Deszczomierze na pomoc kanalizacji

Wbrew swojej nazwie służą nie tylko do monitorowania wielkości opadów. Przede wszystkim wspierają proces modelowania hydrodynamicznego, co pozwala m.in. planować i efektywnie gospodarować wodami opadowymi na terenie miasta. A to w kontekście zmian klimatycznych ma bardzo duże znaczenie.

Nagłe, gwałtowne i wykraczające ponad normalną skalę opady zalewające ulice miast to zjawiska pogodowe, z którymi przychodzi nam się zmagać coraz częściej. W ciągu jednej godziny potrafi spaść tyle deszczu, ile wynosi norma z miesiąca lub jeszcze dłuższego okresu. Wyzwaniem dla operatorów sieci kanalizacyjnych jest nie tylko poradzenie sobie ze skutkami takich nawałnic. Ale i zatrzymanie wody w miejscu wystąpienia opadu dzięki odpowiednio zaprojektowanej błękitno-zielonej infrastrukturze. Takiej jak stawy retencyjne, niecki, zbiorniki, rowy infiltracyjne, ogrody deszczowe, czy zielone przystanki, dachy, fasady i ściany, tereny zielone itp.

W dobie ocieplającego się klimatu i niedoborów wody, tego typu elementy wspierają tradycyjny system odprowadzania wód deszczowych, odciążają go, powodując zwiększenie powierzchni wsiąkania wody oraz parowania i chroniąc przed podtopieniami. Umożliwiają też ponowne wykorzystanie wód opadowych np. do podlewania zieleni. Prowadzenie ciągłych obserwacji opadów będzie również pozwalało coraz lepiej określać występowanie miejsc problemowych i przewidywać niezbędne działania eksploatacyjne.

OD KORYTKA DO RADARU

Jednym z kluczowych elementów systemu zarządzania wodami opadowymi są deszczomierze. Montuje się je już zarówno w dużych, jak i mniejszych miastach. Jednym z ośrodków z najlepiej rozwiniętą siecią deszczomierzy w Polsce jest Poznań. Funkcjonuje tam 19 takich urządzeń, a dodatkowe cztery znajdują się w gminach ościennych.

Deszczomierze są zainstalowane w różnych lokalizacjach, w tym w gęsto zabudowanych rejonach, takich jak centrum miasta, gdzie urządzenia często montowane są na dachach budynków – np. Urzędu Miasta Poznania. Dzięki takiej lokalizacji możliwe jest uzyskiwanie precyzyjnych danych dotyczących opadów na obszarach o dużym zagęszczeniu zabudowy, w przypadku których efekty opadów mogą być szczególnie widoczne.

Deszczomierze to niewielkie, kilkudziesięciocentymetrowe urządzenia, które mają przede wszystkim zapewniać wysoką dokładność pomiarów.

23 deszczomierze funkcjonują w Poznaniu i gminach ościennych

Istnieje co najmniej kilka typów deszczomierzy:

• korytkowe – starszy typ deszczomierzy, który zbiera wodę do korytka, z którego odczytuje się wartość opadu
• wagowe – nowoczesne urządzenia, które umożliwiają precyzyjne pomiary opadów z dokładnością do setnych części milimetra. Dzięki
  tym deszczomierzom możliwe jest dokładne śledzenie choćby bardzo małych opadów
• laserowe – zaawansowane technologicznie urządzenia, które analizują promień lasera, pozwalając na identyfikację rodzaju opadu, takiego jak deszcz, śnieg czy grad. Ich dokładność jest zbliżona do deszczomierzy wagowych
• radarowe – innowacyjne czujniki wykorzystujące technologię radarową – dzięki miniradaru mierzą prędkość opadania wody w formie deszczu, marznącego deszczu, gradu czy śniegu.

W Poznaniu pierwsze deszczomierze były używane przez spółkę wodociągową i kanalizacyjną, głównie do naliczania opłat za przelewy burzowe. Z czasem, w miarę rozwoju technologii, wprowadzono bardziej precyzyjne urządzenia. W 2022 r. uruchomiono pełną sieć deszczomierzy, która stała się częścią nowoczesnej gospodarki wodami opadowymi w stolicy Wielkopolski.

Cały artykuł przeczytasz w magazynie Zielona Gmina:

Tekst: Lech Bojarski

Zdjęcie: Aquanet Retencja