Otrzymanie spadku, na przykład mieszkania po rodzicach czy dziadkach, to dla wielu rodzin moment pełen emocji. Niestety, gdy opadnie pierwszy smutek, pojawia się pytanie: „Co dalej?”. gwałtownie okazuje się, iż tam, gdzie w grę wchodzą nieruchomości i pieniądze, o porozumienie bywa trudno.
Jako rzeczoznawca majątkowy z Jaworzna często widzę, jak subiektywne odczucia biorą górę. Jeden spadkobierca uważa, iż mieszkanie „na Górze Piasku” jest warte fortunę, bo jest świetnie skomunikowane, drugi twierdzi, iż bez generalnego remontu nikt go nie kupi. Zaczynają się rodzinne spory, a sprawiedliwy podział wydaje się niemożliwy.
Zanim jednak dojdzie do podziału majątku, trzeba przejść przez niezbędne formalności. Pierwszym krokiem jest oficjalne potwierdzenie praw do spadku – u notariusza (przez Akt Poświadczenia Dziedziczenia) lub w sądzie (przez stwierdzenie nabycia spadku).
Kolejnym etapem jest zwykle Urząd Skarbowy. Wartość otrzymanego majątku trzeba zgłosić, a urząd chce wiedzieć, ile warte jest odziedziczone mieszkanie czy dom. I tu właśnie pojawia się kluczowa rola rzeczoznawcy majątkowego.
Wycena „na oko” lub na podstawie podobnych ofert z internetu po prostu nie wystarczy. Dlaczego? Bo w przypadku spraw spadkowych potrzebujemy twardego, obiektywnego dowodu wartości, który jest akceptowany zarówno przez urzędy, jak i przez sąd.
Tym dowodem jest operat szacunkowy – oficjalny dokument przygotowany przez rzeczoznawcę.
To nie jest czyjaś opinia czy „widzimisię”, ale wynik szczegółowej analizy. Biorę pod uwagę stan techniczny lokalu, jego lokalizację (np. czy to spokojny dom w Dąbrowie Narodowej, czy mieszkanie w centrum), analizuję transakcje podobnymi nieruchomościami, które faktycznie miały miejsce w Jaworznie, a nie tylko wisiały jako oferty.
Operat szacunkowy to fundament, który pozwala uniknąć konfliktów i sprawiedliwie rozwiązać sprawę spadkową. Najczęściej pomaga w trzech sytuacjach:
- Rozliczenie z Urzędem Skarbowym: Podając w urzędzie wartość nieruchomości popartą operatem, mamy pewność, iż jest ona rzetelna i zgodna z realiami rynkowymi. Minimalizuje to ryzyko zakwestiowania wartości przez urzędnika i ewentualnych sporów.
- Spłata pozostałych spadkobierców: To najczęstszy scenariusz. Załóżmy, iż rodzeństwo dziedziczy mieszkanie, ale tylko jedno z nich chce w nim zamieszkać. Ile powinno spłacić pozostałych? Operat szacunkowy daje konkretną kwotę, która jest podstawą do uczciwych i bezspornych rozliczeń.
- Sprzedaż nieruchomości i podział pieniędzy: Jeśli spadkobiercy zdecydują się sprzedać odziedziczone mienie, wycena pomaga ustalić realną cenę rynkową. Unikamy dzięki temu wystawienia oferty za bezcen (ze strachu) lub za cenę zaporową (z pobożnych życzeń), która odstraszy kupujących na długie miesiące.
Sprawy spadkowe bywają trudne, ale obiektywna wiedza ekspercka pomaga przejść przez nie znacznie spokojniej. Sporządzenie operatu szacunkowego to nie jest koszt, ale inwestycja w sprawiedliwy podział i uniknięcie rodzinnych kłótni, które potrafią ciągnąć się latami. Zamiast kłócić się o to, „ile to jest warte”, warto powołać się na bezstronną opinię eksperta.
Z poważaniem,
Paweł Maniakowski
Rzeczoznawca Majątkowy, upr. nr 2844
Tel.: 500 279 824
E-mail: [email protected]
Biuro: ul. Grunwaldzka 34A
Tekst z gazety: EXTRA 21-2025
