nawrocki. Mimo iż wybory w Polsce są powszechne, nie każdy może oddać głos. Przepisy Konstytucji RP oraz Kodeksu wyborczego jasno wskazują, kto zostaje pozbawiony tego prawa.
Nie każdy zagłosuje. Te osoby są wyłączone z głosowania w drugiej turze
Zgodnie z artykułem 62 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, obywatel może brać udział w wyborach i referendach, chyba iż został pozbawiony praw publicznych, wyborczych lub ubezwłasnowolniony na mocy prawomocnego orzeczenia sądu.
Szczegóły uzupełnia Kodeks wyborczy, który mówi, iż prawo do głosowania mają wyłącznie obywatele Polski, którzy ukończą 18 lat najpóźniej w dniu wyborów.
ZOBACZ: Tu wypoczywa prezydent. Zamek w Wiśle imponuje
Z udziału w głosowaniu wyłączone są zatem:
- osoby niepełnoletnie - każdy obywatel, który nie ukończy 18 lat do dnia 1 czerwca 2025 roku, nie ma prawa oddać głosu, niezależnie od tego, czy jego urodziny przypadają dzień później.
- osoby ubezwłasnowolnione - osoby objęte całkowitym lub częściowym ubezwłasnowolnieniem, orzeczonym przez sąd, są automatycznie wyłączone z udziału w wyborach. Ubezwłasnowolnienie oznacza prawne ograniczenie lub odebranie umiejętności podejmowania samodzielnych decyzji.
- osoby pozbawione praw publicznych - sąd może orzec taki środek karny wobec osoby skazanej za przestępstwa o wysokim stopniu społecznej szkodliwości, zwłaszcza jeżeli kara więzienia wynosi co najmniej trzy lata. Pozbawienie praw publicznych skutkuje automatyczną utratą prawa do udziału w wyborach na czas obowiązywania wyroku.
ZOBACZ: Wybory 2025. Ile zarabia prezydent? Taką pensję otrzymuje głowa państwa
Czy osoby osadzone w zakładach karnych mogą głosować?
Wbrew powszechnym przekonaniom, więźniowie nie zawsze są pozbawieni prawa wyborczego. Zgodnie z przepisami, jeżeli osoba odbywająca karę więzienia nie została jednocześnie pozbawiona praw publicznych prawomocnym wyrokiem sądu, może uczestniczyć w głosowaniu.
ZOBACZ: Wybory prezydenckie 2025. Od kiedy obowiązuje cisza wyborcza w drugiej turze wyborów?
W takich przypadkach tworzone są odrębne obwody wyborcze w zakładach karnych i aresztach śledczych, gdzie osadzeni oddają głos pod nadzorem komisji wyborczych.
