2 miesięcy temu
Wolność wyboru jest istotnym aspektem naszego życia. Dlatego chciałybyśmy zachęcić was do nauczenia się sztuki wybierania w wolności i mądrości umysłu. Tak, bo wolność wyboru jest umiejętnością, której można się nauczyć. Poświęćcie czas i energię na nauczenie się tej sztuki, ponieważ wybór towarzyszy nam przez całe życie. Warto strzec wolności naszych wyborów, a żeby móc to czynić mądrze, musimy się w tym doskonalić. Dynamika świata i jego różnorodność są dla nas idealnym środowiskiem do ciągłego trenowania sztuki mądrego wyboru. Stanowią one jednocześnie pokusę przekazania odpowiedzialności za ten wybór komuś innemu, poleganiu na cudzych wyborach i zaniechaniu własnego wysiłku związanego z kosztem i utraconą energią. To prowadzi nas do rzeczywistości, która jest wykreowana przez innych, ale to my zgodziliśmy się na nią i ponosimy za to odpowiedzialność. Najczęściej zaczyna nam to doskwierać, kiedy tracimy orientację na mapie cudzych wyborów.
Liderko, Liderze, zaglądnijcie do kilku miejsc na mapie wolności wyboru, żeby zobaczyć i zrozumieć źródło waszych wyborów i stan waszego potencjału do wolności wyboru i siły do tego, aby go strzec.
Miejsce pierwsze na mapie wolności wyboru to samowiedza i refleksja. Samowiedza to zdolność do rozpoznawania i rozumienia swoich myśli, emocji, pragnień, wartości i zachowań. To proces, w którym jednostka staje się bardziej świadoma swojego wnętrza, a także wpływu na otoczenie. Obejmuje to zrozumienie swoich mocnych stron, słabości, celów i przekonań. Refleksja jest z kolei aktywnym procesem myślenia o własnych doświadczeniach, działaniach i wyborach. To analiza, w której jednostka stara się zrozumieć, dlaczego coś się wydarzyło i jakie wnioski można z tego wyciągnąć. Refleksja pomaga w nauce na błędach, doskonaleniu umiejętności i rozwijaniu się jako osoba. W kontekście przywództwa, samowiedza i refleksja są niezwykle ważne. Liderzy, którzy rozumieją siebie i potrafią poddać swoje działania refleksji, są bardziej świadomi swojego wpływu na innych i mogą lepiej zarządzać zespołem. Potencjał ich świadomych, wolnych, mądrych wyborów jest bardzo duży.
Zrozumienie naszych wartości, celów i preferencji zawodowych to pierwszy krok. Refleksja nad tym, czego naprawdę pragniemy, pozwala nam dokładniej określić ścieżkę naszego rozwoju osobistego, zawodowego i rozwoju organizacji, którymi przewodzimy. W biegu codzienności bardzo rzadko mamy szansę, aby na spokojnie odwiedzić to miejsce na mapie wyboru wolności. Zachęcamy was do tego, żeby zaglądać do niego szczególnie wtedy, gdy macie dylemat, czy podejmować się jakiegoś wyboru czy nie i jeżeli tak, to jakiego wyboru dokonać.
Miejsce drugie na mapie wolności wyboru – badanie opcji. Mądrze strzec wolności wyboru oznacza nie tylko wybieranie, ale także badanie różnych opcji. Nie bójmy się eksplorować różnych ścieżek, aby znaleźć tą, która najlepiej do nas pasuje. Otwartość na badanie opcji jest czymś w naszej opinii mocno powiązanym z danym pokoleniem. Dekadę czy dwie temu, rzadkością była zmiana studiów w ich trakcie, a dzisiejsze pokolenie 20-latków ma odwagę podejmować świadomy wybór zmiany kierunku studiów po tym, jak obrana przez nich pierwotnie ścieżka okazuje się niewłaściwa.
Wbrew pozorom, wolność wyboru, w tym badanie opcji, dla dzisiejszego pokolenia 40- i 50-latków, jest znacznie trudniejsza i nie była doskonalona z racji ograniczonych możliwości. Badanie opcji dla sztuki wyboru ma ogromne znaczenie, umacnia nas w umiejętności świadomego wybierania. Badanie opcji nie jest proste – jest związane z tak trudną dla ludzi zmianą. Tym bardziej jest ważne, aby zaglądać do tego miejsca na mapie i przyglądać się temu, czy i jak potrafimy opcje weryfikować. Zacznijmy od robienia prostych rzeczy w nowy sposób: nowy format spotkania z zespołem, nowy format dawania informacji zwrotnej. Warto badać opcje w cyklach określonych w czasie. Opcja, którą wybierzemy dzisiaj może być dla nas dobra na najbliższe kilka lat, ale tak czy inaczej, warto ją rewidować regularnie. Umiejętność badania opcji wyboru jest dla liderów dzisiejszych czasów bardzo istotną kompetencją. Badamy opcje związane z tym, jak w gwałtownie zmieniających się okolicznościach zarządzać zdywersyfikowanym zespołem, który co chwilę mierzy się z różnymi, nowymi wyzwaniami.
Miejsce trzecie na mapie wolności wyboru – równowaga. Wolność wyboru może prowadzić do przeciążenia informacyjnego. Ważne jest, aby zachować równowagę między badaniem opcji a podejmowaniem decyzji. Niech nasze wybory będą przemyślane i oparte na wiedzy.
Miejsce czwarte na mapie wolności wyboru – adaptacja. Świat pracy zmienia się dynamicznie. Adaptacja to zdolność dostosowania się do warunków nowego pokolenia, któremu przewodzimy jako liderzy, nowych sytuacji geopolitycznych, ekonomicznych, nowych wymagań regulacji prawnych, szerokich zmian typu ESG czy związanych z rozwojem nowych technologii. W dynamicznym świecie pracy, umiejętność adaptacji jest kluczem do sukcesu i przetrwania. Ludzie, którzy potrafią elastycznie zmieniać swoje podejście, umiejętności i zachowania, mają większy wpływ na wolność swoich wyborów. Przystosowanie do zmieniającego się rynku pracy pozwala na podejmowanie nowych działań, rozwijanie umiejętności potrzebnych do wykonywania przyszłych zadań w zmienionym formacie. Mądrze strzec wolności wyboru oznacza elastyczność i gotowość do dostosowania się do nowych okoliczności.
Miejsce piąte na mapie wolności wyboru – wsparcie społeczne. Rozwój zawodowy nie jest solowym wysiłkiem. Warto korzystać ze wsparcia mentorów, koleżanek i kolegów z branży i innych ekspertów. To pomaga nam podejmować mądre decyzje. Społeczne i psychologiczne uwarunkowania rozwoju ludzkiej wolności i wyboru stanowią fascynujący obszar badań, szczególnie w kontekście przywództwa. Warto czerpać z wiedzy, doświadczeń i wsparcia naszych społeczności liderskich oraz dzielić się wiedzą z innymi.
Pamiętaj, iż mądrze strzec wolności wyboru to proces, który wymaga czasu, refleksji i otwartości na nowe możliwości. Wiąże się z wyborami codziennymi, dotyczącymi przykładowo tego, jak zareaguję na zachowanie pracownika niezgodne z wartościami firmy, a jednocześnie z wyborami podejmowanymi znacznie rzadziej – jaką misję i wizję chcę mieć w swojej organizacji. Niezależnie od doniosłości i wagi decyzji, warto zaglądać do tych kilku miejsc mapy wolności wyboru, żeby ten proces był spójny i mądry. Doskonalmy się w wyborach małych, codziennych spraw. Umiejętność świadomego, mądrego i wolnego wyboru wróci do nas ze zdwojoną mocą, kiedy przyjdzie nam dokonywać wyborów dużej wagi.
Życzymy wam powodzenia w waszym działaniu na rzecz stania się najlepszymi stróżami waszych mądrych i wolnych wyborów.
*Artykuł inspirowany jest przemyśleniami, którymi podzieliły się z nami podczas dorocznego zjazdu Liberte! dwie liderki – Magdalena M. Baran i Aleksandra Szadkowska. Dziękujemy za inspirację i Wasze wsparcie dla naszych liderskich wyborów!
