Zmiany w pakietach regeneracyjnych dla dawców krwi. Czekolada już nie wystarczy? Sprawdź, co teraz dostaniesz po oddaniu krwi

W Polsce krew i jej składniki oddaje co roku ponad 600 tysięcy osób. Oddając 450 ml krwi pełnej, dawca traci choćby do 4500 kilokalorii, co oznacza ogromne obciążenie dla organizmu. Dlatego zgodnie z przepisami przysługuje mu posiłek regeneracyjny, który ma pomóc w szybkim uzupełnieniu utraconych kalorii i składników odżywczych. Do tej pory symbolem tego posiłku była tabliczka czekolady – ale to się właśnie zmienia.

Ministerstwo Zdrowia reaguje na apel. Czekolada już nie wystarczy

W lipcu 2025 roku Ministerstwo Zdrowia oficjalnie odpowiedziało na petycję dotyczącą posiłków regeneracyjnych dla dawców krwi. Autorem apelu był obywatel, który wskazał na poważne zagrożenia zdrowotne wynikające z obecności orzeszków ziemnych w pakietach posiłków oraz na niską wartość odżywczą niektórych produktów.

W piśmie dyrektora Departamentu Lecznictwa, Macieja Karaszewskiego, czytamy:

„Zrozumiałym jest, iż przy tak licznej grupie dawców oczekiwania względem posiłku regeneracyjnego mogą być bardzo różnorodne. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, forma tego posiłku nie musi ograniczać się jedynie do czekolady.”

To oficjalny sygnał, iż Ministerstwo Zdrowia otwiera się na większą elastyczność w doborze produktów, a tradycyjna paczka czekolady nie musi być jedyną opcją.

Dlaczego orzeszki ziemne to problem? Anafilaksja i tłuszcze nasycone

Autor petycji zwrócił uwagę, iż orzeszki ziemne są jednym z najczęstszych alergenów pokarmowych. Ich obecność w posiłku regeneracyjnym może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych – w tym wstrząsu anafilaktycznego u osób uczulonych.

Co więcej, zawarte w tanich produktach orzechowych tłuszcze nasycone mogą obciążać układ sercowo-naczyniowy, co jest szczególnie niewskazane po oddaniu krwi, kiedy organizm potrzebuje łatwo przyswajalnych i wartościowych składników odżywczych.

Nowa lista produktów dla dawców krwi – co znajdzie się w pakiecie regeneracyjnym?

W odpowiedzi na petycję, resort zdrowia wskazał kierunki zmian i przedstawił rekomendowaną listę produktów, które mogą wchodzić w skład nowoczesnego posiłku regeneracyjnego:

1. Czekolada gorzka i mleczna

– przez cały czas dostępna, dostarcza energii i magnezu
– szczególnie polecana gorzka czekolada ze względu na niższą zawartość cukru

2. Batony zbożowe i proteinowe

– idealne dla osób aktywnych fizycznie
– zawierają błonnik, białko i węglowodany złożone

3. Suszone owoce

– naturalne źródło cukrów, potasu, żelaza i błonnika
– sprawdzą się jako szybki zastrzyk energii

4. Jogurty naturalne

– lekkostrawne i bogate w wapń
– wspierają florę bakteryjną jelit po wysiłku

5. Soki owocowe i warzywne

– źródło witamin A, C, E oraz antyoksydantów
– pomagają nawodnić organizm i uzupełnić elektrolity

Dzięki tej różnorodności, osoby oddające krew będą mogły wybrać produkt, który odpowiada ich potrzebom dietetycznym, zdrowotnym i preferencjom smakowym.

Krew za zdrowie – czyli dlaczego to takie ważne

Każda osoba oddająca krew powinna otrzymać posiłek, który rzeczywiście wspiera jej regenerację. Ciało traci nie tylko krew, ale także żelazo, elektrolity i płyny. jeżeli nie dostarczymy ich z pożywieniem, możemy odczuwać:

• osłabienie

• zawroty głowy

• nudności

• spadki ciśnienia

• trudności z koncentracją

Dlatego tak ważne jest, aby posiłek nie był tylko symbolicznym „prezentem”, ale realną pomocą dla organizmu.

Dawcy mówią jasno: chcemy wyboru, nie tylko czekolady

Tego typu głosy pokazują, iż społeczeństwo oczekuje zmian i indywidualnego podejścia. Jednocześnie chwali się, iż polskie krwiodawstwo rozwija się i reaguje na potrzeby ludzi.

Czy wszystkie punkty krwiodawstwa już stosują nowe zalecenia?

Nie. w tej chwili każde Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa (RCKiK) decyduje samodzielnie, jakie produkty oferuje w ramach posiłku. Oznacza to, iż w jednym mieście przez cały czas można dostać 8 tabliczek czekolady, a w innym – nowoczesny pakiet z sokiem, suszonymi owocami i batonem proteinowym.

Ministerstwo Zdrowia zapowiada jednak standaryzację listy produktów w całym kraju. Celem jest ujednolicenie i eliminacja zagrożeń – jak np. orzeszki ziemne w pakietach bez oznaczeń alergicznych.

Czy posiłek regeneracyjny może być bezglutenowy, wegański lub bez laktozy?

Tak – i coraz więcej punktów krwiodawstwa stara się odpowiadać na takie potrzeby. W formularzu rejestracyjnym pojawiają się pytania o nietolerancje i preferencje. Przykładowo, wegański baton energetyczny z owsa i daktyli może zastąpić czekoladę mleczną.

W przyszłości możliwe będą spersonalizowane pakiety, np. dla sportowców, osób starszych czy osób z cukrzycą.

Ile kosztuje posiłek regeneracyjny i kto za to płaci?

Średni koszt zestawu przekąsek wynosi około 20–30 zł, a jego wartość kaloryczna powinna wynosić co najmniej 4500 kcal. Koszty te pokrywa Narodowe Centrum Krwi z budżetu państwa. Posiłek wydawany jest bezpośrednio po oddaniu krwi.

Co dalej? Ministerstwo zapowiada dalsze zmiany

Ministerstwo Zdrowia nie wyklucza dalszych konsultacji społecznych i stworzenia krajowego standardu posiłku regeneracyjnego. W grę wchodzą również szkolenia dla pracowników RCKiK i kampanie informacyjne.

Zmiany mają być wprowadzane stopniowo, z uwzględnieniem dostępności produktów, kosztów logistycznych i lokalnych możliwości dystrybucji.

Podsumowanie – co musisz wiedzieć jako honorowy dawca krwi w 2025 roku?

Nie tylko czekolada – teraz także batony, jogurty, owoce i soki
Orzeszki ziemne uznane za potencjalnie niebezpieczne
Ministerstwo Zdrowia reaguje na petycję społeczną
Możliwość personalizacji posiłku zgodnie z potrzebami
Wartość kaloryczna: min. 4500 kcal
Koszt pokrywany z budżetu publicznego
Planowane ujednolicenie standardów w całym kraju