Międzynarodowe badania z udziałem naukowców z Polski, Niemiec i Brazylii miały na celu zbadanie, dlaczego tramwaje wpływają na różnorodność biologiczną na obszarach miejskich.
Wyniki opublikowano właśnie w Raporty naukowe.
Analiza dostępnych danych światowych wykazała, iż tramwaje i ich infrastruktura mogą mieć znaczący wpływ na lokalne ekosystemy, co często jest ignorowane w debatach na temat transportu publicznego. „Zaskoczyło nas, iż przeprowadzono zaledwie kilka badań dotyczących interakcji tramwajów z dziką przyrodą, co stanowi znaczący kontrast w porównaniu z innymi środkami transportu” – mówi profesor Piotr Tryjanowski z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, jeden z twórców i główni autorzy badania. „To pokazuje, jak ważne jest przeprowadzenie bardziej szczegółowych prac w tym obszarze”.
„Nasze badania sugerują, iż tramwaje mogą być przykładem polityki współdzielenia krajobrazu w ramach zielonego planowania urbanistycznego, która poprawia różnorodność biologiczną i zdrowie psychiczne mieszkańców. Przykładem takich działań jest zagospodarowanie przystanków i torów tramwajowych poprzez sadzenie niskiej roślinności, co może przynieść korzyści ekologiczne i estetyczne, szczególnie w krajobrazie miejskim znacząco przekształconym przez człowieka” – mówi pierwszy autor publikacji, profesor Dawid Moroń z Instytutu im. Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN w Krakowie.
„Potencjalne korzyści dla środowiska wynikające z ekologicznych praktyk w przypadku tramwajów dostępnych na rynku należy rygorystycznie przetestować i zastosować, szczególnie w kontekście rosnącej popularności systemów tramwajowych na całym świecie” – dodaje profesor Tryjanowski. W badaniu podkreślono także potrzebę wdrożenia metod ekonomicznych w celu oceny pozarynkowych korzyści płynących z ekologizacji tramwajów, co ma najważniejsze znaczenie dla zrównoważonego podejmowania decyzji na obszarach miejskich.
Autorzy podkreślają, iż zaprezentowane wyniki stanowią istotny wkład w debatę na temat znaczenia i możliwości transportu publicznego w zmieniającym się świecie. Oferują nowe perspektywy związane z łączeniem zarządzania miastem z ochroną przyrody.
Naukowcy zwracają uwagę, iż technologia tramwajowa stale się rozwija, jednak towarzyszące jej debaty społeczne, polityczne i naukowe często ignorują jej aspekty środowiskowe. „Jednym z ciekawych kierunków rozwoju są tramwaje poruszające się bez zewnętrznych sieci trakcyjnych, których celem jest ochrona obszarów historycznych i walorów krajobrazu przyrodniczego. Przykładowo w Monachium rozważane jest rozwiązanie polegające na zastosowaniu tramwajów wyposażonych w baterie, które mogłyby jeździć po Celem jest umożliwienie budowy północnej obwodnicy tramwajowej Englischer Garten – jednego z najsłynniejszych parków miasta – bez znaczącej ingerencji w krajobraz i środowisko – mówi dr Michał. Beima z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, jednego ze współautorów publikacji.
Jak wykazał projekt H2-Tram prowadzony w Niemczech, tramwaje zasilane akumulatorami lub wodorowymi ogniwami paliwowymi są przez cały czas przedmiotem badań. Innowacje te mogą zmniejszyć ślad ekologiczny tramwajów, ale wymagają również zintegrowanych strategii zarządzania, które uwzględniają potrzeby społeczne i środowiskowe.
Z opublikowanego badania wynika, iż badania nad inżynierią tramwajową rosną, podobnie jak zainteresowanie społeczne tramwajami jako siecią transportową. Naukowcy wskazują także na potrzebę głębszej analizy wpływu infrastruktury tramwajowej przynajmniej w kilku aspektach: tworzenia nowych siedlisk dla różnorodności biologicznej; utrzymanie procesów ekologicznych, takich jak migracja i produkcja pierwotna; zwiększanie wartości ekonomicznej usług ekosystemowych, takich jak przeciwdziałanie globalnemu ociepleniu, zapylanie roślin, retencja wody i walory estetyczne, ocena i zapobieganie zderzeniom ze zwierzętami poprzez rozwiązania inżynieryjne; uwzględnić tramwaje w strategii rozwoju miast, uwzględniając podział gruntów i oszczędzanie.
Naukowcy dodają, iż głównym wyzwaniem pozostaje włączenie tramwajów do strategii miejskich, które harmonijnie łączą potrzeby transportowe z ochroną przyrody i różnorodności biologicznej. „Przy adekwatnym zarządzaniu tramwaje mogą stać się kluczowym elementem zrównoważonego rozwoju miast” – twierdzą.
PAP – Nauka w Polsce
zan/ kap/
tr. RL
Fundacja PAP umożliwia nieodpłatne przedrukowanie artykułów z portalu Nauka w Polsce pod warunkiem otrzymania raz w miesiącu wiadomości e-mail o korzystaniu z portalu i wskazaniu pochodzenia artykułu. Na stronach internetowych i portalach internetowych należy podawać adres: Źródło: www.scienceinpoland.pl, natomiast w czasopismach – adnotację: Źródło: Nauka w Polsce – www.scienceinpoland.pl. W przypadku serwisów społecznościowych należy podać jedynie tytuł i lead przesyłki naszej agencji wraz z linkiem prowadzącym do tekstu artykułu na naszej stronie, tak jak widnieje on na naszym profilu na Facebooku.
