Bezpieczeństwo w regionie, zamknięcie polsko-białoruskiej granicy, a także kwestia odblokowania eksportu drobiu do Chin, to tematy wczorajszej, trzygodzinnej rozmowy szefów dyplomacji Polski i Chin Radosława Sikorskiego i Wanga Yi w podwarszawskim Helenowie.
Na prośbę strony chińskiej odbyło się ono bez planowanych oświadczeń.
– Była to rozmowa bardzo konkretna, bardzo szczera, bardzo przyjazna – ocenił w poniedziałek (15 września) rzecznik polskiego MSZ Paweł Wroński relacjonując rozmowę. Zwrócił przy tym uwagę, iż była to pierwsza wizyta chińskiego ministra spraw zagranicznych w Polsce od sześciu lat i czwarte już spotkanie Radosława Sikorskiego i Wanga Yi.
Według rzecznika Chiny zadeklarowały poparcie dla przyszłego wniosku o członkostwo Polski w grupie G20, jeżeli zostanie oficjalnie zgłoszony. Strona chińska zaprosiła ponadto polskiego ministra do złożenia wizyty w Pekinie. – Zaproszenie zostało przyjęte – potwierdził Wroński.
Polska wznawia eksport do Chin
Jednym z kluczowych tematów polsko-chińskich rozmów była kwestia eksportu polskiego drobiu do Chin. – Podpisano porozumienie w sprawie regionalizacji dotyczącej eksportu polskiego drobiu. Mamy nadzieję, iż za miesiąc ten eksport ruszy ponownie – powiedział po spotkaniu szefów dyplomacji Polski i Chin rzecznik polskiego MSZ. Polska jest największym producentem drobiu w Europie, a wartość eksportu na rynek chiński wynosi ok. 2 mld zł.
Wroński przypomniał, iż w 2020 r. Chiny wstrzymały import kurcząt z powodu ognisk ptasiej grypy i ponownie ograniczyły w 2024 r. Teraz ma być wstrzymywany jedynie z rejonów występowania chorób drobiu, czyli umożliwia ograniczanie eksportu tylko do regionów dotkniętych ptasią grypą, a nie do całego kraju. Porozumienie w tej sprawie udało się co prawda osiągnąć już podczas wizyty prezydenta Andrzeja Dudy w Chinach w czerwcu zeszłego roku, ale wciąż jeszcze nie udało się go wdrożyć.
Rosja i bezpieczeństwo regionalne
Wśród tematów trakcie spotkania szefów dyplomacji obu państw omawiano także kwestie bezpieczeństwa w Europie Wschodniej. – Zwróciliśmy uwagę naszym chińskim partnerom na destrukcyjne działania rosyjskie. Mamy nadzieję, iż te działania wobec Moskwy i Mińska znajdą swoje przeciwdziałania również ze strony chińskiej – podkreślił Wroński.
Rzecznik dodał, iż rozmowy dotyczyły również naruszania polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony. – Minister zaznaczył wyraźnie, iż tutaj trudno mówić o błędzie. Była to próba sprawdzenia reakcji Polski i całego NATO – podkreślił rzecznik resortu dyplomacji.
W rozmowie Sikorski-Yi poruszono też temat relacji z Białorusią i zamknięcia części przejść granicznych z tym państwem. – Polska zwróciła uwagę Chinom, iż to nie jest sytuacja korzystna dla nas. Decyzja jest kosztowna, ale konieczna wobec powtarzających się prowokacji ze strony białoruskiej – tłumaczył Wroński. Zapewnił, iż stronie chińskiej zostały przedstawione wszystkie powody zamknięcia granicy z Białorusią.
Tymczasem dla Chin jest to sytuacja dość upośledzająca ich eksport do Europy. Przez Polskę wiedzie bowiem istotny szlak handlowy nazywany Inicjatywą Pasa i Szlaku. Ta uruchomiona w 2013 roku chińska strategia infrastrukturalno-handlowa, zakłada utworzenie globalnej sieci handlowej poprzez rozwój i zarządzanie szlakami handlowymi, zarówno lądowymi, jak i morskimi. Chiny porównują ją choćby do starożytnego Jedwabnego Szlaku.
Pod koniec wizyty Sikorski poprosił ambasadora w Chinach Jakuba Kumocha, by przekazał szczegółową relację z tego spotkania prezydentowi Karolowi Nawrockiemu. – Pan prezydent dysponuje najświeższymi informacjami. Widzicie państwo, iż przynajmniej w tej sprawie kooperacja na linii rząd-prezydent układa się bardzo dobrze – zapewnił Wroński.
Współpraca w dziedzinie metali ziem rzadkich
Chińskie MSZ po rozmowie Radosława Sikorskiego i Wanga Yi w Helenowie podało, iż efektem rozmów jest 12-punktowy „Wspólny dokument czwartego posiedzenia plenarnego Międzyrządowego Komitetu ds. Współpracy między Rządem ChRL a Rządem RP”. Według cytowanego w mediach dokumentu strony zgodziły się, iż „należy wspólnie dążyć do zrównoważonego rozwoju handlu dwustronnego oraz dywersyfikacji towarów i usług”. Najpoważniejszym tematem, jak oceniają Chińczycy, była kwestia „licencjonowania eksportu do Polski chińskich towarów związanych z metalami ziem rzadkich”.
Rozmowa Karola Nawrockiego i chińskiego ministra spraw zagranicznych dotyczyła współpracy dwustronnej, a także sytuacji bezpieczeństwa w Europie w związku z rosyjską agresją na Ukrainę, przekazał później szef BPM Marcin Przydacz.
Prezydencki minister poinformował później dziennikarzy, iż rozmowa dotyczyła nie tylko spraw dwustronnych, w tym gospodarczych, ale także sytuacji międzynarodowej. – Sytuacji wokół rosyjskiej prowokacji dronowej, jakiej byliśmy świadkami 10 września, ale także rozmawiano o sytuacji bezpieczeństwa w regionie Europy Środkowej w kontekście Białorusi, w kontekście agresywnej polityki rosyjskiej wobec Ukrainy – wyliczał Przydacz.