2 godzin temu
Z początkiem 2025 roku na rachunki za energię elektryczną w Polsce powróci opłata mocowa, która przez ostatnie miesiące była zawieszona. Urząd Regulacji Energetyki (URE) zatwierdził jej nowe stawki na nadchodzący rok. Dla gospodarstw domowych oraz przedsiębiorstw oznacza to dodatkowe koszty, które mają wesprzeć stabilność systemu energetycznego i rozwój infrastruktury.
Fot. Warszawa w Pigułce
Czym jest opłata mocowa i dlaczego została wprowadzona?
Opłata mocowa została wprowadzona na mocy ustawy o rynku mocy z 2017 roku jako narzędzie mające zapewnić bezpieczeństwo energetyczne kraju. Jej głównym celem jest finansowanie rezerwy mocy, która gwarantuje stabilność dostaw energii, szczególnie w okresach zwiększonego zapotrzebowania. Środki uzyskane z opłaty są przeznaczane na utrzymanie gotowości systemu oraz rozwój infrastruktury, co obejmuje modernizację elektrowni oraz wspieranie budowy nowych źródeł energii.
W 2024 roku opłata mocowa została tymczasowo zawieszona w ramach działań mających na celu złagodzenie skutków wysokich cen energii. Jednak od stycznia 2025 roku powraca na rachunki odbiorców, zgodnie z decyzją URE, które ustaliło jej wysokość na podstawie kontraktów mocowych, zużycia energii oraz innych kosztów systemowych.
Nowe stawki opłaty mocowej – ile zapłacimy w 2025 roku?
Dla gospodarstw domowych wysokość opłaty mocowej została określona w zależności od rocznego zużycia energii elektrycznej. Zgodnie z decyzją URE, stawki będą wyglądały następująco:
- Zużycie poniżej 500 kWh rocznie: 2,86 zł miesięcznie (wzrost z 2,66 zł),
- Zużycie od 500 kWh do 1200 kWh rocznie: 6,86 zł miesięcznie (wzrost z 6,39 zł),
- Zużycie od 1200 kWh do 2800 kWh rocznie: 11,44 zł miesięcznie (wzrost z 10,64 zł),
- Zużycie powyżej 2800 kWh rocznie: 16,01 zł miesięcznie (wzrost z 14,90 zł).
W skali roku dla przeciętnego gospodarstwa domowego, które zużywa od 1200 kWh do 2800 kWh, opłata mocowa wyniesie około 137 zł. W przypadku największych konsumentów energii w gospodarstwach domowych, roczny koszt wzrośnie do 192 zł.
Dla odbiorców nieryczałtowych, takich jak duże przedsiębiorstwa i zakłady przemysłowe, stawka wynosić będzie 0,1412 zł za każdą kWh zużycia w godzinach szczytu (od 7:00 do 21:59 w dni robocze). Jest to wzrost o 0,015 zł/kWh w porównaniu do 2024 roku.
Dlaczego opłata różni się dla gospodarstw domowych i firm?
Zróżnicowanie opłat między gospodarstwami domowymi a przedsiębiorstwami wynika z odmiennych sposobów obciążania tych grup odbiorców. Dla gospodarstw domowych wprowadzono stawkę ryczałtową, która zależy od rocznego zużycia energii, co upraszcza system rozliczeń. Natomiast duże firmy płacą za rzeczywiste zużycie energii w godzinach szczytu, co ma na celu zmotywowanie ich do efektywniejszego zarządzania energią i unikania nadmiernego obciążania systemu w kluczowych momentach.
Planowane zmiany w opłacie mocowej – co nas czeka w przyszłości?
Od 2028 roku planowane są kolejne zmiany w systemie opłat mocowych. Zgodnie z założeniami, wysokość opłaty dla gospodarstw domowych ma być uzależniona od ich profilu zużycia energii. Stabilne i równomierne korzystanie z energii może skutkować niższymi opłatami, podczas gdy gwałtowne wzrosty zużycia w godzinach szczytu będą skutkowały wyższymi kosztami. Nowy system ma na celu promowanie bardziej świadomego i zrównoważonego korzystania z energii, co przyczyni się do efektywniejszego zarządzania obciążeniami systemowymi.
Koszty rynku mocy – co kryje się za opłatą mocową?
Rynek mocy, który finansowany jest z opłaty mocowej, ma na celu zapewnienie stabilności dostaw energii w Polsce do 2047 roku. W 2024 roku koszty funkcjonowania rynku mocy wyniosły 6,1 miliarda złotych, a na 2025 rok zakontraktowano obowiązki mocowe o wartości przekraczającej 6,4 miliarda złotych. Dzięki tym środkom państwo może wspierać operatorów systemu energetycznego, modernizować infrastrukturę i unikać blackoutów w okresach szczytowego zapotrzebowania.
Jak opłata mocowa wpłynie na budżety domowe?
Choć miesięczny koszt opłaty mocowej dla przeciętnego gospodarstwa domowego wynosi około 11-16 zł, w skali roku stanowi dodatkowe obciążenie dla wielu rodzin, zwłaszcza w obecnych warunkach ekonomicznych. W połączeniu z rosnącymi cenami energii i kosztami życia, powrót opłaty mocowej może być odczuwalny, szczególnie dla gospodarstw o ograniczonym budżecie.
Rola opłaty mocowej w transformacji energetycznej
Powrót opłaty mocowej to krok mający na celu wzmocnienie stabilności polskiego systemu energetycznego i wsparcie transformacji energetycznej. Zebrane środki wspierają modernizację infrastruktury i rozwój nowych źródeł mocy, co jest najważniejsze w obliczu rosnącego zapotrzebowania na energię i wyzwań związanych z dekarbonizacją gospodarki.
Opłata mocowa nie tylko pokrywa bieżące potrzeby systemu, ale także pozwala na lepsze przygotowanie się na przyszłe wyzwania, takie jak integracja odnawialnych źródeł energii i rozwój magazynów energii. Dzięki temu Polska może stopniowo uniezależniać się od paliw kopalnych, jednocześnie zapewniając stabilność dostaw.
Podsumowanie
Powrót opłaty mocowej na rachunki za energię od 2025 roku budzi mieszane uczucia. Z jednej strony jest to konieczne wsparcie dla systemu energetycznego, z drugiej – dodatkowe obciążenie dla budżetów domowych i firm. W przyszłości zmiany w sposobie naliczania opłat mogą skłonić Polaków do bardziej świadomego korzystania z energii, co przyczyni się do większej efektywności energetycznej. W obliczu dynamicznych zmian na rynku energii opłata mocowa pozostaje istotnym elementem strategii zapewnienia stabilnych i bezpiecznych dostaw energii w Polsce.
