Jedyne tłumaczenie na język polski dzieła belgijskiego mnicha

Zdjęcie: Jedyne tłumaczenie na język polski dzieła belgijskiego mnicha

Cyfrowa Biblioteka Diecezjalna w Sandomierzu wzbogaciła się o 47 rękopisów. Projekt, którego realizacja właśnie dobiegła końca polegał na zdigitalizowaniu zabytków piśmienniczych. Ponadto połowa przeszła konserwację polegającą m.in. na czyszczeniu i prasowaniu kart oraz podklejaniu zniszczonych fragmentów papieru.

Wśród udostępnionych zbiorów na szczególną uwagę zasługuje XIX wieczny rękopis z księgozbioru sandomierskich benedyktynek zatytułowany „Szkoła serdeczna”. Jest to najprawdopodobniej jedyne i to dość wczesne tłumaczenie tej książki na język polski.

-To dzieło belgijskiego mnicha Benedykta van Haeftena wydane w 1629 roku, które propagowało kult Najświętszego Serca Jezusowego. Dodatkowym atutem tego rękopisu jest to, iż księgę napisano dzięki tzw. emblematów, a więc jest rysunek, a pod nim komentarz do tego wyobrażenia graficznego. Rękopis poświadcza zarówno wysoką kulturę umysłową sandomierskich benedyktynek, jak również translatorskie zdolności jezuitów, z kręgu których najprawdopodobniej wyszło to tłumaczenie – powiedział ks. Piotr Tylec, dyrektor Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu.

28.10.2025. Sandomierz. Cyfrowa Biblioteka Diecezjalna. / Fot. Grażyna Szlęzak-Wójcik – Radio Kielce

W Bibliotece Cyfrowej Diecezji Sandomierskiej znalazł się również kodeks średniowieczny, który jest anonimowym komentarzem do listów św. Pawła. Oprócz niego udostępniano kilkadziesiąt świeckich książek rękopiśmiennych, m.in. dzieła filozoficzne i prawnicze utwory literackie, poradniki i receptariusze np. z zakresu ziołolecznictwa.

-To jest napisane po łacinie, sformułowania na pewno odbiegają od współczesnych, w związku z czym przygotowanie takich receptur byłoby skomplikowane dla laika, ale nauka ziołolecznictwa idzie do przodu i takie przepisy są również tłumaczone na bardziej zrozumiały język, więc kto wie, czy ta księga nie zostanie wykorzystana w szerszym zakresie – stwierdził ks. Piotr Tylec.

Dyrektor Biblioteki Diecezjalnej podkreśla, iż dzięki takim projektom możliwe jest korzystanie ze zbiorów z każdego miejsca na świecie, a zabytki piśmiennicze są bezpieczne, bo trafiają na półkę tam, gdzie panują odpowiednie warunki i po zdigitalizowaniu raczej już nie ujrzą światła dziennego, chyba, iż w wyjątkowych przypadkach.

Koszt całego projektu zrealizowanego przez Bibliotekę Diecezjalną w Sandomierzu wyniósł prawi 63 tys. zł, z czego 50 tys. zł pochodziło z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, z programu Kultura Cyfrowa. w tej chwili w Cyfrowej Bibliotece Diecezjalnej jest ok. 2,5 tys. woluminów.