3 godzin temu
Zwycięzca wyborów w Czechach, były premier Andrej Babiš, ogłosił dzisiaj, iż jego partia ANO podpisze w poniedziałek umowę koalicyjną z eurosceptyczną partią Kierowcy dla Siebie oraz skrajnie prawicową, antyunijną i antynatowską partią Wolność i Demokracja Bezpośrednia (SPD).
– Mamy uzgodnioną umowę koalicyjną. Ustaliliśmy, iż podpiszemy ją w poniedziałek, 3 listopada, w dniu, w którym po raz pierwszy zbierze się nowa Izba Poselska – powiedział Andrej Babiš w nagraniu opublikowanym na platformie X.
Partie pracują nad wspólnym programem rządowym, który ma zakładać zwiększenie wydatków budżetowych, ograniczenie pomocy dla Ukrainy oraz mniejsze wsparcie dla unijnej polityki migracyjnej i klimatycznej.
Prezydent Petr Pavel w poniedziałek (27 październik) powierzył Babišowi misję tworzenia rządu. Babiš zapowiedział wtedy, iż zamierza utworzyć gabinet do połowy grudnia.
Partia ANO, która wygrała odbywające się w dniach 3-4 października wybory, nie ma większości w parlamencie, ale wraz z Kierowcami i SPD dysponowałaby łącznie 108 mandatami w 200-osobowej Izbie Poselskiej.
Po uzgodnieniu wspólnego programu rządowego partie będą musiały jeszcze porozumieć się w sprawie obsady stanowisk ministerialnych.
Przedstawiciele ANO oświadczyli w ubiegłym tygodniu, iż w programie mocno zaznaczono niepodważalność członkostwa Czech w UE i NATO. SPD w kampanii domagała się jednak wprowadzenia ustawy umożliwiającej referendum w sprawie członkostwa w tych organizacjach.
Pavel, były przewodniczący Komitetu Wojskowego NATO, który w rozmowach koalicyjnych koncentruje się na kwestiach polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, wezwał partie do utrzymania czeskiego programu dostaw amunicji artyleryjskiej dla Ukrainy, finansowanego z zagranicy. Babiš określił ten program jako „przepłacony i nietransparentny”.
Kim są przyszli koalicjanci Babiša?
Partię Wolność i Demokracja Bezpośrednia (SPD) powołali w 2015 r. Tomio Okamura i Radim Fiala, gdy ośmiu posłów odłączyło się od frakcji parlamentarnej Świt Demokracji Bezpośredniej, poprzedniego tworu Okamury.
Sam Tomio Okamura to urodzony w Tokio czesko-japoński przedsiębiorca, syn Czeszki i pół-Japończyka, pół-Koreańczyka. Jego matka pochodzi z Wołoszczyzny Morawskiej. W biznesie na początku działał w sektorze gastronomicznym, a następnie wszedł do branży turystycznej. Do polityki wszedł w 2012 r.
SPD określa samą siebie jako „ruch patriotyczny i demokratyczny”, skupiający się na reformach politycznych, prawie i porządku publicznym, demokracji bezpośredniej, przedsiębiorczości i suwerenności narodowej.
Partia opowiada się również za ograniczeniem nadzoru państwowego, reformą czeskiego systemu podatkowego, wspieraniem wolności w Internecie oraz zachęcaniem obywateli do większego udziału w polityce krajowej. Sprzeciwia się członkostwu Czech w Unii Europejskiej oraz NATO, a także stanowczo odrzuca unijny pakt migracyjny.
Z kolei partia Kierowcy dla Siebie wywodzi się od istniejącej od 2017 r. Partii Niepodległości Republiki Czeskiej. Założył ją w 2022 r. Petr Macinka, ówczesny prezes Instytutu Vaclava Klausa. Ugrupowanie sprzeciwia się Europejskiemu Zielonemu Ładowi i „ideologii gender”, a także przyjęciu przez Czechy euro i odejściu od węgla. Popiera jednak energię jądrową.
W ubiegłorocznych wyborach do Parlamentu Europejskiego partia Kierowcy dla Siebie wystartowała w koalicji z partią Prisaha. Sojusz zdobył 10 proc. głosów i jeden mandat w Europarlamencie, który objął Filip Turek.
Turkowi zarzuca się sympatyzowanie z ruchami neonazistowskimi. Ponadto jego była partnerka złożyła zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, oskarżając go o gwałt i długotrwałe znęcanie się. Turek stanowczo odpiera te zarzuty.
Jak pisaliśmy wcześniej, partia Kierowcy dla Siebie zabiega o objęcie w nowym rządzie Babiša teki ministra spraw zagranicznych, którą miałby objąć właśnie Turek.
