Elastyczność kluczem do przyszłości
Jednym z najważniejszych wniosków badania jest znaczenie elastyczności systemu energetycznego. Usługi związane z elastycznością, takie jak zarządzanie popytem (DSR) czy kontrakty z ceną dynamiczną, zostały uznane za priorytetowe obszary wymagające legislacyjnego wsparcia. Uczestnicy rynku są zgodni, iż bez poprawy tych mechanizmów trudno będzie integrować odnawialne źródła energii (OZE) i osiągać cele transformacji energetycznej.
Z perspektywy inwestorów i operatorów elastyczność nie jest tylko modnym hasłem, ale koniecznością, która wpływa na bilansowanie systemu i stabilność dostaw energii. Dobrą wiadomością jest to, iż kierunki reform są zgodne z wytycznymi Unii Europejskiej.
Rynek mocy – sukces z zastrzeżeniami
Mechanizm rynku mocy, choć często krytykowany, zrealizował wiele zakładanych celów. W opinii respondentów wspiera rozwój DSR, zapobiega wycofywaniu jednostek wytwórczych z rynku i daje impuls do modernizacji mocy. Szczególnie doceniono jego niedyskryminacyjny charakter, który pozwala uczestniczyć zarówno krajowym, jak i zagranicznym jednostkom w mechanizmie.
Jednak nie wszystko wygląda różowo. Ankietowani wyrazili sceptycyzm wobec wpływu jednostek zagranicznych na bezpieczeństwo systemu. To istotny sygnał, iż warto dokładniej przyjrzeć się temu, czy zagraniczni dostawcy rzeczywiście podnoszą stabilność polskiego systemu elektroenergetycznego.
Rynek energii elektrycznej – potencjał i wyzwania
Rynek hurtowy i detaliczny energii elektrycznej również znalazły się pod lupą. Respondenci ocenili negatywnie zdolność rynku hurtowego do zabezpieczania przed ryzykiem cenowym. Z kolei na rynku detalicznym pozytywnie oceniono możliwość zmiany sprzedawcy i instalacji inteligentnych liczników, ale krytykowano brak dostępu do mechanizmów partnerskiego handlu energią przez prosumentów.
Ciekawą obserwacją jest fakt, iż rynek „energy only”, czyli działający bez mechanizmu rynku mocy, nie zapewnia odpowiedniego bezpieczeństwa dostaw. Wyniki wskazują, iż sam rynek energii, bez dodatkowych mechanizmów, może prowadzić do zmienności cen prądu i ryzyka przerw w dostawach.
Infrastruktura sieciowa – bariera czy szansa?
Rozwój infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej jest fundamentem stabilnego systemu elektroenergetycznego. Badanie pokazuje jednak, iż inwestycje w tym obszarze są spowalniane przez bariery administracyjne i niski poziom akceptacji społecznej. Szybkość wydawania decyzji administracyjnych została oceniona jako najbardziej problematyczna.
Z drugiej strony, fundusze europejskie okazały się największym wsparciem dla inwestycji w sieci energetyczne. To sygnał, iż utrzymanie takich źródeł finansowania będzie najważniejsze w nadchodzących latach.
Podsumowanie
Raport jasno wskazuje, iż polski rynek energii i rynku mocy jest w trakcie głębokiej transformacji. najważniejsze wyzwania to poprawa elastyczności, wsparcie infrastruktury sieciowej i lepsze wykorzystanie mechanizmów rynkowych. Jednocześnie rynek mocy, mimo pewnych niedociągnięć, pozostaje niezbędnym elementem systemu.
Przyszłość polskiej energetyki zależy od skutecznych reform i decyzji legislacyjnych, które pozwolą na pełne wykorzystanie potencjału odnawialnych źródeł energii, poprawę stabilności dostaw i wsparcie inwestycji.
Z wynikami badania możecie zapoznać się tutaj: Raport z badania ankietowego dot. funkcjonowania rynku energii elektrycznej oraz rynku mocy już dostępny
