1 godzina temu
Ministerstwo Finansów przygotowuje rewolucję w podatkach, która dotknie miliony obywateli i przedsiębiorców. Niektóre grupy zapłacą choćby dwukrotnie więcej, a popularne ulgi znikną lub będą drastycznie ograniczone. Portal Bankier.pl informuje, iż planowane zmiany mają przynieść budżetowi dodatkowe 7,03 miliarda złotych w ciągu dziesięciu lat.
Fot. Shutterstock
Projekt ustawy został opublikowany 16 września 2025 roku na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Oficjalnie to „uszczelnienie systemu podatkowego”, ale w praktyce oznacza podwyżki dla szerokiej grupy podatników – od właścicieli mieszkań po małe firmy rodzinne. Zmiany mają wejść w życie już od 1 stycznia 2026 roku.
Portal Prawo.pl podaje, iż ministerstwo planuje 21 różnych zmian w systemie podatkowym. Najwięcej kontrowersji budzą ograniczenia popularnej ulgi mieszkaniowej oraz podwyżka podatków dla rodzinnych biznesów z 8,5 do 17 procent.
Co to oznacza dla ciebie
Jeśli planujesz sprzedaż mieszkania i zakup nowego, sprawdź dokładnie swoją sytuację majątkową. choćby posiadanie małego garażu czy działki może pozbawić cię prawa do ulgi mieszkaniowej po 2026 roku. Jak informuje portal Money.pl, nowe przepisy będą wymagać, aby podatnik nie posiadał żadnej innej nieruchomości.
Właściciele rodzinnych firm czeka podwojenie obciążeń podatkowych. jeżeli prowadzisz firmę na ryczałcie i świadczysz usługi dla spółki należącej do twojego małżonka czy partnera, twój podatek wzrośnie z obecnych 8,5 procent do 17 procent. To dotknie tysiące małych przedsiębiorstw współpracujących ze sobą na rynkowych zasadach.
Freelancerzy w branży IT, autorzy, projektanci i inni twórcy prowadzący jednoosobowe firmy stracą dostęp do ulgi IP Box. Portal Infor.pl podaje, iż preferencyjne opodatkowanie stawką 5 procent będzie dostępne tylko dla podmiotów zatrudniających co najmniej trzech pracowników.
Przedsiębiorcy korzystający z leasingu również odczują zmiany. Po wykupieniu samochodu z leasingu i przekazaniu go w darowiźnie rodzinie, trzeba będzie czekać trzy lata zamiast obecnych sześciu miesięcy, aby sprzedaż była wolna od podatku.
Koniec z ulgą mieszkaniową dla większości
Jedna z najpopularniejszych ulg podatkowych zostanie drastycznie ograniczona. Portal Infor.pl informuje, iż ulga mieszkaniowa będzie dostępna wyłącznie dla osób, które nie posiadają żadnej innej nieruchomości. To radykalne zawężenie prawa, które uderzy w typowe, życiowe sytuacje.
Dotychczas mogła z niej skorzystać każda osoba, która sprzedała mieszkanie przed upływem pięciu lat i przeznaczyła pieniądze na własne cele mieszkaniowe. Nowe przepisy wykluczą osoby zmieniające mieszkanie na większe, kupujące pierwsze lokum dla dorosłych dzieci czy pracujące w dwóch miastach.
Piotr Juszczyk, główny doradca podatkowy InFakt, komentuje dla portalu Bankier.pl: „To radykalne zawężenie prawa, które uderzy w zwykłe, życiowe sytuacje”. Zamiast uderzać w spekulantów, nowe przepisy odbiorą ulgę osobom w normalnych sytuacjach życiowych.
Projekt przewiduje wyjątki tylko dla nieruchomości nabytych w spadku oraz jednego mieszkania objętego wspólnotą majątkową małżeńską. Dla wszystkich pozostałych posiadanie choćby małego garażu czy działki oznacza brak prawa do ulgi.
Portal Prawo.pl wyjaśnia, iż podatnik będzie musiał spełniać warunki przez cały okres od sprzedaży do końca trzeciego roku po transakcji. Oznacza to, iż nie może być właścicielem innej nieruchomości choćby przez trzy lata po skorzystaniu z ulgi.
Rodzinne firmy zapłacą dwukrotnie więcej
Kolejna rewolucyjna zmiana dotknie małe firmy i biznesy rodzinne. Ministerstwo planuje podwyższenie stawki ryczałtu z obecnych 8,5 procent do 17 procent dla usług świadczonych na rzecz podmiotów powiązanych.
Portal InFakt.pl wyjaśnia mechanizm zmiany: „Dywidendy opodatkowane są stawką podatkową 19 procent, a resort zakłada, iż świadczenie usługi na ryczałcie na przykład 8,5 procent jest od razu dywidendą”. Dlatego obsługa spółki powiązanej nie pozwoli już na zastosowanie niższej stawki.
Przykład z życia: przedsiębiorca świadczący na rzecz swojej żony usługę doradztwa płaci dziś 8,5 procent podatku. Po zmianach będzie to 17 procent. To oznacza dwukrotny wzrost obciążeń podatkowych dla rodzinnych biznesów, które współpracują ze sobą na zasadach rynkowych.
Zmiana ma na celu zrównanie stawek z dywidendami, ale w praktyce mocno dotknie mikroprzedsiębiorców. Portal Bankier.pl informuje, iż rozwiązanie to ma ograniczyć mechanizm optymalizacyjny polegający na świadczeniu usług na rzecz podmiotu powiązanego na niskiej stawce ryczałtu.
Ulga IP Box tylko dla większych firm
Ministerstwo drastycznie ogranicza dostęp do ulgi IP Box, która w tej chwili pozwala na preferencyjne opodatkowanie dochodów z praw własności intelektualnej stawką 5 procent. Portal Bankier.pl podaje, iż w 2024 roku z preferencji skorzystało 7737 podatników na łączną sumę 257 milionów złotych.
Od 2026 roku ulga będzie dostępna tylko dla podmiotów zatrudniających co najmniej trzech pracowników. To uderzy w jednoosobowe działalności gospodarcze, które często bazują na prawach autorskich, patentach czy znakach towarowych.
Zmiana jest szczególnie bolesna dla freelancerów w branży IT, autorów, projektantów czy innych twórców. Portal Infor.pl informuje, iż programiści prowadzący jednoosobową firmę stracą możliwość korzystania z preferencyjnego opodatkowania dochodów z autorskiego prawa komputerowego.
Zdaniem resortu przedsiębiorcy w ten sposób zmniejszają wysokość zobowiązania podatkowego w sposób sprzeczny z celem regulacji. Problem ma rozwiązać uzależnienie możliwości korzystania z preferencji IP Box od zatrudniania co najmniej trzech osób fizycznych niebędących podmiotami powiązanymi z podatnikiem.
Leasing pod ostrzejszym nadzorem
Przedsiębiorcy korzystający z leasingu odczują zaostrzenie przepisów. Portal InFakt.pl informuje, iż rząd chce zamknąć konkretny schemat: „gdy przedsiębiorca wykupi rzecz z leasingu do majątku prywatnego, da ją w darowiźnie bliskim, a oni sprzedadzą po 6 miesiącach bez PIT – ten okres ma zostać wydłużony do 3 lat”.
Zmiana celuje w darowizny po leasingu. Dodatkowo portal przypomina, iż już po zmianach z 2022 roku sprzedaż „prywatnego” auta po wykupie z leasingu przed upływem sześciu lat może generować przychód z działalności.
Nowe przepisy znacznie wydłużają okres, przez który samochód wykupiony z leasingu i podarowany członkowi rodziny nie może być sprzedany bez konsekwencji podatkowych. To może wpłynąć na opłacalność tej formy finansowania dla wielu przedsiębiorców.
Zmiany w daninie solidarnościowej
Portal Money.pl informuje o zmianach w rozliczaniu strat w ramach daniny solidarnościowej. Straty będą odliczane tylko w ramach tego samego źródła przychodów, ale dochód będzie liczony ze wszystkich źródeł.
Do tej pory można było rozliczać straty między różnymi źródłami dochodów. Nowe przepisy to utrudnią, co oznacza wyższe obciążenia dla osób osiągających dochody powyżej jednego miliona złotych rocznie.
Szczególnie dotknie to inwestorów giełdowych, którzy dotychczas mogli rozliczać straty z akcji z dochodami z innych źródeł. Po zmianach będzie to niemożliwe. Portal informuje też, iż podstawa obliczania daniny solidarnościowej zostanie powiększona o dochody z IP Box.
Amortyzacja bez manipulacji
Resort zajmie się także amortyzacją spółek nieruchomościowych. Portal Infor.pl informuje, iż zgodnie z projektem amortyzacja podatkowa będzie związana z ujęciem bilansowym. To oznacza koniec możliwości obniżania podstawy opodatkowania i wyższe obciążenia dla podmiotów działających w branży nieruchomości.
Ministerstwo chce też uniemożliwić podatnikom zmianę wysokości podatku poprzez wsteczne zmiany stawek amortyzacji. W uzasadnieniu wskazano, iż podatnicy nie będą mieli możliwości obniżenia lub podwyższenia stawki amortyzacyjnej po upływie terminu złożenia zeznania rocznego.
Zmiana dotyczy spółek, których co najmniej 50 procent wartości rynkowej aktywów stanowi wartość nieruchomości położonych w Polsce, a ich wartość przekracza 10 milionów złotych.
Kiedy zmiany wejdą w życie i jak się przygotować
Portal Infor.pl informuje, iż projektowana ustawa ma trafić pod obrady rządu w trzecim kwartale 2025 roku. Oznacza to, iż nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku. Projekt przewiduje przepisy przejściowe – do przychodów ze sprzedaży nieruchomości nabytych do 31 grudnia 2025 roku będą stosowane dotychczasowe zasady.
Właściciele mieszkań powinni przeanalizować swoją sytuację majątkową już teraz. jeżeli posiadasz więcej niż jedną nieruchomość i planujesz skorzystać z ulgi mieszkaniowej, rozważ sprzedaż dodatkowych lokali przed końcem 2025 roku.
Przedsiębiorcy prowadzący firmy rodzinne mogą rozważyć zmianę struktury współpracy. Zamiast świadczenia usług między podmiotami powiązanymi, warto przeanalizować możliwość zatrudnienia na umowę o pracę lub zlecenie.
Freelancerzy tracący dostęp do ulgi IP Box powinni rozważyć zatrudnienie choćby jednego pracownika, aby zachować prawo do preferencji. Alternatywą jest przejście na zasady ogólne opodatkowania z możliwością odliczania kosztów.
Portal Bankier.pl informuje, iż według wyliczeń ministerstwa w ciągu dziesięciu lat dodatkowe wpływy wyniosą 7,03 miliarda złotych, z czego 757 milionów złotych trafi do jednostek samorządu terytorialnego z tytułu CIT. To pokazuje skalę planowanych zmian i ich wpływ na budżety podatników.
