Józef Swaczyna otrzymał order przyznany przez prezydenta Niemiec
– Zebraliśmy się tutaj w Opolu, aby świętować wyjątkowe wydarzenie zorganizowane na cześć wyjątkowego człowieka i jednocześnie partnera w stosunkach polsko-niemieckich. Jest nim wręczenie Krzyża Zasługi na Wstędze Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec panu Józefowi Swaczynie, staroście strzeleckiemu – mówił konsul Martin Kremer, rozpoczynając przemówienie po polsku.
– Przez te wszystkie lata, kiedy kierował pan, drogi panie starosto, starostwem powiatowym, wniósł pan ogromny wkład w dziedzinie porozumienia. A także w rozwój dobrosąsiedzkich stosunków między Polską a Niemcami. To pan wyznaczył kamienie milowe i wniósł wielki wkład w budowę obywatelskiego społeczeństwa. Pragnę podkreślić pana zasługi na rzecz mniejszości niemieckiej, ale także na rzecz szeroko rozumianego partnerstwa polsko-niemieckiego – mówił.
Konsul generalny podkreślił, iż Józef Swaczyna już trzecią kadencję jest przewodniczącym Konwentu Starostów Województwa Opolskiego. I jest jednym z najbardziej znanych polityków samorządowych w regionie, a także wybitnym propagatorem mniejszości niemieckiej.
Przypomniał jego udział w tworzeniu struktur mniejszości niemieckiej i aktywnego kształtowania jej życia. Jednym z przejawów tej działalności było tworzenie polsko-niemieckich partnerstw. Oraz wymiana młodzieży, stworzenie pierwszego gimnazjum dwujęzycznego z oddziałami polsko-niemieckimi itp.
– Jest pana zasługą, iż język niemiecki jest w tej chwili nauczany we wszystkich przedszkolach i szkołach w powiecie strzeleckim – stwierdził.
– Honorując dziś pana Józefa Swaczynę, jednego z najwybitniejszych Waszych synów, honorujemy dziś równocześnie mniejszość niemiecką i większość polską – zakończył po polsku.
Ponad pół wieku pracy na rzecz Heimatu
Po laudacji Martin Kremer wręczył Józefowi Swaczynie odznaczenie.
– Stoję przed wami jako człowiek ogromnie zaszczycony i bardzo wzruszony tym, co mnie spotkało. Otrzymuję tak wysokie odznaczenie mojego kraju, Niemiec, nadane przez prezydenta Waltera Steinmeiera, jako plon mojej działalności. Dziękuję z serca tym, którzy dostrzegli moją długotrwałą działalność w strukturach mniejszości i nie tylko na przestrzeni ponad 30 lat – mówił starosta strzelecki.
– Przekonałem się, iż muszę swoim rodakom dać więcej, mając możliwość choćby z tytułu pełnionej funkcji publicznej. Zaangażowałem się w różne organizacje. Miejscowa ludność obdarzyła mnie zaufaniem. I od 20 lat pełnię zaszczytną funkcję starosty z ramienia MN – stwierdził.
Józef Swaczyna podziękował także swoim bliskim – żonie i dzieciom, którzy „wiele razu musieli ścierpieć jego nieobecność w domu”.
– Pokornie przyjmuję to odznaczenie jako wyraz uznania za 55 lat mojej pracy na rzecz mojego Heimatu – gminy, powiatu i województwa.
Za każdym wielkim mężczyzną stoi wielka kobieta
Gratulacje i wyrazy uznania wyrazili staroście m.in. wicemarszałek województwa Zuzanna Donath-Kasiura, poseł MN Ryszard Galla, lider mniejszości i przewodniczący sejmiku Rafał Bartek.
– Pozwól, iż w imieniu samorządowców podziękuję ci za to, kim jesteś. I jaką postawą uczysz nas pełnić swoją funkcję – mówiła Zuzanna Donath-Kasiura.
– Parafrazując Herberta, powiedziałabym: Idziesz wyprostowany wśród tych, co na kolanach. I jesteś wierny. Jesteś wierny temu, kim jesteś. Wszędzie podkreślasz i uczysz nas tego, iż nasz Heimat to jest nasza wspólna mała ojczyzna i tej ojczyźnie poświęciłeś swoje życie. Pokazałeś nam, jak być wiernym swojemu pochodzeniu, uczciwie o tym mówiąc, iż jesteśmy Niemcami, osobami pochodzenia niemieckiego, Ślązakami i obywatelami Polski. I potrafimy to połączyć tak, by wszystkim wokół nas – bez względu na pochodzenie i poglądy polityczne – lepiej się żyło. Ludzie to uznają – stwierdziła.
Wicemarszałkini województwa podkreśliła, iż starosta – prepozyt Bractwa św. Józefa – jest wierny także swojej wierze i chrześcijańskim korzeniom Europy. Podziękowała żonie Jozefa Swaczyny, cytując niemieckie powiedzenie o tym, iż za każdym wielkim mężczyzną stoi wielka kobieta.
Rafał Bartek przypomniał, iż mniejszość niemiecka od ponad roku przeżywa dyskryminację z powodu cieć edukacyjnych. – Jest ona bolesna, bo przeżywamy ją jako obywatele polscy w środku Unii Europejskiej w XXI wieku – powiedział.
– W tym kontekście przypominam, iż Józef Swaczyna jest osobą, która się nigdy swojej niemieckości nie wstydziła. To szczególnie ważne w okresie, gdy widzimy, jak wielu ludzi poddaje się w walce o swoją tożsamość. Ze strachu, z obawy o siebie i konsekwencje dla kolejnych pokoleń. W tutejszym Centrum mieści się wystawa poświęcona historii i współczesności mniejszości niemieckiej w Polsce. W jej ostatniej części pan starosta znajdzie wiele tych wartości, które sam do mniejszości wniósł – zaznaczał.
Józef Swaczyna i budowanie wspólnoty
Nie zabrakło głosów strzelczan.
– My z Józefem urodziliśmy się w odległości niecałych 15 kilometrów. Z tym, iż moi rodzice akurat nie stąd są – mówił Jan Zubek, członek rady i zarządu powiatu. – Czuję się zaszczycony, iż mogłem z tobą Józefie pracować, iż cię poznałem. W tym świecie, w którym ludzie są dzieleni, Józef jest rzadko spotykanym osobnikiem, który „nie sieje wiatru”. Przez te lata cechowała go umiejętność zachowania się, łączenia różnych grup etnicznych. Życzę każdemu z was, byście przy boku takiego człowieka dorastali. Wszyscy się ciepłem tego krzyża ogrzejemy.
– Za chwilę minie 25 lat jak poznałem pana Józefa Swaczynę – przyznał wicestarosta Waldemar Gaida. – Przez te 25 lat nauczyłem się jednej bardzo istotnej rzeczy: trzeba na ludzi patrzeć wzrokiem bardzo życzliwym. A co najważniejsze, zawsze odczekać. To słowo odczekać jest kluczowe: przy emocji, przy rozmowie, przy ścieraniu się. Mniejszość utrzymała normalność w tym powiecie. I obecność przy święcie pana Swaczyny wszystkich samorządowców z powiatu strzeleckiego o tym świadczy: iż budowanie wspólnoty tam na dole bez uprzedzeń, bez przeszłości historycznej, z otwartym sercem i ręką wyciągniętą do współpracy daje szansę wielu wspólnym projektom.
Przedstawiciele Zarządu Powiatu wręczyli staroście podziękowania oraz symboliczny czek na ogrodowy szezlong, by znajdował czas na weekendowy odpoczynek.
„Józef Swaczyna jest kapitanem”
Burmistrzowie i wójtowie z powiatu strzeleckiego wręczyli staroście honorową szablę. Na jej klindze umieścili dedykację: „Od przyjaciół samorządowców z powiatu strzeleckiego w dowód uznania dla starosty strzeleckiego Józefa Swaczyny”.
– Oby na co dzień nie była potrzebna – życzyli.
– Stoją przed tobą samorządowcy, twoje koleżanki i koledzy, i patrzą na Ciebie z ogromną sympatią. Pan konsul szeroko mówił o współpracy na naszym terenie i tej szerszej. Mamy między naszymi narodami historię świetlaną i trudną. Dzień dzisiejszy rodzi nową jakość – mówił w ich imieniu Tadeusz Goc, burmistrz Strzelec Opolskich.
– Nie wszyscy jesteśmy związani z mniejszością niemiecką. Ale jak współpracujemy na dole, jesteśmy jedną drużyną. Ta drużyna ma swojego kapitana. Tym kapitanem jest Józef Swaczyna. Samorządowcy z różnych światów potrafią w ostatnich wielu kadencjach świetnie współpracować dla dobra lokalnej społeczności. Bez takiego kapitana byłoby nam trudniej – zaznaczył Tadeusz Goc.