Delegacja samorządowców z Powiatu Sokólskiego odwiedziła miejsce śmierci gen. Godlewskiego w Austrii.

W maju minie 80 lat od śmierci urodzonego w Harasimowiczach generała Edwarda Józefa Godlewskiego, który zmarł z wycieńczenia w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Mauthausen (Austria). W tym tygodniu do miejsca śmierci generała udała się delegacja samorządowców z Powiatu Sokólskiego na czele z Łukaszem Owsiejko, wicestarostą sokólskim i Arturem Gajlewiczem, burmistrzem Dąbrowy Białostockiej. W wyjeździe wziął też udział Eugeniusz Stanisławczyk, stryjeczny wnuk generała Godlewskiego. Przedstawiciele władz złożyli kwiaty i zapalili znicze w miejscach pamięci na terenie obozu.

Inicjatorem wyjazdu był Bogdan Gładczuk z Harasimowicz, były radny Rady Miejskiej w Dąbrowie Białostockiej. To dzięki jego staraniom w Harasimowiczach postawiono tablicę upamiętniającą generała, a ulica Kunawina w Dąbrowie Białostockiej została zamieniona na Godlewskiego.

Edward Józef Godlewski urodził się 10 VII 1895 r. w Harasimowiczach. Z chwilą wybuchu I wojny światowej został zmobilizowany do armii rosyjskiej, gdzie służył w kawalerii i był kilka razy ranny.

Od jesieni 1917 r. służył w I Korpusie Polskim gen. J. Dowbor-Muśnickiego, a po jego rozwiązaniu w szwadronie, a potem dywizjonie polskiej kawalerii na Kubaniu, które dały początek 14. pułkowi ułanów. Za bohaterskie czyny z wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920 dwukrotnie wnioskowano o odznaczenie go Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari.

W wojnie obronnej 1939 r. walczył na czele 14. Pułku Ułanów Jazłowieckich nad Bzurą, w Puszczy Kampinoskiej i w obronie Warszawy. Za znakomite dowodzenie pułkiem we wrześniu 1939 r. został odznaczony Złotym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Od 1940 do 1942 r. był w dyspozycji Komendy Głównej Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej m.in. jako inspektor kierunkowy KG ZWZ-AK na Okręg Białystok, a od jesieni 1942 do marca 1944 r. był komendantem Obszaru Białystok AK. W kwietniu 1944 r. został mianowany komendantem Okręgu Krakowskiego AK.

1 września 1944 roku – pomimo istnienia planów operacyjnych w dowództwie AK i bezpośredniego rozkazu komendanta głównego generała „Bora” Komorowskiego oraz ogłoszenia stanu pełnej gotowości – Edward Godlewski nie wydał rozkazu rozpoczęcia powstania w Krakowie.

19 października 1944 r. został aresztowany pod Kielcami, skąd trafił na brutalne przesłuchania do więzienia na Montelupich w Krakowie. 6 grudnia został przetransportowany do KL Gross Rosen, a w lutym 1945 r. do KL Mauthausen-Gusen, gdzie zmarł w pierwszych dniach maja 1945 r., tuż przed wyzwoleniem obozu.

Odwiedzający teren dawnego niemieckiego obozu koncentracyjnego w Mauthausen na terenie Austrii, samorządowcy nie tylko oddali hołd zamordowanym tu niemal 100 tysiącom więźniów, ale tez pobrali ziemię z miejsca kaźni, która zostanie złożona przy pomniku generała w Harasimowiczach. Główne uroczystości upamiętniające 80. rocznicę śmierci Edwarda Godlewskiego odbędą się w maju przyszłego roku w Harasimowiczach.

Krzysztof Promiński