1 rok temu
Zeroemisyjny budynek cechuje się zerowym zużyciem energii netto. Oznacza to, iż całkowita ilość zużywanej przez niego energii w skali roku równa się ilości energii odnawialnej wytworzonej w danym miejscu. Jakie rozwiązania stosowane są w zeroemisyjnych budynkach?
Czym jest budynek zeroemisyjny?
Budynek zeroemisyjny, według Komisji Europejskiej, definiuje się jako budynek o bardzo wysokiej charakterystyce energetycznej. Cechuje go bardzo niskie zużycie energii, w całości pokrytej energią ze źródeł odnawialnych. Jak sama nazwa wskazuje, eksploatacja takiego budynku odbywa się bez lokalnej emisji dwutlenku węgla z paliw kopalnych.
Szacuje się, iż powierzchnia budynków na świecie podwoi się do 2060 roku, a tylko 3% światowych inwestycji w nowe konstrukcje spełnia wymagania emisyjności i wydajności. To jednak może się niedługo zmienić, przynajmniej w naszej części świata.
Dlaczego zagadnienia związane z budynkami zeroemisyjnymi są tak ważne i będą podnoszone w kolejnych latach? Wymóg zeroemisyjności budynków w państwach Unii Europejskiej będzie obowiązywał od 1 stycznia 2027 roku w przypadku wszystkich nowych budynków zajmowanych przez władze publiczne lub będących ich własnością. W odniesieniu do wszystkich nowych budynków w UE obowiązek zeroemisyjności ma mieć zastosowanie już od 1 stycznia 2030 roku.
W pierwszej kolejności do wymagań zeroemisyjności mają zostać dostosowane „budynki o niemal zerowym zużyciu energii”.
Budynek o niemal zerowym zużyciu energii
Budynek o niemal zerowym zużyciu energii (Nearly Zero Energy Building, NZEB) to taki, który ma bardzo wysoką charakterystykę energetyczną, przy czym prawie zerowa lub bardzo niska ilość wymaganej energii powinna być pokryta w bardzo istotnym stopniu energią ze źródeł odnawialnych, w tym OZE wytwarzanymi na miejscu lub w pobliżu.
Charakterystyka budynku o niemal zerowym zużyciu energii, źródło: Komisja EuropejskaBudynki o niemal zerowym zużyciu energii charakteryzują się wskazanymi na grafice KE rozwiązaniami, takimi jak m.in.:
- ocieplenie dachu,
- filtracja powietrza i wentylacja,
- wydajne oraz energooszczędne oświetlenie i ogrzewanie,
- instalacja fotowoltaiczna,
- okna o wysokiej wydajności w zatrzymywaniu ciepła,
- wydajny sprzęt RTV i AGD,
- inteligentny termostat,
- ładowarka do auta elektrycznego.
W celu osiągnięcia zeroemisyjności budownictwa Komisja Europejska kieruje się zasadą „efektywność energetyczna przede wszystkim”. Oprócz przyczynienia się do zmniejszenia zużycia paliw kopalnych oraz zwiększenia niezależności i bezpieczeństwa dostaw, zasada ta podkreśla również znaczenie ograniczenia produkcji energii.
Komisja Europejska nakłada na budownictwo państw UE konkretne obowiązki, takie jak m.in. obliczenie współczynnika globalnego ocieplenia w całym cyklu życia budynków. Oznacza to, iż współczynnik ten musi znaleźć się w charakterystyce energetycznej budynków. Przepis ten znajdzie zastosowanie od 1 stycznia 2027 roku w odniesieniu do wszystkich nowych budynków o powierzchni użytkowej większej niż 2000 m2 oraz od 1 stycznia 2030 roku w przypadku wszystkich nowych budynków.
Co to oznacza w praktyce? W budowie każdego budynku obowiązywać będzie zasada pozyskiwania materiałów o jak najniższym śladzie węglowym.
Budynek zeroemisyjny – cykl życia budynku
W najbliższych latach coraz częściej stosowane będą nowoczesne materiały, takie jak chociażby beton o obniżonym śladzie węglowym oraz beton z recyklingu opon. Powszechnie wykorzystywane będą także:
- biodegradowalne drewno,
- wełna mineralna,
- celuloza,
- surowce pochodzące z recyklingu,
- „zielone kafelki” – materiały ceramiczne wykonane w ponad 55% z przetworzonego szkła i innych minerałów,
- Lamboo (przetworzony bambus)
- Zobacz też: Earthship – przykład zeroemisyjnego budownictwa
Budynek zeroemisyjny – przykłady
Europejska siedziba Bloomberga zdobyła tytuł najbardziej zrównoważonego budynku biurowego na świecie za połączenie innowacyjnych projektów inżynieryjnych i materiałów.
Budynek został wyposażony w zintegrowane z sufitami oświetlenie LED, naturalną wentylację, wychwytywanie, oczyszczanie i recykling wody deszczowej oraz połączony system ogrzewania i zasilania. W efekcie budynek zużywa o 73% mniej wody i o 35% mniej energii niż typowy biurowiec.
Ośmiopiętrowy budynek biurowy Powerhouse Brattorkaia w Trondheim w Norwegii w całym cyklu życia generuje więcej energii, niż wymaga jego budowa (także transport materiałów budowlanych), eksploatacja i rozbiórka.
Powerhouse Brattørkaia w Norwegii, źródło: Lyndsayclose/ WikimediaBudynek ma 3000 m² paneli słonecznych i pompę ciepła z naturalnym czynnikiem chłodniczym u źródła wody, która zapewnia chłodzenie i ogrzewanie. Jest bardzo wydajny – przy jego budowie zastosowano zarówno pasywne (materiały budowlane), jak i aktywne (ogrzewanie, oświetlenie) środki adaptacyjne.
Jeden z bardziej oryginalnych pomysłów na zasilanie zeroemisyjnego budynku opracowali Norwerdzy. Budynek w mieście Trondheim zasilany jest energią z paneli słonecznych, którą magazynuje tak zwany “bioakumulator”. To wyjątkowe urządzenie przechowuje energię cieplną dzięki trzech ton wosku i systemu pomp ciepła.
Więcej informacji o zeroemisyjnych budynkach znaleźć można w dyrektywie Parlamentu Europejskiego.
źródło: seai.ie, ctc-n.org, energy.ec.europa.eu, climateadaptationplatform.com, weforum.org, zdj. główne: HOK (Wikimedia Commons)/ Fred Romero (Flickr)
