Dofinansowanie do fotowoltaiki dla firm 2023 – lista dotacji

Fotowoltaika dla firm sposobem na podwyżki cen prąd, ale konieczne dofinansowania

O konieczności przeprowadzenia dogłębnych zmian w polskim systemie energetycznym mówiło się już od dawna. Jednak dopiero wojna w Ukrainie i związane z nią nasilenie kryzysu energetycznego jasno pokazały, jak ważne są to zmiany. Uzależnienie państw Europy od “tanich” paliw kopalnych, pochodzących w głównej mierze z Rosji sprawiły, iż wprowadzenie sankcji na agresora zachwiało rynkami energetycznymi w całej Wspólnocie. Ceny energii wzrosły o kilkaset procent, podobnie jak ceny węgla, gazu czy ropy. Na TGE (Towarowej Giełdzie Energii) stawki za energię sięgały blisko 2.000 zł/MWh, podczas gdy jeszcze w 2021 roku oscylowały w granicach 300 – 400 zł/MWh. Z trudną sytuacją borykały się także m.in. Niemcy i Francja, gdzie stawki wzrosły do choćby 1.000 euro/MWh.

To wszystko miało bezpośrednie przełożenie na sytuację polskich firm. Jak wynika z badania “Elektryczność 4.0. Tańsza, czystsza i stabilniejsza energia dla polskich przedsiębiorstw 2022”, dla niemal połowy (49%) polskich przedsiębiorstw podwyżki cen prądu z ostatniego roku były dotkliwe lub bardzo dotkliwe.

Źródło: Elektryczność 4.0. Tańsza, czystsza i stabilniejsza energia dla polskich przedsiębiorstw 2022

Najboleśniej odczuły je firmy z sektora produkcyjnego – aż 58% badanych z tej grupy uznało, iż wyższe rachunki były dla nich dokuczliwe lub bardzo dokuczliwe. To dobitnie pokazuje, jak ważne jest budowanie bezpieczeństwa energetycznego opartego na efektywności energetycznej, inteligentnych sieciach energetycznych i odnawialnych źródłach energii.

Udział OZE w firmach wciąż niski – dotacje dla przedsiębiorstw na fotowoltaikę pomogą?

Tymczasem, w kwestii OZE w przedsiębiorstwach wciąż wiele jest do zrobienia. Choć 37% badanych firm deklarowało wykorzystanie energii z odnawialnych źródeł energii, jedynie 18% z nich dysponowało fizyczną instalacją. Ci, którzy wdrożyli OZE najchętniej sięgali po fotowoltaikę. To źródło energii wybrało aż 68% polskich przedsiębiorstw inwestujących w zieloną energię.

Źródło: Elektryczność 4.0. Tańsza, czystsza i stabilniejsza energia dla polskich przedsiębiorstw 2022

W zależności od profilu energetycznego przedsiębiorstwa oraz metody rozliczenia, fotowoltaika jest w stanie obniżyć rachunki za prąd w firmie o kilkadziesiąt procent. Kluczowa tu jest wysoka autokonsumpcja z fotowoltaiki, która w firmie może wynieść choćby ponad 50% – oznacza to, iż w okresie wiosenno-jesiennym, choćby 50% wyprodukowanej energii będzie zastępować drogą energię z sieci.

Skoro jednak fotowoltaika może przynieść tak duże oszczędności, dlaczego jedynie 18% badanych firm faktycznie dysponuje własnym źródłem energii? Odpowiedzi na to pytanie może dostarczyć badanie “Zielona energia w MŚP”. Wynika z niego, iż dla ok. 80% badanych barierami są m.in. wysokie koszty inwestycji oraz związany z tym długi okres zwrotu z inwestycji.

Źródło: EFL “Zielona energia w MŚP 2020”

Choć badanie pochodzi z 2020 roku, kwestie te są wciąż aktualne – cena fotowoltaiki w 2022 roku wynosiła ok. 4.000 – 6.500 zł brutto (3.700 – 6.000 zł netto) w przeliczeniu na 1 kWp. Koszt systemu PV dla MŚP to zatem spory wydatek – na poziomie choćby kilkuset tysięcy złotych.

Około 56% respondentów badania “Zielona energia w MŚP” wskazywała również, iż dostępność i kwoty dofinansowania do fotowoltaiki dla firm są ograniczone. To może się jednak zmienić wraz z nadejściem 2023 roku.

Dofinansowanie do fotowoltaiki dla firm w 2023 roku – co nowego?

Rok 2022 był ostatnim rokiem przejściowym między budżetami unijnymi. To oznacza, iż od 2023 roku rozpoczną się nabory do programów wsparcia planowanych w ramach budżetu Unii Europejskiej na lata 2021 – 2027. Jednym z głównych kierunków wydatkowania środków będzie szeroko pojęta efektywność energetyczna oraz transformacja energetyczna, realizowana z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii. To szansa na nowe dofinansowania do fotowoltaiki dla firm w 2023 roku. I choć na razie, na konkretne terminy trzeba jeszcze poczekać, już wiadomo, iż wsparcie będzie dostępnych z kilku mechanizmów finansowych.

• FEnIKS – Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (następca POIiŚ). Celem całego projektu jest m.in. obniżenie emisyjności gospodarki. Jego osiągnięcie ma być możliwe dzięki wspieraniu inicjatyw skutkujących rozwojem odnawialnych źródeł energii, m.in. wśród przedsiębiorstw (zgodnie z celem szczegółowym 2.2 “Wspieranie energii odnawialnej”).
• FENG – Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki. Jest to program, którego jednym z celów priorytetowych jest “zazielenienie przedsiębiorstw”. Za jego pośrednictwem będą wspierane przedsięwzięcia, które przełożą się na osiągnięcie wytycznych Europejskiego Zielonego Ładu (m.in. neutralności klimatycznej i zrównoważonego rozwoju gospodarki). Wsparcie będzie skierowane do firm, ale również ośrodków badawczych czy instytucji otoczenia biznesu.
• KPO – Krajowy Program Odbudowy. W ramach jego działań związanych z “Zieloną energią i zmniejszeniem energochłonności” montowane będą instalacje modułów PV, kolektorów słonecznych, a także elektrowni wiatrowych.

Oprócz tego, środki na rozwój OZE, ze szczególnym uwzględnieniem fotowoltaiki w sektorze biznesowym, mają znaleźć się również w Regionalnych Europejskich Funduszach (odpowiedniki Regionalnych Programów Operacyjnych).

Jakie dofinansowania na fotowoltaikę dla przedsiębiorstw wrócą w 2023 roku?

Oczywiście warto wspomnieć, iż oprócz nowych rozwiązań, beneficjenci będą mieli do wykorzystania kilka dobrze znanych narzędzi, takich jak np.:

• gwarancja Biznesmax,
• program EKO – KLIMAT,
• zwolnienie od podatku od nieruchomości we Wrocławiu.

Niewykluczone, iż w 2023 roku będzie można spodziewać się także kontynuacji programu Energia Plus. Według dokumentów programu, umowy mają być zawierane do 2023 roku. O ewentualny kolejny nabór zapytaliśmy już koordynatora programu – NFOŚiGW.

Niestety, wiadomo już, iż w 2023 roku zniknie część lokalnych programów. Mowa tu m.in. o projekcie 50 kW na start (woj. śląskie) czy dotacja warszawska (woj. mazowieckie). W obu przypadkach ostatnie nabory przewidziano na 2022 rok.

Zamiast nich mogą jednak pojawić się nowe rozwiązania. Jakie?

Dotacje na fotowoltaikę dla firm – jakie formy wsparcia?

W przypadku fotowoltaiki, dofinansowanie dla firm może przyjąć kilka różnych form, np.:

• bezzwrotnej dotacji,
• zwrotnych pożyczek, oferowanych na warunkach rynkowych lub preferencyjnych (korzystniejszych niż rynkowe),
• poręczeń i gwarancji bankowych,
• rozwiązań mieszanych.

Warto wiedzieć, iż w Polsce istnieje również interesująca opcja wsparcia w postaci tzw. systemu białych certyfikatów. W ramach tego mechanizmu, podmioty zwiększające swoją efektywność energetyczną, m.in. dzięki montażu instalacji OZE, mogą otrzymać świadectwa efektywności energetycznej. Świadectwa te mogą zostać sprzedane na Rynku Praw Majątkowych i w ten sposób przyczynią się do skrócenia czasu zwrotu z inwestycji.

Dofinansowanie do fotowoltaiki dla firm a pomoc publiczna

W przypadku przedsiębiorstw działających na rynku konkurencyjnym, należy pamiętać, iż dofinansowanie do fotowoltaiki dla firm może być traktowane jako tzw. pomoc publiczna.

Pomocą publiczną określa się wszystkie formy wsparcia (dotacje, pożyczki, poręczenia, gwarancje, ulgi), udzielane przez państwo, które mogłyby zapewnić firmie uprzywilejowaną pozycję względem innych i w ten sposób naruszałyby warunki swobody konkurencji.

Nie w każdym przypadku pomoc państwa będzie jednak traktowana jako pomoc publiczna. By tak się stało konieczne jest spełnienie kilku przesłanek:

• wsparcie udzielane jest ze środków krajowych,
• pomoc dla przedsiębiorstwa dostępna jest na warunkach korzystniejszych niż rynkowe (np. w przypadku kredytów),
• działanie ma charakter selektywny – wspierające wybrane podmioty,
• istnieje ryzyko naruszenia swobody konkurencji,
• działanie ma negatywny wpływ na handel między państwami Wspólnoty Europejskiej.

Co do zasady istnieje zakaz udzielania pomocy publicznej, jednak w pewnych przypadkach jest ona dopuszczalna – np. gdy dotyczy ona stosunkowo niewysokich kwot (limit to 200 tys. euro w ciągu 3 lat) lub gdy np. udzielana jest na badania, rozwój i innowacje czy ochronę środowiska.

Fotowoltaika dofinansowanie dla firm w 2023 roku – lista

Poniżej znajdziecie listę dotacji na fotowoltaikę dla firm, które mają być dostępne w 2023 roku. Ich ilość może się zmieniać, wraz ze wdrażaniem nowych mechanizmów wsparcia z unijnej perspektywy budżetowej na lata 2021 – 2027.

Co oprócz dofinansowania do fotowoltaiki dla firm?

Oprócz dotacji na fotowoltaikę dla przedsiębiorstw w Polsce dostępne są również inne narzędzia wsparcia. Co istotne, skorzystanie z nich w większości przypadków nie wiąże się z koniecznością składania specjalnych wniosków czy podejmowania dodatkowych działań.

• Zwrot VAT – instalacje fotowoltaiczne dla firm, w przeciwieństwie do instalacji konsumenckich są obciążone 23% podatkiem VAT. Ten można jednak w całości odliczyć od należnego podatku, jeżeli instalacja będzie produkować energię na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej.
• Amortyzacja – opcją optymalizacji podatkowej wynikającej z zakupu fotowoltaiki może być też odpis amortyzacyjny. W zależności od klasyfikacji, stawka amortyzacyjna może wynosić 7% lub 10%. Więcej na temat tego rozwiązania znajdziecie w naszym artykule “Fotowoltaika w koszty firmy”.

Należy jednak pamiętać, iż fotowoltaika to rozwiązanie opłacalne nie tylko w przypadku wsparcia dofinansowaniem. Chociaż, by chronić odbiorców energii, rząd zamroził ceny prądu na 2023 rok również dla MŚP, podwyżek nie da się uniknąć. Jak wynika z wyliczeń Forum Energii, w 2023 roku podwyżki wyniosą ok. 21% (choć różnice mogą być inne w zależności od zawartych umów sprzedaży). Nie wiadomo jednak, jak sytuacja będzie kształtować w kolejnych latach. Dlatego, już teraz warto zainwestować we własne źródło energii. Brak środków własnych nie musi tu być przeszkodą, bo na rynku można znaleźć komercyjne opcje finansowania na korzystnych warunkach:

• Kredyty na fotowoltaikę dla firm. Są one dostępne m.in. w ofercie BNP Paribas.
• Leasing na fotowoltaikę, który pozwala zainwestować w OZE, przy jednoczesnej możliwości obniżenia podatku (w zależności od typu leasingu, można odliczać np. opłatę wstępną czy ratę kapitałową i odsetkową).

W przypadku firm, inwestycje w OZE i korzystanie z programów wsparcia (takich jak np. system białych certyfikatów) może stanowić wyzwanie. Sposobem na uproszczenie związanych z tym procesów może być skorzystanie z pomocy doradców energetycznych (znajdziecie ich np. w naszym rankingu firm doradztwa energetycznego). Są to specjaliści, którzy nie tylko mogą pomóc dobrać optymalne rozwiązania energetycznego, ale także przeprowadzą klienta przez proces wdrożenia inwestycji czy wyboru i pozyskania dotacji.