Na upały nic lepszego, niż miejskie lasy

Urbanizacja wzrosła w ostatnich dziesięcioleciach, zwłaszcza w regionach o suchym klimacie, takich jak Bliski Wschód, gdzie populacja w miastach prawie podwoiła się od lat 60., przekraczając globalną średnią urbanizacji wynoszącą 55 proc. Ta szybka ekspansja ma swoją cenę: w miarę jak miasta tradycyjnie się rozwijały, stały się bardziej podatne na skutki zmian klimatycznych. Betonowe krajobrazy odłączają nas od natury i zaostrzają zanieczyszczenia, stwarzając znaczne zagrożenia dla środowiska – na łamach WEF piszą Mikolaj Sekutowicz z Impact One i Johnny Ayoub z Olivera Wymana (MMC).

Jednak pośród tych wyzwań leży rozwiązanie: integrując zielono-niebieską infrastrukturę z tkanką miasta, możemy walczyć ze zmianami klimatycznymi i tworzyć zdrowsze, bardziej zrównoważone środowiska miejskie. Przywracanie natury do naszych miast wykracza poza zwykłą estetykę – chodzi o wspieranie dobrego zdrowia publicznego i przekształcanie przemysłu infrastruktury dla lepszej przyszłości.

Zazielenianie pustyni z korzyścią dla mieszkańców i planety

Inicjatywy takie jak projekt Green Riyadh w Arabii Saudyjskiej są przykładem potencjału włączenia natury do krajobrazów miejskich, oferując korzyści zarówno mieszkańcom, jak i planecie. Oczekuje się, iż ten projekt zalesiania na dużą skalę doprowadzi do posadzenia 7,5 miliona drzew w całej stolicy Arabii Saudyjskiej, przy redukcji temperatury otoczenia przez miasto o 2°C i do 15°C, gdzie zalesianie jest najbardziej gęste. Szacunki te są poparte badaniami, które wykazały, iż 10 proc. wzrost pokrywy roślinnej może obniżyć temperaturę powietrza o 2°C. Oczekuje się, iż ten spadek temperatury nieznacznie zmniejszy energię zużywaną przez sztuczne systemy chłodzenia.

Ponadto inicjatywa ma na celu poprawę zdrowia publicznego i poprawę jakości powietrza poprzez zmniejszenie stężenia CO2 o 3-6 proc. oraz zmniejszenie stężenia pyłu. Zwiększy to również przestrzeń zieloną na mieszkańca do prawie 30 mkw., co stanowi znacznie więcej niż zalecane przez Światową Organizację Zdrowia 9 mkw., potencjalnie zwiększając aktywność fizyczną i poprawiając zdrowie psychiczne mieszkańców. Pytanie jak zieleń przetrwa i będzie się rozwijać w tak suchym klimacie?

Po pierwsze, plan Zielonego Rijadu obejmuje wprowadzenie rodzimych gatunków roślin, które są zgodne z lokalnym środowiskiem. Ponadto projekt recyklingu wody i gospodarki wodą opadową zwiększy dzienną objętości ponownie zużytej wody z 900 tys. do około 10 mln hektolitrów. Pomoże to również złagodzić skutki powodzi. Biorąc pod uwagę jego potencjał, aby mieć długotrwały wpływ również na różnorodność biologiczną, zazielenienie miasta zapewni krytyczną wiedzę dla całego regionu, jednocześnie poprawiając komfort mieszkańców Rijadu.

Chłodzenie miast poprzez zalesianie miast

Zalesianie od dawna jest uznawane za cenną technikę, przede wszystkim do odbudowy siedlisk dzikich zwierząt i dostarczania produktów leśnych. W ostatnich latach zyskał również na znaczeniu jako najważniejsze narzędzie w walce ze zmianami klimatu. Jego zdolność do sekwestrowania węgla i jego opłacalność sprawiają, iż sadzenie drzew jest środkiem łagodzącym na pierwszej linii. Zalesianie miast jest szczególnie godne uwagi, ponieważ zaspokajanie zarówno potrzeb środowiskowych, jak i społecznych. Ostatnie badania podkreślają ogromny potencjał lasów podmiejskich, położonych na wiejskich obrzeżach miejskich, który globalnie sięga 240 miliardów drzew.

Potencjał chłodzenia parków miejskich w suchym klimacie może zapewnić długoterminową ulgę od upału pobliskim mieszkańcom. Wykazano, iż zwiększenie pokrycia drzew do 30 proc. powierzchni dzielnicach – m.in. za sprawą parkó i zielonych korytarzy – obniża temperaturę powierzchni o 7-10°C. Jest to też środek zapobiegajacy znacznej części przedwczesnych zgonów spowodowanych stresem cieplnym. W istocie, zalesianie staje się najbardziej opłacalną metodą poprawy warunków środowiskowych w mieście, oferując wymierne korzyści dla zdrowia publicznego i dobrego samopoczucia.

Maksymalizacja korzyści płynących z zieleni miejskiej

Zalesianie miast w suchych regionach oferuje więcej niż tylko cień i piękno – zapewnia niezbędne usługi ekosystemowe, które przyczyniają się do ogólnego zdrowia środowiska. Gdy pokrywa drzew osiąga masę krytyczną, zaczyna regulować obieg wody, pochłaniać zanieczyszczenia powietrza i usuwać węgiel z atmosfery, pozytywnie wpływając na warunki makroklimatyczne. Sukces sadzenia drzew opiera się na różnych czynnikach, zwłaszcza ich integrację w szerszym ekosystemie. Staranne rozważenie lokalnej różnorodności biologicznej i czynników projektowania ekosystemu jest niezbędne podczas planowania i wdrażania programów zalesiania miast.

Drzewa odgrywają również kluczową rolę w walce z pustynnieniem: poprzez korzenie wzbogacają glebę w azot oraz sprzyjają wzrostowi niezbędnych drobnoustrojów i grzybów, które zapewniają żyzność gleb. Innowacyjne praktyki projektowania ekosystemów, takie jak metoda Miyawaki, wykorzystują symbiotyczne relacje między gatunkami rodzimymi, zmniejszając wymagania dotyczące utrzymania i wzmacniając bioróżnorodność i potencjał sekwestracji dwutlenku węgla, zwłaszcza na obszarach cierpiących na niedobór wody.

Co więcej, zwiększenie przepuszczalnych powierzchni może złagodzić ryzyko powodzi, o czym świadczy koncepcja Sponge City, zapoczątkowana w chińskich miastach i stosowana na całym świecie. Przekierowując spływ wody do podziemnych systemów magazynowania dzięki rozwiązań opartych na naturze, miasta takie jak Baicheng, Qian’an, Jiann i Xixian poczyniły już znaczne postępy w absorpcji wody. Z biegiem czasu te systemy zarządzania deszczówką zmniejszą obciążenie systemów nawadniających, przynosząc korzyści zarówno parkom publicznym, jak i obszarom zalesionym.

Miasta pozytywne dla natury dla zrównoważonej przyszłości

Precyzyjne zrozumienie wpływu na środowisko, społeczeństwo i gospodarkę projektów zalesiania na dużą skalę, takich jak inicjatywa Green Riyadh, ma najważniejsze znaczenie dla przejrzystego rozliczania jego korzyści. Tylko wtedy miasta mogą poświadczyć swoje postępy w osiąganiu celów i zadań pozytywnych dla natury.

Nowy raport Nature Positive: Guidelines for the Transition in Cities autorstwa Światowego Forum Ekonomicznego, we współpracy z Oliverem Wymanem, przedstawia najważniejsze kroki dla miast, aby czerpać korzyści z transformacji pozytywnej dla przyrody.

Zgodnie z tymi wytycznymi miasta mogą stać się pionierami zmian poprzez:

• Zobowiązują się do działania na rzecz przyrody i pozostawienia jej w stanie lepszym niż wcześniej, zarówno w obrębie własnych granic, jak i poza nim
• Przełożenie tych zobowiązań na jasne, bazujące na wiedzy naukowej cele
• Wdrażanie działań w celu osiągnięcia wytyczonych celów oraz monitorowanie i raportowanie ich wpływu

Miasta mające pozytywny wpływ na naturę będą tymi, które inspirują globalną transformację miejską.

Ten artykuł jest częścią serii publikacji z inicjatywy Nature-Positive Cities, autorstwa Światowego Forum Ekonomicznego, we współpracy z Oliverem Wymanem.

Autorzy:
Mikolaj Sekutowicz – Chief Executive Officer, Impact One GmbH
Johnny Ayoub – Partner, IMEA Head of Climate and Sustainability, Oliver Wyman (MMC)

Tekst pochodzi z serwisu World Economic Forum i został opublikowany w oparciu o licencję Creative Commons. Przejdź do oryginalnego artykułu

/Fot: Turnscape//