Podczas debaty w sali plenarnej w Strasburgu premier Tusk powiedział 22 stycznia, iż bezpieczeństwo jest kluczowym priorytetem dla Europy ze względu na konflikt trwający na jej granicach, zmiany polityczne w USA oraz wyzwanie, jakie stanowią kłamstwa i dezinformacja online. Podkreślił, iż konieczne jest wydawanie do 5% PKB na bezpieczeństwo i obronę i ostrzegł, iż Europa musi się uzbroić, aby przetrwać: „Ludzie nie mogą kojarzyć demokracji z brakiem siły” – powiedział. „Nie pytajcie Ameryki, co może zrobić dla naszego bezpieczeństwa, zapytajcie siebie, co my możemy zrobić dla naszego bezpieczeństwa”.
Donald Tusk powiedział posłom, iż polska prezydencja chce zminimalizować zagrożenie nielegalną migracją, ponieważ przywódcy europejscy są odpowiedzialni za utrzymanie bezpiecznych granic i terytorium. Podkreślił jednak, iż można to zrobić bez nacjonalistycznych i ksenofobicznych haseł. Odniósł się również do rozszerzenia UE i przystąpienia Ukrainy jako celów na przyszłość.
Kolejnym priorytetem dla Polski jest ograniczenie cen energii i uzależnienia energetycznego od państw trzecich, zwłaszcza Rosji. Donald Tusk powiedział, iż przegląd przepisów, w ramach Zielonego Ładu, jest konieczny, aby zapewnić obywatelom UE dostęp do tańszej energii. „Musimy chronić nasz klimat, ale nie możemy pozwolić sobie na brak konkurencyjności” – wskazywał. jeżeli chodzi o bezpieczeństwo żywnościowe, opowiedział się za zmniejszeniem obciążenia rolników. Zwrócił również uwagę na znaczenie bezpieczeństwa zdrowotnego, w szczególności na epidemię zdrowia psychicznego i potrzebę ochrony europejskiej młodzieży przed szkodliwym wpływem niektórych treści online. „Nasza przyszłość jest w naszych rękach, a nie Chińczyków czy Amerykanów, i nie powinniśmy się bać” – podsumował.
Odpowiadając w imieniu Komisji Europejskiej, komisarz ds. Morza Śródziemnego Dubravka Šuica podkreśliła potrzebę zjednoczenia się za Ukrainą i przyjęcia 16. pakietu sankcji przeciwko Rosji. Zapowiedziała również specjalny plan odbudowy dla Strefy Gazy w połączeniu z „wieloletnim programem wsparcia dla Autonomii Palestyńskiej, opartym na reformach, które pomogą utorować drogę do rozwiązania dwupaństwowego”.
Komisarz Šuica przedstawiła następnie wyniki prac Komisji w ramach siedmiu wymiarów bezpieczeństwa priorytetowych dla polskiej prezydencji, w tym białą księgę w sprawie przyszłości europejskiej obrony, nowe propozycje dotyczące powrotów i nielegalnych migrantów, a także zaktualizowaną koncepcję listy bezpiecznych państw trzecich, nadchodzącą propozycję w sprawie Tarczy Demokracji i plan działania w sprawie przystępnych cen energii.
Reakcje posłów do PE
W swoich wystąpieniach kilku posłów pochwaliło zmianę przywództwa w Radzie Unii Europejskiej, a także wysiłki premiera Tuska na rzecz utrzymania praworządności i wartości demokratycznych zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim. Większość mówców poparła wezwanie polskiej prezydencji do priorytetowego potraktowania kwestii bezpieczeństwa. Podkreślali potrzebę zwiększenia wydatków na wojsko, rozwoju silnego przemysłu obronnego oraz zacieśnienia współpracy z NATO i innymi krajami spoza UE.
Wielu posłów argumentowało, iż bezpieczeństwo europejskie musi być również realizowane poprzez niezależność energetyczną. Naciskali oni na kontynuowanie wysiłków UE na rzecz zmniejszenia zależności od rosyjskich źródeł energii, przy jednoczesnym zapewnieniu obywatelom dostępu do przystępnej cenowo energii. Kilku posłów podkreśliło znaczenie rozwoju nowoczesnych i bezpiecznych usług cyfrowych w celu przeciwdziałania ingerencji i dezinformacji ze strony zagranicznych podmiotów.
Inni posłowie do PE stwierdzili, iż zgadzają się z wezwaniem Tuska do ograniczenia nieuregulowanej migracji, a niektórzy podkreślili konieczność obrony przed migracją używaną jako narzędzie agresji, ale opowiedzieli się za systemem opartym na solidarności.
Niektórzy z posłów oskarżyli premiera o ograniczanie wolności słowa w Polsce i skrytykowało słabe relacje jego rządu z krajową opozycją.
