Łódzkie pamięta. 86. rocznica wybuchu II wojny światowej

Wieluń, 1 września 2025 r. – Punktualnie o godzinie 4:40 mieszkańcy, samorządowcy i zaproszeni goście uczcili pamięć ofiar nalotu sprzed 86 lat. W uroczystościach rocznicowych wzięła udział m.in. Agnieszka Ryś, wicemarszałek województwa łódzkiego, podkreślając w swoim wystąpieniu znaczenie pamięci historycznej dla kolejnych pokoleń.

– Dzisiejsza rocznica jest nie tylko chwilą refleksji nad tragedią, jaka dotknęła Wieluń i cały naród polski, ale także wezwaniem do budowania pokoju i wzajemnego zrozumienia. Pamięć o przeszłości zobowiązuje nas, by przyszłe pokolenia żyły w świecie wolnym od nienawiści i przemoc – mówi wicemarszałek Agnieszka Ryś.

Tragiczny poranek 1939 roku
To właśnie o 4:40 rano 1 września 1939 roku nad Wieluniem pojawiły się niemieckie bombowce Luftwaffe. Bomby spadły na szpital Wszystkich Świętych, kościoły, szkoły, rynek i domy mieszkalne. Pierwsze uderzenie skierowane w oznaczony czerwonym krzyżem szpital zabiło chorych i personel medyczny. Kolejne fale bombardowań zniszczyły centrum miasta. Według szacunków, tego dnia śmierć poniosło około 1200 osób, a ponad 70 procent zabudowy Wielunia legło w gruzach. Historycy podkreślają, iż atak na Wieluń był jednym z pierwszych aktów terroru II wojny światowej – zapowiedzią dramatu, który w kolejnych latach dotknął całą Europę.

Rocznica, która jednoczy
Dzisiejsze obchody miały nie tylko wymiar historyczny, ale i symboliczny. O 4:40, w chwili, gdy 86 lat temu na miasto spadły pierwsze bomby nad Wieluniem rozległy się syreny alarmowe oraz dźwięk dzwonu „Pamięć i Przestroga”. To symboliczny gest, którym mieszkańcy oddali hołd ofiarom tragicznego poranka.

Tradycyjnie rocznica w Wieluniu gromadzi przedstawicieli władz państwowych, samorządowych, organizacji społecznych, harcerzy i mieszkańców. Obecny był m.in. wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski, który w swoim przemówieniu przypomniał o tragizmie wydarzeń z 1939 roku.
– Wieluń, Westerplatte, a później kolejne miasta Polski, Europy, świata zapłonęły i niosły śmierć. W Wieluniu dla tysięcy, w Polsce dla milionów, na świecie dla dziesiątek milionów ludzi. Przegraliśmy pokój, a dziś wspominając tamten czas chcemy wygrać przyszłość – mówi Krzysztof Gawkowski.

Wspólne obchody mają przypominać, iż historia Wielunia jest częścią historii całej Polski i Europy.

Symbol pamięci i przestrogi
Nalot na Wieluń uznawany jest za symboliczny początek II wojny światowej. 1 września 1939 roku to także dzień ataku Niemiec na Westerplatte i inne polskie miasta, jednak to Wieluń zapisał się w historii jako pierwsze miasto, które zostało zniszczone wyłącznie w celu zastraszenia ludności cywilnej.

bg.
zdjęcia: Sebastian Sołtyszewski/lodzkie.pl