Początek 2025 roku przyniesie znaczące zmiany na polskim rynku energii elektrycznej, gdy przestaną obowiązywać tarcze ochronne dla przedsiębiorców. Ta fundamentalna zmiana w polityce energetycznej może doprowadzić do bezprecedensowego wzrostu kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, gdyż energia elektryczna stanowi najważniejszy składnik w procesie wytwarzania praktycznie wszystkich dóbr i świadczenia usług.
Fot. Obraz zaprojektowany przez Warszawa w Pigułce wygenerowany w DALL·E 3
Brak mechanizmów ochronnych może szczególnie dotkliwie uderzyć w małe i średnie przedsiębiorstwa, które dotychczas korzystały z osłony przed gwałtownymi wzrostami cen energii.
Wzrost cen energii będzie miał kaskadowy wpływ na całą gospodarkę, rozpoczynając od podstawowych kosztów produkcji i dystrybucji. Wyższe rachunki za prąd przełożą się na wzrost cen w sklepach spożywczych, gdzie energia jest niezbędna do przechowywania produktów w chłodniach i zamrażarkach.
Piekarnie będą musiały podnieść ceny pieczywa ze względu na wyższe koszty wypieku, a restauracje zwiększą ceny posiłków, by pokryć rosnące wydatki na energię potrzebną do gotowania i utrzymania odpowiedniej temperatury w lokalach. Producenci żywności przetworzonej będą zmuszeni podnieść ceny swoich produktów ze względu na wyższe koszty produkcji i przechowywania. Transport i logistyka również odczują wzrost kosztów, co dodatkowo wpłynie na końcowe ceny towarów w sklepach.
Te zmiany mogą wywołać poważne skutki społeczne, szczególnie dla gospodarstw domowych o niższych dochodach. Rosnące ceny podstawowych produktów i usług mogą prowadzić do pogłębienia nierówności społecznych i zmniejszenia siły nabywczej konsumentów.
Przedsiębiorcy staną przed trudnym wyborem między przerzucaniem wyższych kosztów na klientów a redukcją zatrudnienia lub ograniczeniem działalności. Może to prowadzić do wzrostu bezrobocia w niektórych sektorach gospodarki i zmian w strukturze konsumpcji społeczeństwa.
Jednocześnie sytuacja ta może przyspieszyć transformację energetyczną, skłaniając firmy do inwestycji w energooszczędne technologie i odnawialne źródła energii, co w dłuższej perspektywie mogłoby przynieść pozytywne skutki zarówno ekonomiczne, jak i środowiskowe.