Można logicznie i liczbowo udowodnić, iż Polska jest realnie bogatsza, niż pokazuje to oficjalny Produkt Krajowy Brutto (PKB), o ile uwzględnimy:
1. Szara strefa – ok. 18–20% PKB
Oficjalne dane GUS podają, iż tzw. „gospodarka nieobserwowana” (czyli szara strefa i działalność nierejestrowana) wynosi ~9% PKB. Ale szacunki niezależne (IPAG, UNGC) wskazują, iż faktyczna szara strefa to 18–20% PKB (czyli ok. 500–600 mld zł).
Dodatek do PKB: +20%
2. Nieodpłatna praca – ok. 30–35% PKB
Z danych GUS:
W 2013 r. nieodpłatna praca domowa w Polsce (opieka nad dziećmi, sprzątanie, gotowanie, rolnictwo samozaopatrzeniowe) została wyceniona na ok. 31,3% PKB. Inne szacunki (OECD, ILO) wskazują na 25–40% PKB w podobnych krajach.
Dodatek do PKB: +30%
Obliczenie realnego PKB
Załóżmy, iż oficjalny PKB Polski w 2023 r. wyniósł ok. 3,3 bln zł (czyli ~820 mld USD).
Dodajmy:
- +20% z tytułu szarej strefy = +660 mld zł
- +30% z tytułu nieodpłatnej pracy = +990 mld zł
PKB skorygowany = 3,3 bln + 0,66 bln + 0,99 bln = ≈ 4,95 bln zł
To oznacza, iż realne bogactwo Polski (w sensie całkowitej produkcji i wartości pracy) jest ok. 50% większe niż oficjalny PKB.
Wnioski:
Polska jest bogatsza, niż pokazują wskaźniki, ponieważ:
- Ogromna część pracy nie jest liczona do PKB, mimo iż tworzy realną wartość (opieka nad dziećmi, praca domowa).
- Szara strefa dostarcza towarów i usług, które zaspokajają potrzeby społeczeństwa, ale są poza zasięgiem statystyki.
- Poziom życia mierzony subiektywnie i rzeczowo (np. majątkiem trwałym) często przewyższa ranking PKB per capita.
Podsumowanie:
- Polska jest realnie bogatsza o około 50% względem tego, co pokazuje oficjalny PKB, jeżeli uwzględnimy:
- wartość nieodpłatnej pracy domowej (ok. +30% PKB),
- działalność w szarej strefie (ok. +20% PKB).
To oznacza, iż realny „całkowity PKB” Polski może sięgać choćby 5 bln zł