Nowy kodeks dobrych praktyk dla energetyki wiatrowej
22 października w Centrum Prasowym PAP zaprezentowano monografię naukową „Środowiskowe aspekty rozwoju lądowej energetyki wiatrowej. Kodeks dobrych praktyk”, przygotowaną przez Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny (ZUT). Publikacja adresowana jest do samorządów, administracji publicznej oraz inwestorów i zawiera rekomendacje dotyczące podejmowania decyzji środowiskowych i planistycznych w kontekście rozwoju farm wiatrowych.
Energetyka wiatrowa a wyzwania środowiskowe
Eksperci ZUT podkreślają, iż transformacja energetyczna, oparta na odnawialnych źródłach energii, jest jednym z kluczowych wyzwań współczesnej polityki klimatycznej. Rozwój farm wiatrowych jest uzasadniony i nieunikniony w kontekście dekarbonizacji gospodarki oraz wzrostu bezpieczeństwa energetycznego.
Pogodzenie ochrony zasobów przyrodniczych i rozwoju energetyki wiatrowej jest możliwe poprzez wdrożenie odpowiednich procedur zarówno monitoringu przyrodniczego, jak i działań minimalizujących oddziaływanie inwestycji, stanowiących kompromis pomiędzy ochroną środowiska, a efektywnością produkcji energii
Autorzy kodeksu analizują wpływ lądowej energetyki wiatrowej na ptaki, nietoperze, krajobraz oraz planowanie przestrzenne i klimat. Opracowanie powstało na podstawie danych Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska oraz Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej.
Kodeks to opracowanie naukowe, wykonane w oparciu o analizę literatury naukowej i analizę danych środowiskowych, które udało nam się uzyskać z Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, ale także z Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej. Na podstawie tych danych udało nam się opracować rekomendacje, w jaki sposób należy przygotowywać inwestycje
– dr hab. inż. Paweł Mickiewicz, profesor ZUT.
Minimalizacja wpływu na ptaki i nietoperze
Choć infrastruktura energetyczna, w tym farmy wiatrowe, może oddziaływać na populacje ptaków i nietoperzy, skala tego wpływu jest niewielka w porównaniu z innymi zagrożeniami, jak zmiany klimatu czy utrata siedlisk. najważniejsze jest wdrożenie procedur monitoringu i minimalizacji ryzyka kolizji.
Zacznijmy od tego, iż przesunięcie turbiny o 300-400 metrów nie może dyskwalifikować badań środowiskowych przeprowadzonych dla pierwotnej lokalizacji, bo takie badania realizowane są minimum rok. Kolejny etap to wykorzystanie systemów detekcyjno-reakcyjnych, które zatrzymają turbinę w momencie, kiedy zbliży się ptak. A trzecim elementem jest adekwatne monitorowanie śmiertelności ptaków, także z wykorzystaniem dronów i innych zaawansowanych technologii. Po to, abyśmy wiedzieli, jak farma wpływa na lokalną ptasią populację
– Marcin Pakuła, ornitolog i chiropterolog.
Dr Joanna Furmankiewicz wskazuje, iż nietoperze są najbardziej narażone na kolizje podczas jesiennych migracji. Dzięki sezonowości i przewidywalności tego zjawiska możliwe jest stosowanie skutecznych środków ograniczających ryzyko.
Są to gatunki, które żerują głównie na otwartych przestrzeniach: borowiec wielki, mroczak, mroczki i kilka gatunków karlików. Aby te nietoperze nie ginęły, zalecamy okresowe wyłączenia turbin albo wyłączenia dzięki systemów detekcyjno-reakcyjnych, które wykrywają echolokację nietoperzy i wyłączają turbinę, kiedy do niej zbliży się nietoperz
– dr Joanna Furmankiewicz.
Dodatkowo rozwijane są systemy odstraszaczy ultradźwiękowych, które montowane na turbinach wiatrowych zagłuszają echolokację nietoperzy, co skutecznie zmniejsza ryzyko kolizji.
Współpraca i odpowiedzialność w procesie inwestycyjnym
Kodeks dobrych praktyk nie jest wyłącznie zbiorem procedur, ale także wskazuje, kto, kiedy i na jakim etapie powinien podejmować decyzje oraz jakie środki inwestować w ochronę środowiska.
Zależy nam też na tym, żeby te poszczególne decyzje podejmowane przez organy ochrony środowiska czy przez inwestorów nie dublowały się, ale żeby wszyscy zainteresowani zrealizowaniem inwestycji bądź ocenieniem jej wpływu współpracowali ze sobą
– dr hab. inż. Paweł Mickiewicz.
Znaczenie energetyki wiatrowej dla polskiej transformacji
Według Grzegorza Łaguny z Ministerstwa Energii, Polska dynamicznie rozwija energetykę odnawialną, w tym farmy wiatrowe na lądzie i morzu, co przyczynia się do obniżenia kosztów energii i realizacji celów klimatycznych.
Polska najszybciej przechodzi transformację i robi to najbardziej skutecznie. Turbiny wiatrowe na lądzie mają już 130-150 metrów wysokości, a ich moc zwiększa się skokowo. Wiatraków będzie coraz więcej, tworzą bazę nisko i zeroemisyjnej polityki, gdzie koszt pozyskiwania energii znacząco się zmniejszy. Naszym zadaniem jest uregulowanie tego, aby żyć w zgodzie ze środowiskiem naturalnym
– Grzegorz Łaguna, zastępca dyrektora Departamentu Komunikacji w Ministerstwie Energii.
Pobierz kodeks dobrych praktyk
Pełna treść kodeksu dostępna jest na stronie: Środowiskowe aspekty rozwoju lądowej energetyki wiatrowej: Kodeks Dobrych Praktyk.
Źródło: PAP MediaRoom
