Do 100 tysięcy złotych bez podatku. Rząd przedstawił nowy sposób na oszczędzanie

Koniec z płaceniem 19% podatku od lokat i inwestycji. Minister finansów Andrzej Domański zapowiedział rewolucyjne rozwiązanie, które pozwoli Polakom oszczędzać bez podatku Belki. Nowe Osobiste Konto Inwestycyjne ma ruszyć już w 2026 roku.

Fot. Kraków w Pigułce

Jak poinformował minister finansów i gospodarki Andrzej Domański podczas konferencji prasowej 5 sierpnia 2025 roku, Polska wprowadzi Osobiste Konta Inwestycyjne (OKI), które umożliwią inwestowanie do 100 tysięcy złotych bez płacenia podatku od zysków kapitałowych. To odpowiedź rządu na niski poziom inwestycji w polskiej gospodarce i próba zachęcenia obywateli do aktywnego oszczędzania.

Rozwiązanie zostało wzorowane na funkcjonującym w Szwecji systemie, z którego korzysta już 40% dorosłych mieszkańców tego kraju. Ministerstwo Finansów szacuje, iż w ciągu pierwszych trzech lat funkcjonowania OKI może przyciągnąć około 100 miliardów złotych nowych inwestycji.

Dwa sposoby na oszczędzanie bez podatku

Nowe Osobiste Konto Inwestycyjne będzie składało się z dwóch części, co daje oszczędzającym elastyczność w wyborze strategii finansowej.

Pierwsza to część oszczędnościowa, która pozwoli na ulokowanie do 25 tysięcy złotych w najbezpieczniejszych instrumentach finansowych. Jak wyjaśnia portal Gov.pl, w tej części można będzie otwierać lokaty bankowe i kupować obligacje oszczędnościowe. To rozwiązanie skierowane głównie do konserwatywnych oszczędzających, którzy nie chcą ryzykować na giełdzie.

Druga część to sekcja inwestycyjna, umożliwiająca lokowanie pozostałych 75 tysięcy złotych w bardziej dochodowe, ale i ryzykowne instrumenty. Będą to akcje, obligacje korporacyjne, fundusze ETF oraz inne papiery wartościowe dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym. Minister Domański zaznaczył, iż na rachunku OKI będzie można trzymać choćby przyszłe ETF-y na bitcoin, gdy tylko zostaną wprowadzone na polski rynek regulowany.

Kluczową zasadą OKI jest to, iż na konto można wpłacać wyłącznie nowe środki gotówkowe. Oznacza to, iż inwestorzy posiadający już akcje czy obligacje będą musieli je najpierw sprzedać, a dopiero potem wpłacić gotówkę na nowe konto.

Ile można zaoszczędzić na podatkach

Różnica w opodatkowaniu między tradycyjnymi inwestycjami a OKI jest znacząca. Przykłady przedstawione przez Ministerstwo Finansów pokazują skalę potencjalnych oszczędności.

Przy inwestycji 50 tysięcy złotych i rocznym zysku na poziomie 5%, tradycyjny podatek Belki wyniósłby 475 złotych. Na koncie OKI ten sam zysk będzie całkowicie wolny od podatku. Przy wyższych stopach zwrotu różnice stają się jeszcze bardziej widoczne – przy 10% zysku oszczędność sięga już 950 złotych rocznie.

Dla osób dysponujących większymi kwotami, które przekraczają limit 100 tysięcy złotych, system przewiduje preferencyjne opodatkowanie. Jak informuje Ministerstwo Finansów, środki powyżej tej kwoty będą objęte stabilnym podatkiem od wartości aktywów w wysokości 0,8-0,9% rocznie. To znacznie mniej niż obecne 19% od zysków.

Mechanizm obliczania tego podatku będzie oparty na średniej rentowności obligacji skarbowych i będzie ogłaszany z wyprzedzeniem w listopadzie każdego roku. Zapewni to przewidywalność kosztów dla inwestorów planujących długoterminowe strategie oszczędnościowe.

Co to oznacza dla ciebie?

Wprowadzenie OKI może fundamentalnie zmienić sposób, w jaki Polacy podchodzą do oszczędzania i inwestowania. Dla większości obywateli to pierwsza realna szansa na pomnażanie kapitału bez konieczności dzielenia się zyskami z fiskusem.

Najbardziej skorzystają osoby dysponujące oszczędnościami do 100 tysięcy złotych, które do tej pory trzymały pieniądze na tradycyjnych lokatach bankowych. Przykładowo, rodzina odkładająca 2 tysiące złotych miesięcznie przez cztery lata zgromadzi niemal całą dostępną kwotę bez płacenia jakichkolwiek podatków od zysków.

Jak zauważa portal Money.pl, dla konserwatywnych oszczędzających może być rozczarowujące ograniczenie części oszczędnościowej do zaledwie 25 tysięcy złotych. Pozostałe 75 tysięcy można ulokować bez podatku tylko w bardziej ryzykownych instrumentach giełdowych. Dla osoby, która chce zainwestować całe 100 tysięcy tylko w bezpieczne lokaty, korzyść będzie znacznie mniejsza niż obiecują rządowe szacunki.

System będzie szczególnie atrakcyjny dla młodych ludzi rozpoczynających budowanie majątku. Możliwość inwestowania bez podatku przez długie lata może przełożyć się na znaczące różnice w ostatecznej wartości oszczędności dzięki efektowi kapitalizacji odsetek.

Kiedy ruszy nowy system

OKI nie będzie dostępne od razu. Minister Domański poinformował, iż realnym terminem uruchomienia systemu jest połowa 2026 roku. Opóźnienie wynika z konieczności przygotowania odpowiedniej infrastruktury informatycznej oraz przeprowadzenia konsultacji społecznych.

Konta będą prowadzone przez te same instytucje, które w tej chwili oferują IKE i IKZE – głównie banki i domy maklerskie. Oznacza to, iż większość Polaków będzie mogła założyć OKI w swojej obecnej placówce bankowej bez konieczności zmiany dostawcy usług finansowych.

Koszt wprowadzenia systemu dla budżetu państwa w pierwszym pełnym roku działania Ministerstwo Finansów szacuje na 250-300 milionów złotych. To jednak inwestycja, która ma się zwrócić poprzez pobudzenie gospodarki i zwiększenie aktywności na polskim rynku kapitałowym.

Jednocześnie dotychczasowy podatek Belki w wysokości 19% pozostanie bez zmian dla wszystkich inwestycji dokonywanych poza systemem OKI. To oznacza, iż oszczędzający będą mogli wybierać między starym a nowym systemem w zależności od swoich preferencji i możliwości finansowych.

Jak przygotować się do startu OKI

Wprowadzenie Osobistych Kont Inwestycyjnych wymaga odpowiedniego przygotowania ze strony przyszłych użytkowników. najważniejsze jest zrozumienie, iż na konto można wpłacać wyłącznie nowe środki gotówkowe.

Osoby posiadające już portfele inwestycyjne powinny przemyśleć, czy opłaca się sprzedać obecne aktywa i przenieść środki na OKI. Decyzja powinna uwzględniać koszty transakcji, potencjalne straty związane z niekorzystnym momentem sprzedaży oraz korzyści z długoterminowego zwolnienia podatkowego.

Ministerstwo Finansów nie wprowadziło żadnych ograniczeń czasowych dla OKI, co oznacza, iż środki można wypłacić w dowolnym momencie bez kar podatkowych. To istotna różnica w porównaniu z IKE czy IKZE, które wymagają utrzymania oszczędności do emerytury.

Planowane są także możliwości posiadania więcej niż jednego konta OKI, chociaż szczegóły tej opcji będą doprecyzowane podczas konsultacji społecznych. Limit 100 tysięcy złotych będzie dotyczył łącznej kwoty na wszystkich kontach danej osoby.

Eksperci radzą, aby przed startem systemu przygotować strategię inwestycyjną dostosowaną do nowych możliwości. Warto rozważyć, jaką część środków przeznaczyć na bezpieczną część oszczędnościową, a ile zainwestować w bardziej dochodowe, ale ryzykowne instrumenty giełdowe.

Michał Wierzbicki

W Krakowie w Pigułce adekwatnie od początku stworzenia redakcji. Michał jest redaktorem zajmującym się tematami ogólnymi i ciekawostkami, nierzadko zahaczając o Kraków.