Ile oleju roślinnego potrzebuje żegluga międzynarodowa? Analiza ram Net-Zero IMO

IMO i ramy Net-Zero – nowe wyzwania dla żeglugi

Międzynarodowa Organizacja Morska (IMO) przygotowuje się do głosowania nad przyjęciem Net-Zero Framework – zestawu regulacji, które obejmą statki o masie powyżej 5000 ton kursujące międzynarodowo. Nowe zasady mają na celu ograniczenie intensywności emisji gazów cieplarnianych (GFI) poprzez stopniowe zaostrzanie wymagań aż do osiągnięcia neutralności klimatycznej w okolicach 2050 roku.

System kar i opcje zgodności

Ramy przewidują dwa poziomy zgodności. W przypadku podstawowego poziomu (Tier 2) za przekroczenie norm emisji statek zapłaci 380 dolarów za tonę CO2e lub może wykorzystać zgromadzone kredyty od innych jednostek. W przypadku bezpośredniej zgodności (Tier 1) kara wynosi 100 dolarów za tonę CO2e, bez możliwości użycia kredytów.

Biopaliwa – szansa czy ryzyko?

Obecny kształt regulacji nie narzuca konkretnych rodzajów paliw, ale ocenia je wyłącznie pod kątem emisji w cyklu życia. To może promować wykorzystanie biopaliw, w tym olejów roślinnych i hydroprzetworzonego oleju roślinnego (renewable diesel), mimo potencjalnych zagrożeń dla zrównoważonego rozwoju.

Koszty zgodności i dostępność surowców

Z analiz wynika, iż najtańszą ścieżką zgodności wśród biopaliw jest użycie odnawialnego diesla z oleju posmażalniczego (UCO-RD), następnie paliwa na bazie świeżych olejów roślinnych. Jednak choćby gdyby cały obecny UCO był skierowany do żeglugi, pokryłby jedynie 4,9% zapotrzebowania energetycznego tego sektora. Reszta musiałaby pochodzić z biopaliw na bazie świeżych olejów roślinnych.

Potencjalny wzrost popytu na oleje roślinne

Według prognoz, zapotrzebowanie na biopaliwa z olejów roślinnych może sięgnąć choćby 46% zapotrzebowania energetycznego żeglugi w 2035 roku. To znacznie przewyższa dzisiejsze wykorzystanie tych surowców w transporcie i oznaczałoby konieczność zwiększenia areału upraw lub przesunięcia surowców z innych sektorów gospodarki.

Wnioski dla sektora energetycznego i środowiska

Wprowadzenie ram Net-Zero bez precyzyjnych ograniczeń dotyczących rodzaju paliw może skutkować wzrostem globalnej presji na uprawy oleistych roślin i mieć konsekwencje dla bezpieczeństwa żywnościowego oraz rynku energii odnawialnej.

Źródło: ICCT Publications