Fundusz Sprawiedliwej Transformacji
Projekt budżetu Unii Europejskiej na 2026 rok przewiduje znaczne środki na działania związane z klimatem i środowiskiem. Na ten cel zaplanowano 2,18 mld euro, w tym 1,26 mld euro z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Fundusz ten ma wspierać regiony i społeczności najbardziej dotknięte procesem odchodzenia od paliw kopalnych, zapewniając im środki na rozwój gospodarki niskoemisyjnej.
Dodatkowo, 802,9 mln euro zostanie przeznaczone na program LIFE, który wspiera projekty z zakresu łagodzenia zmian klimatycznych i adaptacji do ich skutków. Program ten ma służyć realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu, zwłaszcza w kontekście ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.
Inwestycje w infrastrukturę i odporność
W ramach europejskich inwestycji strategicznych przewidziano 4,59 mld euro, z czego 3,02 mld euro trafi do programu Łącząc Europę (Connecting Europe Facility). Program ten obejmuje m.in. projekty transgraniczne z zakresu infrastruktury energetycznej, co ma wzmocnić bezpieczeństwo energetyczne Wspólnoty.
Jednocześnie projekt budżetu zakłada elastyczne podejście do funduszy spójnościowych. Państwa członkowskie będą mogły przesuwać środki w ramach przeglądu śródokresowego polityki spójności, aby lepiej reagować na nowe priorytety. Wśród nich wymieniono m.in. transformację energetyczną, odporność wodną, konkurencyjność oraz dostępność mieszkań.
Wsparcie dla rolnictwa i zrównoważonego rozwoju
Na politykę rolną i rybołówstwo zaplanowano łącznie 54,6 mld euro – 53,8 mld euro dla Wspólnej Polityki Rolnej i 800 mln euro dla Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury. Część tych środków ma wspierać odporność sektora rolno-spożywczego oraz działania na rzecz zrównoważonego rozwoju i zarządzania zasobami naturalnymi, co ma również pośrednie znaczenie dla polityki energetycznej, zwłaszcza w kontekście wykorzystania odnawialnych źródeł energii w rolnictwie.
Elastyczne finansowanie i nowy mechanizm pokrywania kosztów pożyczek
W 2026 roku kontynuowane będą także wypłaty z programu NextGenerationEU, który ma wspierać odbudowę po pandemii COVID-19 i modernizację gospodarki UE. Wypłaty sięgną 105,32 mld euro. Ze względu na wzrost kosztów obsługi pożyczek, wprowadzono nowy mechanizm kaskadowy, który pozwala na elastyczne pokrywanie kosztów odsetkowych bez potrzeby uruchamiania rezerwy finansowej.
Fundusze na badania i technologie energetyczne
W budżecie przewidziano również wsparcie dla badań i innowacji, w tym projektów z zakresu energii. Program Horyzont Europa otrzyma 12,97 mld euro, a cała pula na badania i innowacje to 14,12 mld euro. Finansowanie obejmie również działania związane z Europejskim Aktem o chipach, który ma wspierać unijną autonomię technologiczną, również w sektorze energetycznym.
Zobacz również:- Komisja Europejska wybrała 13 projektów strategicznych poza UE. Europa chce zmniejszyć zależność od importu surowców
- Unijne cele efektywności energetycznej na 2030 rok zagrożone. „Luka wielkości Belgii” – alarmuje Komisja
- Komisja Europejska chce bezpieczniejszych i czystszych dróg – nowe przepisy dla pojazdów w UE
Źródło: Komisja Europejska
