Grobla Olbrzyma jest jedną z największych brytyjskich atrakcji przyrodniczych. Jej kanciaste, skalne kolumny corocznie przyciągają setki tysięcy turystów. Niestety, właśnie ze względu na odwiedzających, a ściślej ich zwyczaje, to wyjątkowe miejsce może na zawsze zmienić swój charakter. Przyczyna jest zaskakująca.
Mityczna Grobla Olbrzyma to wyjątkowe miejsce na mapie Irlandii Północnej
Grobla Olbrzyma to jedyna w swoim rodzaju formacja skalna położona na irlandzkim wybrzeżu (w granicach Irlandii Północnej). Składa się z ponad 40 tys. bazaltowych kolumn o charakterystycznym, kanciastym kształcie i wysokości do 12 m. Większość z nich ma przekrój sześciokąta, choć nie jest to regułą. Formacja powstała około 60 mln lat temu, w wyniku erupcji wulkanu.
O Grobli krążą liczne legendy. Ta najpopularniejsza głosi, iż pionowe kolumny w rzeczywistości są drogą ułożoną przez lokalnego olbrzyma o imieniu Finn. Skalny szlak miał prowadzić do Szkocji, gdzie Finn chciał stoczyć pojedynek z tamtejszym gigantem Benandonnerem. Potwierdzeniem legendy ma być fakt, iż na szkockim wybrzeżu faktycznie znajduje się bardzo podobna, ale mniejsza formacja skalna.
Grobla Olbrzyma jest jedynym, położonym na terenie Irlandii Północnej, obiektem wpisanym na listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO. W zeszłym roku odwiedziło ją ok. 684 tys. osób.
Jak turystyczny zwyczaj zmienił oblicze Grobli Olbrzyma?
Mimo iż przetrwała dziesiątki milionów lat, dziś Grobla Olbrzyma dosłownie zmienia się na naszych oczach. Na skałach pojawia się coraz więcej ubytków i rdzawo-brązowy nalot. Przyczyną takiego stanu rzeczy okazuje się, praktykowany przez turystów, zwyczaj wbijania monet między kanciaste kolumny skalne.
Metalowe monety wystawione na stały kontakt z wilgocią ulegają korozji w przyspieszonym tempie. Rdza uwalniana z setek tysięcy pensów i centów pozostawia brunatny nalot na skałach, zaburzając w ten sposób naturalną estetykę Grobli Olbrzyma. Co gorsza, podczas wbijania monety w szczeliny, najczęściej przy użyciu innego kamienia, istnieje obawa o uszkodzenie pierwotnej struktury skalnej. Ta praktyka turystyczna stanowi poważne zagrożenie dla tej unikalnej atrakcji geologicznej.

Jak zatrzymać erozję?
Organizacja National Trust, której celem programowym jest troska o przyrodę i zabytki Wielkiej Brytanii, podjęła już pierwsze kroki, aby przerwać negatywny trend wbijania monet w skały Grobli. Dr Cliff Henry, reprezentujący National Trust, wskazuje na główny problem, jakim jest ślepe naśladownictwo wśród turystów – każdy z nich chce dołożyć własną monetę.
Z jednej strony, trzeba się więc pozbyć monet, które już zostały wbite w skały, a z drugiej – znaleźć sposób na przerwanie tej niekorzystnej dla środowiska tradycji. Służba Geologiczna Irlandii Północnej raportuje, iż w ostatnim czasie udało się usunąć 10 proc. spośród wszystkich monet znajdujących się na terenie Grobli. Organizacja National Trust dodaje, iż wszystkie monety można usunąć bez ingerencji w naturalną strukturę skały.
Grobla Olbrzyma – ikona Irlandii Północnej to nie tylko piękna formacja geologiczna, ale także wyjątkowe miejsce o znaczeniu historycznym i kulturowym. Dlatego apelujemy do turystów, aby nie pozostawiali tam monet.
zdj. główne: Enric Moreu/Unsplash