Międzynarodowy Trybunał Karny potępia sankcje nałożone przez Trumpa

Ostatnie decyzje Międzynarodowego Trybunału Karneho, w tym wydanie nakazów aresztowania wobec izraelskich i palestyńskich przywódców, wywołały gwałtowną reakcję Stanów Zjednoczonych. Prezydent USA Donald Trump podjął działania mające na celu nałożenie sankcji na urzędników ICC, uznając ich dochodzenia za zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego USA i jej sojuszników, zwłaszcza Izraela.

Decyzja Stanów Zjednoczonych o nałożeniu sankcji na urzędników ICC to kolejny krok w długotrwałym konflikcie między tym międzynarodowym trybunałem a administracją USA. W czwartek Biały Dom ogłosił wydanie rozporządzenia wykonawczego, które przewiduje „poważne i istotne konsekwencje” dla przedstawicieli ICC za prowadzenie dochodzeń mogących zagrozić interesom USA i Izraela.

Sankcje mogą obejmować: zamrożenie aktywów i własności urzędników ICC na terenie USA, zakaz wjazdu dla nich oraz ich rodzin do Stanów Zjednoczonych.

ICC wydał w listopadzie 2023 roku nakazy aresztowania premiera Izraela Benjamina Netanjahu oraz byłego ministra obrony Yoava Gallanta, oskarżając ich o zbrodnie wojenne w związku z wojną z Hamasem w Strefie Gazy. Podobny nakaz wydano także wobec Mohammeda Deifa, byłego dowódcy Hamasu.

W odpowiedzi na amerykańskie sankcje z tego tygodnia Międzynarodowy Trybunał Karny potępił decyzję Waszyngtonu, uznając ją za próbę podważenia niezależności i bezstronności jego pracy. W oświadczeniu ICC podkreślono, iż Trybunał „stanie w obronie swoich urzędników” i będzie kontynuować walkę o sprawiedliwość dla ofiar zbrodni na całym świecie.

Ani Stany Zjednoczone, ani Izrael nie uznają jurysdykcji ICC. Trybunał działa na podstawie Statutu Rzymskiego, który wszedł w życie w 2002 roku i został ratyfikowany przez 125 państw. USA nigdy nie podpisały ani nie ratyfikowały tego traktatu, a Izrael, choć podpisał statut, ostatecznie go nie ratyfikował. Członkami ICC jest większość państw europejskich, Ameryki Łacińskiej oraz Afryki. Chiny, Rosja, Indie, Stany Zjednoczone i Izrael nie uznają jego jurysdykcji.

Administracja amerykańska argumentuje, iż działania ICC stanowią „niebezpieczny precedens”, który może być używany do ścigania urzędników USA i ich sojuszników. Wcześniejsza próba Kongresu USA wprowadzenia sankcji na ICC w styczniu 2023 roku nie uzyskała jednak wystarczającego poparcia w Senacie.

Czym jest Międzynarodowy Trybunał Karny (ICC)?

Międzynarodowy Trybunał Karny (International Criminal Court, ICC) to niezależna instytucja sądownicza powołana na mocy Statutu Rzymskiego, którego negocjacje odbyły się w ramach ONZ, ale ICC nie jest organem Organizacji Narodów Zjednoczonych. Trybunał powstał, aby sądzić sprawców najcięższych zbrodni międzynarodowych, takich jak: ludobójstwo, zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciwko ludzkości, zbrodnie agresji.

Trybunał ma prawo ścigać osoby fizyczne odpowiedzialne za powyższe przestępstwa, ale tylko wtedy, gdy: zbrodnie zostały popełnione na terytorium państwa-strony Statutu Rzymskiego, oskarżona osoba jest obywatelem państwa-strony, Rada Bezpieczeństwa ONZ skieruje sprawę do ICC, państwo, które nie jest stroną Statutu, zgodzi się na jurysdykcję Trybunału w konkretnej sprawie.