1 dzień temu
Nadzieje na przywrócenie historycznej linii tramwajowej nr 43 między Konstantynowem Łódzkim a Lutomierskiem spotkały się z chłodnym przyjęciem ze strony Ministerstwa Infrastruktury. W odpowiedzi na zapytanie poselskie Pauliny Matysiak resort jasno określił swoje stanowisko: nie jest organizatorem transportu zbiorowego i może jedynie pośrednio wpływać na lokalną ofertę przewozową.
Ministerstwo umywa ręce
Sekretarz stanu Stanisław Bukowiec w imieniu ministra infrastruktury przekazał marszałkowi Sejmu oficjalne stanowisko resortu. Jego treść nie pozostawia złudzeń – centralna administracja nie zamierza bezpośrednio angażować się w przywracanie lokalnych połączeń tramwajowych.
„Minister adekwatny do spraw transportu nie jest organizatorem publicznego transportu zbiorowego w transporcie drogowym i innym szynowym” – czytamy w piśmie z 26 maja 2025 roku. Resort podkreśla, iż zgodnie z ustawą o publicznym transporcie zbiorowym, odpowiedzialność za organizację transportu lokalnego spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego.
Samorządy pozostawione same sobie
Ministerstwo w swojej odpowiedzi przypomina, iż organizatorami publicznego transportu zbiorowego są gminy, związki międzygminne, powiaty lub województwa. To oni mają planować rozwój transportu i zarządzać nim na swoim terenie, kierując się przede wszystkim potrzebami mieszkańców.
„Działania w tym zakresie niewątpliwie zależą od możliwości organizacyjnych i finansowych organizatorów publicznego transportu zbiorowego” – stwierdza resort, w ten sposób przerzucając ciężar decyzji na samorządy, które już wcześniej przyznały, iż nie mają środków na tak kosztowną inwestycję.
Fundusze europejskie jako jedyna nadzieja
Jedyną konkretną wskazówką ze strony ministerstwa jest wskazanie na możliwości finansowania z programów europejskich. Resort wymienia Krajowy Plan Odbudowy oraz program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027, które obsługuje Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT).
Szczególnie istotne jest zadanie E1.2.1 „Zeroemisyjny transport zbiorowy w miastach (tramwaje)” w ramach Krajowego Planu Odbudowy. Program ten przewiduje wsparcie dla poprawy jakości transportu szynowego i zakupu nowoczesnego, zeroemisyjnego taboru tramwajowego.
Za późno na KPO
Nadzieje na skorzystanie z tego programu gwałtownie jednak gasną. Ministerstwo informuje, iż termin zakończenia realizacji zadań objętych Krajowym Planem Odbudowy wyznaczono na połowę 2026 roku, a „wybór odbiorców wsparcia dla powyższych inwestycji jest już niemal zakończony”.
Co więcej, nabór w ramach zadania dotyczącego tramwajów został już rozstrzygnięty i zawarto umowy o objęcie przedsięwzięć wsparciem. Alokacja środków europejskich wynosiła 200 milionów euro (866 milionów złotych), ale pieniądze te trafiły już do innych projektów.
Biurokratyczne przeszkody
Odpowiedź ministerstwa ujawnia również dodatkowe komplikacje proceduralne. Wnioskodawcą w programach dotyczących tramwajów może być przedsiębiorca uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, który zawarł umowę z organizatorem publicznego transportu zbiorowego.
To oznacza, iż choćby gdyby pojawiły się nowe możliwości finansowania, proces aplikowania byłby skomplikowany i wymagałby skoordynowanych działań między różnymi podmiotami.
Regionalne programy jako ostatnia deska ratunku
Ministerstwo wspomina również o wsparciu przewidzianym w poszczególnych programach regionalnych, jednak zastrzega, iż nie pełni roli instytucjonalnej w ich wdrażaniu. Resortem wiodącym dla programów realizowanych ze środków unijnych jest Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej.
Ta informacja może dawać pewną nadzieję mieszkańcom Lutomierska, choć oznacza konieczność rozpoczęcia starań od nowa, tym razem na poziomie wojewódzkim.
Mieszkańcy rozczarowani
Oficjalna odpowiedź ministerstwa jest dla mieszkańców Lutomierska i Konstantynowa Łódzkiego rozczarowującą wiadomością. Po niemal stu latach funkcjonowania, linia tramwajowa nr 43 może na stałe przejść do historii. Oznacza to, iż muszą przygotować się na dalsze lata bez bezpośredniego połączenia tramwajowego z Łodzią. Ich jedyną nadzieją pozostają teraz programy regionalne oraz ewentualne przyszłe edycje funduszy europejskich – o ile lokalne władze znajdą siłę i środki na kolejne próby.
