NFOŚiGW ujawnił najnowsze statystyki programu Czyste Powietrze 2025

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej podsumował nową, zreformowaną odsłonę programu Czyste Powietrze, która uruchomiona została 31 marca 2025 r. W ciągu siedmiu lat łączne dofinansowanie wypłacone wnioskodawcom na rzecz termomodernizacji domów wyniosło prawie 17,5 mld zł. Co zmieniło się w Polsce na lepsze?

Najnowsza odsłona programu Czyste Powietrze 2025

W ciągu ostatnich pięciu miesięcy właściciele budynków jednorodzinnych w Polsce mogli składać wnioski o dofinansowanie kompleksowej termomodernizacji lub wymiany „kopciucha” na ekologiczne źródło ciepła. Wsparciem objęto również przygotowanie audytu energetycznego budynku wraz ze wskazaniem optymalnych rozwiązań grzewczych.

Dane za okres od 31 marca do 29 sierpnia br. ujawniają, iż Polacy złożyli blisko 28 tys. wniosków, na bazie których zawarto prawie 8 tys. umów na łączną kwotę ponad 440 mln zł. W ramach nowej odsłony programu dotychczas wypłacono beneficjentom ponad 7 mln zł. Liczby te nie uwzględniają dotacji dla powodzian oraz dopłat do kotłów gazowych finansowanych ze środków FEnIKS.

Niemal 11,5 tys., a więc 40 proc. wszystkich wniosków, zostało złożonych przez Operatorów. To jedyna forma wnioskowania, która umożliwia skorzystanie z prefinansowania oraz najwyższego poziomu dofinansowania (do 100 proc.). Samodzielni wnioskodawcy mogą liczyć na wsparcie na poziomie podstawowym (do 40 proc.) lub podwyższonym (70 proc.).

Sporne kotły powróciły na listę

Koszty kwalifikowalne projektów realizowanych w ramach programu Czyste Powietrze obejmują m.in. zakup i montaż pompy ciepła, instalację centralnego ogrzewania, ocieplenie budynku i wymianę stolarki drzwiowej i okiennej. Na Liście zielonych urządzeń i materiałów (ZUM) pierwotnie znalazły się również kotły na pellet, ale ten punkt czasowo zawieszono.

Dopiero w tym tygodniu NFOŚiGW poinformował, iż Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB), po konsultacjach z producentami kotłów, potwierdził, iż urządzenia te są zgodne z wymaganiami programu i tym samym powracają na listę ZUM. Nie jest jednak dozwolone wykorzystanie dofinansowania na zakup kotłów na biomasę, które umożliwiają instalację rusztu awaryjnego lub przedpaleniska.

Jak termomodernizacje oczyszczają polskie powietrze?

Program Czyste Powietrze w latach 2019-2024 pomógł zmodernizować 453 tys. budynków o niskiej efektywności energetycznej. W ramach udzielonego dofinansowania wymieniono 393 tys. źródeł ciepła, co zredukowało zużycie energii o 7,6 GJ rocznie. W przełożeniu na jakość krajowego powietrza oznacza to ograniczenie rocznych emisji o 11,3 tys. ton pyłów PM 10; 13,7 ton benzo(a)pirenu oraz ponad 3,2 mln ton CO₂.

Najwięcej termomodernizacji przeprowadzono w latach 2022-2024, z rekordowym rokiem 2023, gdy udało się poprawić efektywność energetyczną ponad 124 tys. budynków.

Nowa odsłona programu Czyste Powietrze 2025 odbywa się na zmienionych zasadach. Reforma objęła m.in. uzależnienie warunków dofinansowania od kryterium dochodowego właściciela i standardu energetycznego budynku, obowiązek sporządzenia audytu energetycznego przed i po inwestycji oraz wprowadzenie bezpłatnego wsparcia beneficjentów dzięki systemowi Operatorów.

Jak powiedziała Paulina Hennig-Kloska, ministra klimatu i środowiska: Pracując nad reformą programu Czyste Powietrze kierowaliśmy się trzema kluczowymi priorytetami – przede wszystkim walką z ubóstwem energetycznym przez realne wsparcie najbardziej potrzebujących. Naszym celem było także wyeliminowanie tzw. rachunków grozy przez wprowadzenie obowiązkowego standardu energetycznego budynku i racjonalizację wydatków, by nie dochodziło do nadużyć.

Wnioski można składać w trybie ciągłym do 31 grudnia 2030 r. Wypłaty dofinansowania będą realizowane do 2032 r.