5 dni temu
Naukowcy z Instytutu Nauki i Technologii Austrii (ISTA), którzy prowadzili badania w Tadżykistanie, stwierdzili, iż lodowce Pamiru – dotychczas uważane za odporne na globalne ocieplenie – zaczęły gwałtownie topnieć.
Zespół ekspertów zainstalował stację klimatyczną na lodowcu Kyzylsu w północno-zachodniej części Pamiru, co umożliwiło stworzenie zachowania całej zlewni w latach 1999–2023. Wyniki pokazały, iż od 2018 roku bilans masy lodowca uległ drastycznej zmianie wskutek zmniejszenia pokrywy śnieżnej i niedoboru opadów. Zdaniem badaczy lodowiec osiągnął „punkt bezpowrotny” i przeszedł w fazę przyspieszonego topnienia. W tym czasie średnia grubość pokrywy śnieżnej zmalała o 40 cm, a roczne opady spadły o 328 mm, czyli o około 28% poniżej normy. W konsekwencji tempo topnienia lodu wzrosło ośmiokrotnie w porównaniu z okresem sprzed 2018 roku.
Proces ten – według naukowców – podważa zjawisko określane jako „anomalia Pamiru-Karakorum”, zgodnie z którym lodowce Azji Środkowej pozostawały stabilne mimo globalnego ocieplenia. Obecna sytuacja niesie poważne ryzyko spłycenia rzek, w tym relatywnie zasobnej w wodę Amu-darii. Zmniejszenie dostępności wody zagraża bezpieczeństwu milionów ludzi, wpływając na systemy nawadniania, produkcję energii w elektrowniach wodnych i kondycję ekosystemów. Badacze podkreślają, iż przywrócenie równowagi będzie niemożliwe bez szeroko zakrojonych działań klimatycznych.
Eksperci zaznaczają również, iż topnienie lodu nie przekłada się na wzrost zasobów wodnych w rzekach górskich. W porównaniu z latami 1999–2018 całkowity odpływ uległ zmniejszeniu o 189 mm. Choć udział wody pochodzącej z lodowców wzrósł z 19% do 31%, nie zrekompensowało to niedoboru opadów. Analiza danych satelitarnych dowodzi, iż spadek opadów i pokrywy śnieżnej nie jest zjawiskiem lokalnym ograniczonym do lodowca Kyzylsu, ale ogólną tendencją w całym regionie północno-zachodniego Pamiru.
Zdaniem naukowców szybkie topnienie lodowców nie tylko doprowadzi do poważnych niedoborów wody, ale także może zagrozić bezpieczeństwu klimatycznemu w skali regionalnej i globalnej.
Źródło: Fergana Agency
Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium
