Inteligentne śmietniki, kody QR i waga. Już niedługo bez tego nie wyrzucisz śmieci. Pierwsze zmiany od 1 stycznia

Od 1 stycznia rozpocznie się rewolucja, którą zapoczątkują Gliwice. To jednak nie koniec listy miast, gdyż sejmowa komisja petycji już zwróciła się do Ministerstwa Klimatu w sprawie ogólnopolskiego Systemu Indywidualnej Segregacji Odpadów. Będą inteligentne śmietniki, kody QR i automatyczne wagi. Bez tego nie oddasz śmieci.

Fot. Shutterstock

Koniec papierowej biurokracji

Dotychczas każdy wjazd do PSZOK-u przy ul. Rybnickiej w Gliwicach wymagał wypełnienia oświadczenia. Papier, podpis, sprawdzanie danych. Portal Nowiny Gliwickie wyjaśnia, iż nowy system ma usprawnić obsługę i ograniczyć formalności. Zamiast papierologii będzie unikatowy kod QR przypisany do nieruchomości.

Miasto wprost przyznaje, iż chodzi o ochronę przed nieuprawnionym pozbywaniem się śmieci na cudzy rachunek. Ktoś bez opłaconej deklaracji śmieciowej nie będzie mógł wjechać z odpadami do punktu. System automatycznie weryfikuje, kto ma prawo oddawać odpady.

W niektórych polskich miastach testowane są już inteligentne śmietniki z czytnikami kodów QR i systemami ważącymi odpady. Sejmowa komisja petycji zwróciła się do Ministerstwa Klimatu i Środowiska w sprawie wprowadzenia Systemu Indywidualnej Segregacji Odpadów w całym kraju. Gliwice mogą być pierwszym krokiem do ogólnopolskiej zmiany.

Warszawa, Kraków, Poznań – kto następny?

Gliwice wchodzą na nieznane wody, ale inne miasta bacznie obserwują. jeżeli system się sprawdzi, można się spodziewać, iż większe ośrodki pójdą tym śladem. Warszawa z jej kilkudziesięcioma PSZOK-ami, Kraków, Poznań – wszędzie problemem są nieuprawnione osoby pozbywające się śmieci.

Portal Spider’s Web zwraca uwagę, iż sejmowa komisja petycji już zwróciła się do Ministerstwa Klimatu w sprawie ogólnopolskiego Systemu Indywidualnej Segregacji Odpadów. Testowane są inteligentne śmietniki z czytnikami QR i systemami ważącymi. jeżeli ministerstwo zdecyduje się na ujednolicenie zasad, kody QR mogą stać się standardem w całej Polsce.

Dla dużych miast to rozwiązanie wielu problemów. Kontrola, kto i ile odpadów oddaje. Ewidencja, które nieruchomości korzystają z punktów. Ochrona przed osobami, które nie płacą za wywóz śmieci, a korzystają z miejskich punktów. System też pokazuje, kiedy poszczególne punkty są najbardziej obciążone – miasto może lepiej planować godziny otwarcia.

Technologia jest prosta i tania. Czytnik kodów QR kosztuje ułamek tego, co wydaje się na obsługę papierowej dokumentacji. Integracja z systemami miejskimi to kwestia kilku tygodni pracy programistów. jeżeli Gliwice pokażą, iż działa – stolice województw mogą wprowadzić podobne rozwiązania już w 2027 roku.

Przyszłość może być jeszcze bardziej cyfrowa. Zamiast plastikowej karty – aplikacja w telefonie. Zamiast kodu przypisanego do nieruchomości – kod przypisany do konkretnej osoby. System mógłby automatycznie ważyć odpady i naliczać opłaty proporcjonalnie do ilości wyrzucanych śmieci. Ten, kto segreguje lepiej i produkuje mniej odpadów, płaci mniej.

Jak to się odbywa?

Jeśli masz dom jednorodzinny, musisz sam złożyć wniosek. Pobierz formularz z Urzędu Miejskiego przy ul. Zwycięstwa 21 albo ze strony bip.gliwice.eu. Możesz złożyć go osobiście w urzędzie lub elektronicznie przez ePUAP bądź eDoręczenia.

W przypadku budynków wielorodzinnych o wydanie kodów zwraca się spółdzielnia, wspólnota lub zarządca. To oni przekażą mieszkańcom wydane przez urząd kody PSZOK. jeżeli jednak twój zarządca nie składa wniosku, możesz to zrobić sam – musisz tylko dołączyć zaświadczenie od zarządcy potwierdzające naliczanie opłaty za odpady.

Kod otrzymasz w formie plastikowej karty lub pliku elektronicznego przesłanego przez ePUAP/eDoręczenia. Maksymalny czas oczekiwania to 14 dni. Usługa jest całkowicie bezpłatna.

Co to oznacza dla ciebie?

Jeśli mieszkasz w Gliwicach i planujesz oddać cokolwiek do PSZOK-u po 1 stycznia 2026 – ruszaj z wnioskiem już teraz. Od października do końca grudnia trwa okres przejściowy. Możesz jeszcze oddawać odpady na podstawie oświadczenia, ale to ostatni moment na załatwienie kodu.

Nie odkładaj tego na grudzień. Urząd ma 14 dni na wydanie kodu, a w grudniu mogą pojawić się kolejki. jeżeli złożysz wniosek w listopadzie, spokojnie otrzymasz kod przed Nowym Rokiem.

Sprawdź, czy twoja wspólnota lub spółdzielnia już składa wniosek zbiorowy. jeżeli tak – dostaniesz kod automatycznie. jeżeli nie – zapytaj zarządcę, kiedy planuje złożyć dokumenty. W ostateczności możesz złożyć indywidualny wniosek z zaświadczeniem od zarządcy.

Pamiętaj o Gliwickiej Karcie Mieszkańca. jeżeli ją masz, pokaż ją przy składaniu wniosku o kod PSZOK. Urzędnik zintegruje numer karty z systemem i będziesz mógł korzystać z jednej karty zamiast dwóch dokumentów.

Jeśli nie zdążysz przed końcem roku – nie panikuj. Wniosek można składać także później, ale od stycznia nie będziesz mógł oddać odpadów do czasu otrzymania kodu. To może oznaczać dwa tygodnie z nieposortowanymi śmieciami w garażu.

Portal 24Gliwice przypomina, iż składając wniosek już w okresie przejściowym, unikasz problemów i kolejek. Po 31 grudnia nie oddasz do PSZOK-u choćby jednego worka bez kodu. To nie groźba, to fakt – system nie pozwoli na wjazd bez zweryfikowanego numeru.

Rewolucja w gospodarce odpadami zaczyna się w Gliwicach, ale nie skończy się tam. jeżeli eksperyment się uda, za kilka lat kody QR staną się tak samo naturalne jak segregacja śmieci. A wtedy pytanie nie będzie brzmiało „czy masz kod”, tylko „dlaczego jeszcze go nie masz”.