Kreatywność podstawą nowo kształtowanej – zielonej gospodarki
dr Aleksandra Ścibich-Kopiec
W dobie globalnych wyzwań środowiskowych kreatywność staje się kluczem do kształtowania zrównoważonej gospodarki przyszłości. Międzynarodowe konsorcjum, z udziałem polskich i fińskich organizacji, zwraca na to uwagę i tworzy projekt „Zielona siła – Green Power”, który ma na celu wzmocnienie kreatywności i krytycznego myślenia wśród młodzieży, poprzez wyposażenie edukatorów w odpowiednie narzędzia.
Stoimy w obliczu globalnych wyzwań środowiskowych. Są one związane między innymi z redukowaniem emisji gazów cieplarnianych, zapewnieniem wody pitnej, ochroną mórz i oceanów, czy też zwalczaniem pustynnienia[1]. Celem podejmowanych wysiłków powinno być zerwanie zależności pomiędzy wzrostem gospodarczym a degradacją środowiska[2].
Liczba zielonych etatów wzrośnie o 24 miliony
Troska o naszą planetę jest sprawdzianem dla ludzkości. Jednym z jej przejawów jest powstawanie nowych zawodów – firmy poszukują specjalistów wspierających wdrażanie nowych regulacji[3]. Potrzebni są również eksperci odnawialnych źródeł energii, osoby zajmujące się raportowaniem ESG, pomiarem śladu węglowego czy edukacją w dziedzinie zrównoważonego rozwoju. Według Międzynarodowej Organizacji Pracy do końca 2030 roku, liczba „zielonych” etatów zwiększy się o 24 miliony (w porównaniu do 2023)[4]. Również istniejące miejsca pracy, w wyniki globalnych przekształceń, podlegają nieuchronnym zmianom. Z tego powodu obecni i wchodzący na rynek pracownicy muszą cały czas dostosowywać siebie i swoje umiejętności do nowych wymagań.
Rola kreatywności w zmieniających się warunkach
Jedną z umiejętności, która ułatwia odnalezienie się w świecie, za którym nie do końca nadążają systemy prawne i polityki edukacyjne, jest kreatywność. To ona napędza rozwój i innowacje. Powoduje tym samym, iż organizacje, polegające na twórczych inicjatywach swoich pracowników, potrafią zwiększać konkurencyjność. Konieczność stawania w szranki z rywalami z całego świata sprawia, iż przedsiębiorstwa muszą optymalizować procesy czy wdrażać nowe technologie, by proponować nowe produkty i usługi coraz bardziej świadomym konsumentom.
Przyjrzyjmy się głównym obszarom organizacyjnym, w których kreatywność odgrywa istotną rolę:
– nowe idee: kreatywność jest podstawą do tworzenia nowych i unikalnych pomysłów. Jest to pierwszy krok w procesie innowacyjnym, którego celem jest wypracowanie nowych koncepcji, produktów lub usług mogących przynieść firmie korzyści
– efektywność: kreatywność usprawnia wszystkie fazy procesu wdrażania innowacji[5]
– adaptacja do zmian: firmy promujące kreatywność, są bardziej elastyczne i lepiej przystosowane do zmian. Kreatywność pozwala na szybkie reagowanie na zmieniające się warunki rynkowe i potrzeby klientów[6]
– rozwój usług i produktów: już o tym wspomnieliśmy, ale i tym razem powinno wybrzmieć, iż inwestycja w kreatywność to de facto inwestycja w nowatorskie, przyciągające klientów rozwiązania
– kultura organizacyjna: otwartość przedsiębiorstwa na nowe pomysły i eksperymentowanie pozwala budować środowisko, w którym innowacje powstają
– rozwiązywanie problemów: z pomocą kreatywności pracownicy potrafią znajdować niekonwencjonalne rozwiązania dla złożonych problemów, które organizacje napotykają w różnych fazach rozwoju.
Niezawodowe oblicze kreatywności
Szeroko rozumiana przedsiębiorczość może czerpać z kreatywności, jednak nie jest w tym zakresie jedynym obszarem funkcjonowania społeczeństw. Wręcz przeciwnie. Twórcze myślenie jednostek przejawia się również w dziedzinie technologii (na przykład sztucznej inteligencji) i znajdowania dla nich nowych zastosowań. Również dla edukacji kreatywność jest konieczna, by zwiększać efektywność, ale również wspierać uczniów w rozwoju ich zdolności. Jest ona podstawą sztuki i kultury, a także immanentną cechą badań naukowych – bez kreatywności próżno czekać nieszablonowych hipotez, eksperymentów czy interpretacji wyników[7]. Jej brak przejawiałaby się także w zastoju społeczeństw, których problemy byłyby coraz trudniejsze do rozwiązania znanymi już metodami. Szczególnie, iż stojące przed nami wyzwania dotyczące zrównoważonego rozwoju, są zupełnie inne od tego, z czym ludzkość miała wcześniej do czynienia.
Artykuł powstał w ramach projektu „Zielona siła – Green Power” (nr 2023-1-PL01-KA210-VET-000153832), który jest finansowany ze środków UE. Wyrażone poglądy i opinie są jedynie opiniami autora lub autorów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy i opinie Unii Europejskiej lub Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji i Kultury (EACEA). Unia Europejska ani EACEA nie ponoszą za nie odpowiedzialności.
Wszystkie rezultaty wypracowane w ramach projektu „Zielona siła – Green Power” udostępniane są na zasadzie otwartych licencji (CC BY-SA 4.0 DEED). Można z nich korzystać bezpłatnie i bez ograniczeń. Kopiowanie lub przetwarzanie tych materiałów w całości lub w części bez zgody autora jest zabronione. W przypadku wykorzystania rezultatów niezbędne jest podanie źródła finansowania oraz jego autorów.
[1] https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/agenda-2030
[2] https://www.pine.org.pl/wp-content/uploads/2022/11/ekspertyza-szymalskiFINAL.pdf
[3] https://karteko.pl/zielone-zawody-przyszlosc-eko-na-rynku-pracy/
[5] K. Szara, Kreatywność a innowacyjność w działalności podkarpackich przedsiębiorców, Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, t. 24, nr 1, czerwiec 2014
[7] https://mfiles.pl/pl/index.php/Kreatywno%C5%9B%C4%87
Artykuł został także opublikowany na Platformie EPALE :
