W piątek 5 września odbyło się dodatkowe posiedzenie Zespołu do spraw Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Głównym tematem obrad była nowa wersja projektu ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami.
Posiedzenie, które miało formę zdalną, otworzył przewodniczący Zespołu – Jarosław Klimaszewski. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele strony rządowej – reprezentanci Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – oraz strona samorządowa, w tym pracownik biura Związku Województw RP. Obecni byli również reprezentanci innych korporacji samorządowych oraz organizacji społecznych.
Dyskusja nad projektem ustawy
Ministerstwo przedstawiło założenia nowej wersji projektu ustawy. W trakcie obrad pojawiło się jednak wiele uwag i zastrzeżeń ze strony samorządów.
Najwięcej emocji wzbudziły kwestie finansowania programu, w tym szczególnie wyceny kosztów zatrudnienia koordynatorów.
-
Bernadeta Skóbel (Związek Powiatów Polskich) wskazywała na nierzetelne przygotowanie Oceny Skutków Regulacji oraz brak zgodności z przepisami KPA w zakresie ścieżki odwoławczej od decyzji starosty. Podkreślała także, iż proponowane wynagrodzenia dla koordynatorów – ok. 5538 zł brutto – są na poziomie minimalnym i nie uwzględniają wszystkich kosztów, takich jak składki PPK czy 13. pensja.
-
Marek Wójcik z Związku Miast Polskich dodał, iż przyjęte przez ministerstwo założenia dotyczące średnich wynagrodzeń są zaniżone i nie odpowiadają rzeczywistym kosztom pracy w administracji.
-
Sylwia Cyrankiewicz-Gortyńska z Unii Metropolii Polskich poparła stanowisko Związku Powiatów Polskich i wniosła o uwzględnienie zgłaszanych uwag.
-
Krzysztof Osiński (Związek Województw RP) zwrócił uwagę na problem wieku beneficjentów, którzy będą mogli skorzystać z pomocy w ramach ustawy.
Ze strony Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Anna Skowrońska-Kotra, Zastępca Dyrektora Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych tłumaczyła przyjętą metodologię wyliczeń. Podkreślały, iż wyceny opierają się na danych GUS, a część zadań może być realizowana przez organizacje pozarządowe i gminy, co ma obniżać koszty. Zapewniały również, iż obowiązek promocji programu nie będzie spoczywał na powiatach, ale na resorcie.
Najważniejsze ustalenia
Podsumowując obrady, przewodniczący Zespołu Jarosław Klimaszewski zaznaczył, iż kluczowym wyzwaniem pozostaje zapewnienie stabilnego i adekwatnego finansowania programu asystencji osobistej.
Ustalono, że:
-
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej do 9 września br. przekaże stronie samorządowej pisemne odniesienie do zgłoszonych uwag oraz poprawioną wersję projektu ustawy.
-
Do najpoważniejszych punktów spornych należą: wysokość wynagrodzeń koordynatorów, nieuwzględnienie części kosztów pracy i składek oraz obawy samorządów o przerzucanie dodatkowych obowiązków na powiaty bez zapewnienia odpowiednich środków finansowych.
Wnioski końcowe
Dyskusja wykazała, iż mimo wprowadzonych zmian w projekcie ustawy, wiele kwestii przez cały czas budzi istotne wątpliwości po stronie samorządowej. Szczególnie powiaty wskazują na ryzyko, iż bez odpowiedniego finansowania nowe przepisy mogą być trudne do realizacji w praktyce.
Jak podkreślił przewodniczący Klimaszewski, dalsze prace nad projektem będą wymagały kompromisu i ścisłej współpracy między rządem, samorządami oraz organizacjami społecznymi, tak aby ustawa realnie wspierała osoby z niepełnosprawnościami i była możliwa do wdrożenia w terenie.