TEL AWIW, Izrael — Kanada, Wielka Brytania i Francja stanowczo potępiły ekspansję operacji wojskowych Izraela i inne działania w Strefie Gazy i na Zachodnim Brzegu, grożąc w poniedziałek wspólnym oświadczeniem podjęciem konkretnych działań, w tym sankcji.
Oświadczenie wydane przez trzech premierów państw nazwało niedzielne ogłoszenie, iż Izrael zezwoli na podstawową ilość żywności w Strefie Gazy „całkowicie niewystarczającą” i stwierdziło, iż poziom ludzkiego cierpienia jest „nie do zniesienia”.
„Nie będziemy stać bezczynnie, podczas gdy rząd Netanjahu podejmuje te rażące działania” — głosi oświadczenie. „Jeśli Izrael nie zaprzestanie wznowionej ofensywy wojskowej i nie zniesie ograniczeń dotyczących pomocy humanitarnej, podejmiemy dalsze konkretne działania w odpowiedzi”.
W oświadczeniu napisano, iż trzy kraje zawsze popierały prawo Izraela do obrony przed terroryzmem i iż Izrael doświadczył „ohydnego” ataku Hamasu 7 października 2023 r., ale nazwano proponowaną eskalację nieproporcjonalną. Wezwano Hamas do natychmiastowego uwolnienia pozostałych zakładników pojmanych podczas ataku.
Dyrektor generalny Ministerstwa Spraw Zagranicznych Izraela Eden Bar Tal powiedział, iż kraj przyjął propozycję zawieszenia broni specjalnego wysłannika Stanów Zjednoczonych na Bliski Wschód Steve'a Witkoffa i uwolnienia zakładników w weekend, ale zarzucił Hamasowi jej odrzucenie. Tal powiedział, iż zmusiło to Izrael do wznowienia działań wojskowych.
Izrael rozpoczął nową falę operacji powietrznych i naziemnych w Strefie Gazy w weekend, mówiąc, iż będzie naciskał na Hamas, aby uwolnił pozostałych zakładników z ataku z 7 października. Armia nakazała ewakuację Chan Junis, drugiego co do wielkości miasta w Strefie Gazy.
Premier Izraela Benjamin Netanjahu powiedział w poniedziałek, iż Izrael planuje „przejąć kontrolę nad całą Gazą”. Powiedział, iż Izrael będzie również zachęcał do tego, co określa jako dobrowolną emigrację do innych krajów. Palestyńczycy odrzucili tę sugestię.
Poniedziałkowe oświadczenie Kanady i jej sojuszników ostro skrytykowało „wszelkie próby rozbudowy osiedli na Zachodnim Brzegu” i potępiło „odrażający język ostatnio używany przez członków rządu Izraela, grożąc, iż w swojej rozpaczy z powodu zniszczenia Gazy cywile zaczną się przenosić”.
„Izrael musi wstrzymać osiedla, które są nielegalne i podważają żywotność państwa palestyńskiego oraz bezpieczeństwo zarówno Izraelczyków, jak i Palestyńczyków” — czytamy w oświadczeniu. „Nie zawahamy się podjąć dalszych działań, w tym ukierunkowanych sankcji”.
Trójstronne oświadczenie zostało wydane kilka godzin po tym, jak pięć ciężarówek przewożących żywność dla niemowląt i inną pomoc wjechało do Gazy. Organizacja Narodów Zjednoczonych nazwała to „mile widzianym wydarzeniem”, ale stwierdziła, iż potrzeba znacznie więcej pomocy.
Eksperci ds. bezpieczeństwa żywnościowego ostrzegali w zeszłym tygodniu przed głodem po tym, jak Izrael zablokował pomoc dla Strefy Gazy na ponad dwa miesiące. Izrael przyznał, iż naciski ze strony sojuszników doprowadziły do decyzji o zezwoleniu na wjazd podstawowej ilości żywności.
Ministrowie spraw zagranicznych trzech państw — wraz z Australią, Danią, Estonią, Finlandią, Niemcami, Islandią, Irlandią, Włochami, Japonią, Łotwą, Litwą, Luksemburgiem, Holandią, Nową Zelandią, Norwegią, Portugalią, Słowenią, Hiszpanią, Szwecją i przedstawicielami Unii Europejskiej — wydali również w poniedziałek wspólne oświadczenie wzywające Izrael do przywrócenia przepływu pomocy i dostaw.
„Jako darczyńcy pomocy humanitarnej mamy dwa proste przesłania dla rządu Izraela: zezwolić na pełne wznowienie pomocy dla Strefy Gazy natychmiast i umożliwić ONZ i organizacjom humanitarnym niezależną i bezstronną pracę w celu ratowania życia, zmniejszania cierpienia i zachowania godności” — czytamy w oświadczeniu.
Ministrowie spraw zagranicznych skrytykowali plan Izraela i Stanów Zjednoczonych narzucenia nowego systemu pomocy, który rezygnuje ze zwykłych operacji prowadzonych przez ONZ i niezależne grupy pomocowe. Twierdzą, iż podważy to niezależność ONZ i „powiąże pomoc humanitarną z celami politycznymi i wojskowymi”.
Wpis w mediach społecznościowych nowo mianowanej minister spraw zagranicznych Anity Anand (Minister Sp. Zag. Kanady) nie wspomniał o Izraelu. Wpis głosił, iż istnieje pilna potrzeba natychmiastowego zawieszenia broni, wznowienia ratującej życie pomocy humanitarnej dla cywilów i rozwiązania dwupaństwowego. Stwierdzono w nim również, iż Hamas musi uwolnić wszystkich zakładników, złożyć broń i nie odgrywać żadnej roli w Gazie.
Oświadczenie Noaha Shacka, tymczasowego prezesa Centrum ds. Izraela i Spraw Żydowskich, mówi, iż oświadczenie Kanady, Wielkiej Brytanii i Francji „podważa” oświadczenie premiera Marka Carneya złożone Issakowi Herzogowi, prezydentowi Izraela, podczas jego weekendowej wizyty w Rzymie. Odczyt z biura Carneya stwierdza, iż on i Herzog „zgodzili się, iż Hamas musi złożyć broń i nie odgrywać żadnej roli w rządzeniu Gazą”.
„Dzisiejsze oświadczenie podważa to stanowisko i daje Hamasowi zachętę do dalszego odrzucania wynegocjowanego porozumienia” — napisał Shack.
Napisane przez Kelly Geraldine Malone w Waszyngtonie, z plikami z The Associated Press
Ten raport The Canadian Press został opublikowany po raz pierwszy 19 maja 2025 r.
]]>https://www.ctvnews.ca/world/article/canada-uk-france-warn-of-concrete-a...]]>
