Wybrane projekty w ramach funduszu innowacyjnego IF24
Komisja Europejska ogłosiła listę projektów wybranych w ramach zaproszenia IF24, które mają wspierać rozwój technologii neutralnych emisyjnie. Projekty zostały podzielone na pięć głównych obszarów tematycznych, obejmujących zarówno duże, średnie, jak i małe inwestycje, a także produkcję czystych technologii oraz projekty pilotażowe.
Ogólna dekarbonizacja – projekty na dużą skalę
W tej kategorii, obejmującej projekty o nakładach inwestycyjnych powyżej 100 mln euro, wybrano 10 projektów z sektorów cementu i wapna, rafinerii, chemikaliów oraz infrastruktury wychwytywania i składowania CO2. Łączna kwota dofinansowania wynosi 1,26 mld euro. Projekty realizowane będą w Belgii, Danii, Grecji, Hiszpanii, Francji, Włoszech i Rumunii.
Ogólna dekarbonizacja – projekty na średnią i małą skalę
Średnie projekty (20–100 mln euro) obejmują 19 inicjatyw z różnych sektorów, takich jak rafinerie, cement, budynki, chemikalia, szkło, żelazo i stal, transport oraz energia słoneczna – na łączną kwotę 459 mln euro. Z kolei w kategorii małych projektów (2,5–20 mln euro) dofinansowanie w wysokości 53 mln euro otrzymało 10 projektów z obszarów cementu, energii słonecznej, lotnictwa, produkcji komponentów OZE czy magazynowania energii. Wśród beneficjentów znalazły się także projekty realizowane w Polsce.
Produkcja czystych technologii i projekty pilotażowe
W ramach tematu produkcji czystych technologii (powyżej 2,5 mln euro) wybrano 11 projektów na 774 mln euro, obejmujących produkcję komponentów OZE, recykling baterii oraz elementy dla przemysłu energochłonnego. Projekty pilotażowe (również powyżej 2,5 mln euro) skupiają się na głębokiej dekarbonizacji, a 11 wybranych inicjatyw otrzyma 321 mln euro wsparcia.
Znaczenie funduszu innowacyjnego dla polityki klimatycznej UE
Fundusz innowacyjny finansowany jest z dochodów ze sprzedaży uprawnień w ramach unijnego systemu handlu emisjami (EU ETS). Stanowi on najważniejsze narzędzie realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu, wspierając przejście przemysłu na technologie nisko- i zeroemisyjne oraz przyspieszając wdrażanie innowacyjnych rozwiązań.
W 2023 roku przegląd dyrektywy ETS zwiększył budżet funduszu i wprowadził nowe narzędzia aukcyjne, co pozwala na jeszcze większe wsparcie inwestycji w czyste technologie. Fundusz jest także istotnym elementem planu REPowerEU, mającego na celu uniezależnienie Europy od rosyjskich paliw kopalnych.
Wsparcie dla sektorów energochłonnych i transportu
Energochłonne branże, takie jak cement, chemikalia czy przetwarzanie odpadów, otrzymują wsparcie na wdrażanie innowacyjnych technologii ograniczających emisje. Fundusz wspiera również dekarbonizację transportu – dofinansowanie otrzymały projekty dotyczące produkcji zrównoważonych paliw, akumulatorów do pojazdów elektrycznych oraz rozwoju transportu wodorowego.
Równowaga geograficzna i wsparcie dla państw członkowskich
Projekty są wybierane na podstawie pięciu kryteriów: potencjału redukcji emisji, innowacyjności, dojrzałości, możliwości powielania oraz efektywności kosztowej. Komisja Europejska podejmuje działania na rzecz zwiększenia równowagi geograficznej, oferując m.in. wsparcie techniczne dla państw o niższym poziomie uczestnictwa oraz szkolenia dla krajowych punktów kontaktowych.
Dodatkowa pomoc i pieczęć STEP
Europejski Bank Inwestycyjny oraz Komisja Europejska oferują pomoc w rozwoju projektów (Project Development Assistance), aby zwiększyć ich gotowość inwestycyjną. Projekty, które spełniły wszystkie kryteria funduszu, ale nie otrzymały dotacji, mogą otrzymać wsparcie lub pieczęć STEP – unijny znak jakości, ułatwiający dostęp do innych źródeł finansowania.
Źródło: Komisja Europejska
