Konwent Marszałków apeluje o finansowanie systemów ewidencyjno–opłatowo–księgowych przez NFOŚiGW

4 września 2025 r. Konwent Marszałków Województw RP przyjął Stanowisko nr 6 w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej finansowania przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zakupu i utrzymania systemów informatycznych służących do weryfikacji opłat środowiskowych oraz zarządzania środkami z tych opłat.

Marszałkowie Województw zwracają uwagę, iż w tej chwili wszystkie Urzędy Marszałkowskie w kraju korzystają z jednego, dedykowanego systemu — SOZAT, będącego własnością spółki ATMOTERM S.A. z Opola. System ten umożliwia kompleksową obsługę opłat środowiskowych i jest niezbędnym narzędziem do realizacji zadań wynikających z przepisów prawa.

Rosnące koszty utrzymania i serwisu systemu oraz konieczność jego dostosowania do nowych wymagań — m.in. planowanego wprowadzenia systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP) — powodują znaczące obciążenia finansowe dla samorządów. Dodatkowo, brak alternatywnych rozwiązań na rynku sprawia, iż samorządy są uzależnione od jednego dostawcy oprogramowania.

– Samorządy województw ponoszą realne koszty obsługi systemów i zatrudnienia pracowników zajmujących się rozliczaniem opłat środowiskowych, podczas gdy wpływy z tych opłat w przeważającej części stanowią dochód Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Dlatego zasadne jest, aby to właśnie NFOŚiGW przejął finansowanie zakupu i utrzymania oprogramowania – podkreślają Marszałkowie Województw.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, samorządy mogą zatrzymywać jedynie 1,5% lub 3% wpływów z tytułu opłat za korzystanie ze środowiska. Środki te od lat pozostają na niezmienionym poziomie i nie pokrywają rosnących kosztów funkcjonowania systemu oraz wynagrodzeń pracowników zajmujących się obsługą tych zadań. Planowane przekazanie samorządom 0,75% wpływów z ROP również nie zapewnia wystarczających środków.

W stanowisku podkreślono, iż koszty zakupu i utrzymania systemu SOZAT nie powinny obciążać poszczególnych województw, skoro większość środków z opłat zasila budżet NFOŚiGW. Dlatego Konwent Marszałków wnioskuje o wprowadzenie w priorytetach finansowania przez Fundusz zapisu umożliwiającego pokrywanie tych kosztów.

Stanowisko zostało przekazane m.in. Prezesowi Rady Ministrów Donaldowi Tuskowi oraz Minister Klimatu i Środowiska Paulinie Hennig-Klosce.

Pełna treść stanowiska nr 6 Konwentu Marszałków Województw Rzeczypospolitej Polskiej:

https://polskieregiony.pl/wp-content/uploads/2025/10/STANOWISKO-NR-6.pdf