Finansowy dramat nadchodzi. Może dotknąć wszystkich mieszkańców Polski

Ceny energii elektrycznej w Polsce są jednym w najdroższych w Europie. Wprowadzenie opłaty mocowej od przyszłego roku i planowane podwyżki sprawią, iż w Polsce może zacząć panować ubóstwo energetyczne. To jeszcze nie wszystko, bo w kolejnych latach czekają nas opłaty za emisję CO2.

Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce

Opłaty za emisję CO2 dotkną większości Polaków. Nie będą płacili ci z pompami ciepła i instalacjami fotowoltaicznymi. Wszyscy inni korzystający z pieców na węgiel, pellet czy gazowych, będą musieli zapłacić. Dodatkowo wzrosnąć ma opłata mocowa, co dotnie już wszystkich mieszkańców Polski. Eksperci wskazują, iż cena energii w ogóle. Może to prowadzić do ubóstwa energetycznego.

Ubóstwo energetyczne, definiowane jako trudność w zaspokojeniu podstawowych potrzeb energetycznych gospodarstwa domowego, stanowi istotny problem społeczny w Polsce. W obliczu wzrastających cen energii elektrycznej oraz zmian w polityce energetycznej, zagadnienie to nabiera szczególnego znaczenia.

Aktualne ceny energii elektrycznej w 2024 roku

W 2024 roku ceny energii elektrycznej w Polsce uległy znaczącym zmianom. Do 30 czerwca 2024 roku obowiązywały zamrożone ceny prądu dla gospodarstw domowych. Miało to na celu ochronę konsumentów przed gwałtownymi podwyżkami. Po tym terminie nastąpiło odmrożenie cen, co spowodowało wzrost kosztów energii dla wielu odbiorców.

Zgodnie z danymi Urzędu Regulacji Energetyki (URE), średnia cena sprzedaży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym w drugim kwartale 2024 roku wyniosła 497,89 zł/MWh. Stanowi to spadek o 2,63% w porównaniu z pierwszym kwartałem tego roku

Prognozy cen energii na 2025 rok

Prognozy na 2025 rok wskazują na dalszy wzrost cen energii elektrycznej. Jednym z kluczowych czynników wpływających na tę sytuację jest planowane przywrócenie opłaty mocowej. Została zawieszona w drugiej połowie 2024 roku.

Opłata mocowa stanowi dodatkowy koszt na rachunkach za energię, mający na celu finansowanie stabilności systemu energetycznego. Ponadto, globalne trendy na rynkach surowców energetycznych oraz polityka klimatyczna Unii Europejskiej mogą przyczynić się do dalszych podwyżek cen energii w Polsce. Blado rysują się także następne lata. Polska musi przygotować się na wprowadzenie polityki zeroemisyjnej. Wiąże się to z termomodernizacją budynków i opłatami za emisję CO2 także dla mieszkań i domów Polaków. Cena progowa rozpocznie się od 55 EUR w 2027 r. i wzrośnie do 59 EUR w 2029 r. za tonę emisji CO2 to atmosfery, Biorąc pod uwagę, iż średnio gospodarstwo domowe emituje 6 ton CO2, cena wynosić będzie około 1450-1550 zł rocznie. To dodatkowa opłata, którą ponosić będą Polacy za emisję CO2.

Wpływ na ubóstwo energetyczne

Wzrost cen energii elektrycznej bezpośrednio wpływa na poziom ubóstwa energetycznego w Polsce. Gospodarstwa domowe o niskich dochodach, które już teraz przeznaczają znaczną część budżetu na opłaty za media, mogą znaleźć się w jeszcze trudniejszej sytuacji finansowej.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w 2023 roku około 12% polskich gospodarstw domowych doświadczało ubóstwa energetycznego. Prognozy na 2025 rok sugerują, iż bez odpowiednich działań ze strony rządu, odsetek ten może wzrosnąć.

Działania rządu i programy wsparcia

Aby przeciwdziałać negatywnym skutkom wzrostu cen energii, rząd planuje wprowadzenie programów wsparcia dla najbardziej potrzebujących. W tym roku był to bon energetyczny. Dotyczył on jednak tyko najuboższej części społeczeństwa.

Jednym z rozważanych rozwiązań jest podniesienie kwoty wolnej od podatku do 60 tysięcy złotych. Ma się to jednak stać dopiero w 2028 roku, co mogłoby przynieść ulgę finansową dla wielu gospodarstw domowych.

Ponadto, planowane są inwestycje w efektywność energetyczną budynków oraz rozwój odnawialnych źródeł energii, co w dłuższej perspektywie może przyczynić się do obniżenia kosztów energii dla konsumentów.

Ubóstwo energetyczne pozostaje poważnym wyzwaniem w Polsce, szczególnie w kontekście wzrastających cen energii elektrycznej i planowanego przywrócenia opłaty mocowej w 2025 roku. Niezbędne są skoordynowane działania rządu, mające na celu wsparcie najbardziej narażonych gospodarstw domowych oraz inwestycje w zrównoważony rozwój sektora energetycznego.