5 dni temu
16 sierpnia obchodzimy Dzień Płacenia Gotówką. Z tej okazji Koalicja dla Gotówki przygotowała dwa projekty ustaw progotówkowych i zwróciła się do Prezydenta RP Karola Nawrockiego o ich złożenie Sejmowi w ramach inicjatywy prezydenckiej.
Dlaczego gotówka? Płacenie gotówką to wolność wyboru, prywatność, niezależność i realne bezpieczeństwo w sytuacjach kryzysowych (np. blackout). Polacy z niepokojem obserwują malejącą liczbę bankomatów i placówek bankowych, które zapewniają obsługę gotówkową.
Banki likwidują bankomaty, co skutkuje powstawaniem „pustyń bankomatowych”. Dodatkowo mamy do czynienia z procederem systematycznego obniżania limitów wypłat gotówkowych z bankomatów. W dobie masowej cyfryzacji finansów Koalicja dla Gotówki przypomina: masz gotówkę, masz wybór.
– Z okazji Dnia Płacenia Gotówką zwracamy się do Prezydenta RP Karola Nawrockiego o złożenie Sejmowi dwóch prezydenckich inicjatyw ustawodawczych ułatwiających Polkom i Polakom korzystanie z gotówki oraz dających im prawo wyboru formy płatności – gotówką lub kartą. Koalicja dla Gotówki przygotowała dla Prezydenta RP dwa gotowe projekty ustaw – mówi Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
– Dzień Płacenia Gotówką w tym roku świętujemy po raz czwarty. Datę wybraliśmy celowo. 16 sierpnia 1794 roku, w czasie powstania kościuszkowskiego, do obiegu w Warszawie trafiły pierwsze polskie pieniądze papierowe. Rada Najwyższa Narodowa podjęła taką decyzję, ponieważ walka o niepodległość wymagała funduszy na wojsko i broń, a skarb państwa był pusty. Brakowało złota i srebra do bicia monet. Od ponad miesiąca pruskie i rosyjskie wojska otaczały Warszawę – dodaje Górski.
Jak informuje Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych, „pierwsze polskie banknoty początkowo wyemitowano w siedmiu nominałach, od 5 do 1000 złotych. To dzięki nim powstańcze władze finansowały wydatki wojenne, a codzienny handel toczył się dalej. Żywot pierwszych papierowych złotówek był jednak krótki, zniknęły wraz z upadkiem I Rzeczypospolitej. Wróciły sto lat temu na mocy reformy Grabskiego. Te współczesne, które mamy w swoich portfelach, obowiązują od denominacji przeprowadzonej w 1995 roku”.
– Apelujemy do świeżo zaprzysiężonego prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Karola Nawrockiego o podjęcie inicjatywy ustawodawczej mającej na celu nowelizację ustawy Prawo przedsiębiorców, a konkretnie o zmianę w art. 19 podwyższającą limit obrotu gotówkowego pomiędzy przedsiębiorcami z 15 tys. złotych na równowartość 10 tys. euro. Obecny wyjątkowo niski limit budzi nasze duże wątpliwości w zakresie swojej zgodności z konstytucyjną zasadą swobody działalności gospodarczej. W żaden sposób nie wynika też z wymagań nakładanych przez Unię Europejską – zauważa Aleksandra Wróbel, Analityczka ds. Regulacyjnych w Departamencie Prawa i Legislacji Związku Przedsiębiorców i Pracodawców.
– Dodatkowo zwracamy uwagę, iż w ciągu 8 lat nie był on dostosowywany do inflacji. W naszym przekonaniu dzisiejszy limit uderza przede wszystkim w mikro i małych przedsiębiorców, w których przypadku obrót gospodarczy w dalszym ciągu odbywa się w dużej mierze dzięki gotówki. Dlatego zwracamy się do Pana Prezydenta z prośbą o poparcie naszej inicjatywy, która – co warto podkreślić – znakomicie wpisuje się w obowiązujący w tej chwili w Polsce i Europie trend deregulacyjny. Nasza inicjatywa dotyczy nie tylko przedsiębiorców, a każdego z nas – dodaje Wróbel.
– Drugi projekt progotówkowy to wprowadzenie obowiązkowej akceptacji gotówki w parkomatach. Ustawa o obowiązku akceptacji płatności gotówkowych zawiera słuszne wyłączenie dla automatów – faktycznie nie zawsze możliwe jest akceptowanie gotówki w takich urządzeniach. Z olbrzymim niepokojem obserwujemy jednak, jak samorządy wykorzystują to rozwiązanie dla forsowania płatności bezgotówkowych w parkomatach. Nie możemy dopuścić do sytuacji, w której instytucje publiczne odmawiają opłaty w gotówce. Swoboda wyboru metody płatności jest fundamentalna, dlatego przyklasnąć nowatorskim rozwiązaniom płatniczym możemy tylko wtedy, gdy nie wyłączamy pozostałych – podkreśla z kolei Aleksander Pawlak, ekspert Warsaw Enterprise Institute.
– Chcielibyśmy również zwrócić uwagę, na absurdalną retorykę broniącą likwidacji gotówki: tłumaczy się to relatywnie niskim udziałem płatności gotówkowych, podczas gdy ich spadek jest wywołany właśnie eliminacją możliwości płatności gotówką. Technologia nie stanowi żadnej przeszkody, aby w urządzeniach samoobsługowych – kasach, parkomatach, opłatomatach – również móc płacić gotówką. Uważamy również za nieodpowiedzialne, aby całą infrastrukturę płatniczą, krwioobieg całej polskiej gospodarki, opierać tylko na 2-3 podmiotach. Obecność dodatkowej metody płatniczej jest nie tylko komfortem, ale również bezpieczeństwem dla państwa i konsumentów. Ponadto, konkurencja generuje naturalną i stałą presję na poprawę jakości usług i obniżanie ich kosztów – zarówno w gotówce jak i bezgotówce. W związku z tym, iż pewna liczba takich urządzeń już stoi na polskich ulicach przewidujemy dwuletni okres przejściowy oraz niezwłoczny zakaz instalacji nowych urządzeń bezgotówkowych – dodaje Pawlak.
Dlaczego warto włączyć się w obchody Dnia Płacenia Gotówką? Bo to nie tylko symboliczny gest. To realne działanie na rzecz zachowania naszego prawa do wyboru. Płacenie gotówką to akt sprzeciwu wobec wizji społeczeństwa, w którym każdy nasz ruch finansowy jest śledzony i analizowany. To również wsparcie dla lokalnych sklepów i usług, które często preferują gotówkę, unikając wysokich prowizji narzucanych przez Big Techy i międzynarodowe korporacje płatnicze.
– Co może zrobić każdy z nas 16 sierpnia w Dniu Płacenia Gotówką? To proste! Tego dnia, jeżeli tylko masz taką możliwość, zapłać gotówką. W sklepie spożywczym, w piekarni, za bilet autobusowy. Porozmawiaj z rodziną i przyjaciółmi o tym, dlaczego gotówka jest dla Was ważna. Udostępnij hasztag #DzieńPłaceniaGotówką w swoich mediach społecznościowych. Podpisz naszą petycję „Broń gotówki!”, namów do tego swoich znajomych – podpowiada Ilona Pietrzak – prezes ESG PRO Sp. z o. o.
– Opowiedz nam swoją historię związaną z gotówką. jeżeli sklep lub urząd odmawiają Ci prawa do zapłaty gotówką, napisz list do Rzecznika Praw Obywatelskich i Narodowego Banku Polskiego (i poinformuj nas o tym). Przekaż darowiznę na walkę z lobby Polski Bezgotówkowej. A może masz swój własny pomysł, jak warto świętować Dzień Płacenia Gotówką. Daj nam o nim znać. Każdy czyn ma znaczenie! Mały, duży, każdy – zachęca Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
– Pamiętaj, abyś Dzień Płacenia Gotówką świętował codziennie, a nie tylko 16 sierpnia – podkreśla Pietrzak.
Koalicja dla Gotówki to oddolna inicjatywa społeczna, powołana do promowania wśród obywateli i przedsiębiorców codziennego używania gotówki. Zrzesza ona ponad podziałami ideowymi, organizacje zainteresowane obroną gotówki przed likwidacją. Członkami Koalicji są: ESG PRO Sp. z o.o., Forum Prawo dla Rozwoju, Fundacja Instytut Libertatis, Fundacja Wolności i Przedsiębiorczości, Fundacja Wolność i Własność, Instytut Spraw Obywatelskich, Krajowy Sekretariat Banków, Handlu i Ubezpieczeń NSZZ „Solidarność”, Obywatelski Akcelerator Innowacji; Polska Sieć Ekonomii, Polskie Towarzystwo Gospodarcze, Stowarzyszenie Stop Bankowemu Bezprawiu, Tavex Sp. z o.o., Warsaw Enterprise Institute, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców.
Źródło: Koalicja dla Gotówki / instytutsprawobywatelskich.pl
Unia Europejska wprowadza nowe ograniczenia dla płatności gotówką. Na celowniku także karty płatnicze
