Dania otwarta na zwiększenie budżetu UE

Dania nie zamierza blokować prób zwiększenia kolejnego długoterminowego budżetu Unii Europejskiej ani emisji większej ilości wspólnego długu, zapowiedział we wtorek ambasador Danii przy UE, Carsten Grønbech-Jensen.

Według duńskiego dyplomaty „wyzwania geopolityczne”, w tym trwająca wojna Rosji przeciwko Ukrainie, sprawiają, iż Dania „nie może pozwolić sobie na stanie z boku” u boku tradycyjnie oszczędnych państw członkowskich podczas negocjacji nad przyszłymi ramami finansowymi UE (Wieloletnie Ramy Finansowe – MFF).

Jego wypowiedź nastąpiła po zapowiedzi premier Danii Mette Frederiksen, która na początku czerwca ogłosiła, iż Kopenhaga wycofa się z nieformalnego sojuszu „oszczędnej czwórki”, obejmującego także Szwecję, Austrię i Niderlandy.

– Zawsze będziemy zabiegać o to, by pieniądze w budżecie UE były wydawane efektywnie i zgodnie z priorytetami – powiedział Grønbech-Jensen, którego kraj przejmie od 1 lipca od Polski rotacyjną, sześciomiesięczną prezydencję w Radzie UE.

– Ale nie usłyszycie z naszej strony stwierdzeń, iż budżet musi wynosić maksymalnie 1 proc. PKB, iż całkowicie odrzucamy jakiekolwiek zwiększenie środków, czy iż z góry wykluczamy wspólne zadłużanie się – dodał.

Wypowiedź duńskiego ambasadora poprzedza publikację wstępnej propozycji Komisji Europejskiej w sprawie MFF po 2027 roku, która ma zostać ogłoszona już w lipcu. Bruksela zapowiedziała, iż będzie zabiegać o zwiększenie budżetu powyżej 1 proc. PKB UE, m.in. w odpowiedzi na rosnące zagrożenie militarne ze strony Rosji.

Równocześnie w Europie narasta niepokój o przyszłość inwestycji po wygaśnięciu w 2026 roku funduszu odbudowy NextGenerationEU (o wartości 650 miliardów euro), który był finansowany ze wspólnego długu UE. Obawy te są szczególnie silne w kontekście rosnącej przepaści inwestycyjnej między UE, USA a Chinami.

Francja jako druga co do wielkości gospodarka UE od dawna opowiada się za zwiększeniem budżetu Wspólnoty. Niemcy – największa gospodarka i główny płatnik netto – konsekwentnie sprzeciwiają się takim postulatom. W niedawnym stanowisku rząd federalny stwierdził, iż „nie istnieją podstawy” do zwiększenia składek państw członkowskich.

Grønbech-Jensen zaznaczył, iż przy obecnych poziomach deficytu i zadłużenia w wielu krajach UE, „realne zwiększenie budżetu będzie bardzo trudne”, a najważniejsze inwestycje powinny pochodzić raczej z sektora prywatnego – m.in. dzięki głębszej integracji unijnego rynku kapitałowego.

Dodał, iż negocjacje w Radzie UE podczas duńskiej prezydencji będą się raczej koncentrować na strukturze wewnętrznej budżetu niż na jego całkowitej wysokości.

– Nie sądzę, abyśmy za naszej prezydencji weszli głęboko w dyskusje liczbowe – to nastąpi później. I będzie to bolesne. Zawsze jest – stwierdził.