Czarna Lista Barier obejmuje prawie 300 propozycji deregulacyjnych dla przedsiębiorców dotyczących m.in. prawa podatkowego, zatrudnienia, energetyki, ochrony środowiska, rynku finansowego, cyfryzacji i mediów. Wśród nich jest 20 zidentyfikowanych barier ograniczających rozwój sektora medialnego.
Liberalizacja przepisów koncesyjnych
Najważniejsze postulaty deregulacyjne w tym obszarze to:
– Proponujemy liberalizację przepisów dotyczących uzyskiwania koncesji kablowo – satelitarnych i złagodzenie rygoryzmu związanego z uzyskiwaniem koncesji na rozpowszechnianie programów, jak również obowiązków nałożonych na nadawcę w związku z uzyskaniem koncesji. Procedura udzielania koncesji na rozpowszechnianie programów telewizyjnych w ostatnich latach budzi pewne kontrowersje, a decyzje administracyjne w tym zakresie należą do instrumentów reglamentacyjnych i wydawane są w obszarze niezwykle istotnym dla funkcjonowania gospodarki kraju – mówi Krzysztof Kajda, zastępca dyrektor generalnej, szef pionu ekspertyzy Konfederacji Lewiatan.
Zbytni formalizm obowiązującego postępowania oraz w niektórych sytuacjach brak poszanowania reguł jurydycznych powoduje niepewność prowadzenia inwestycji w Polsce, co może mieć istotny wpływ na gospodarkę.
– Postulat zastąpienia wymogu uzyskania koncesji w przypadku programu nadawanego satelitarnie formułą uzyskania wpisu do rejestru (analogicznie jak ma to miejsce w odniesieniu do programów internetowych). w tej chwili obowiązujące regulacje nałożone na podmioty ubiegające się o koncesję na rozpowszechnianie programów drogą satelitarną są nadmierne. Przedsiębiorca musi spełnić wszystkie przesłanki wymienione w art. 36 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji, mimo iż rozpowszechnianie programów satelitarnych nie wiąże się z korzystaniem z krajowych zasobów częstotliwości, które są dobrem rzadkim (jak w przypadku nadawania naziemnego). W przypadku satelity – w praktyce nie występują ograniczenia, którymi powinny zajmować się polskie władze publiczne. Komercyjne satelity telekomunikacyjne oferują dostęp do potrzebnej pojemności na zasadach komercyjnych, co nie powinno podlegać reglamentacji ze strony polskich władz. Forma pozyskania uprawnienia do rozpowszechniania programów drogą satelitarną nie uchyla nadzoru nad zawartością programową sprawowanego przez KRRiT.
– Potrzeba deregulacji w zakresie programów telewizyjnych o charakterze „eventowym”, ponieważ w tej chwili programy poświęcone transmisji jednego wydarzenia lub kilku wydarzeń odbywających się nieregularnie, zwykle o charakterze sportowym, rozpowszechniane nieregularnie lub w systemie pay-per-view są traktowane na równi z innymi programami. W konsekwencji nadawca, który zamierza rozpowszechniać tylko jedno wydarzenie, bądź rozpowszechniać program okresowo musi uzyskać koncesję (w przypadku rozpowszechniania satelitarnego) lub dokonać zgłoszenia (w przypadku rozpowszechniania internetowego). Procedury związane z uzyskaniem koncesji trwające kilka miesięcy bądź zgłoszeniem programu do rejestru programów internetowych (z min. 30-dniowym wyprzedzeniem), znacząco utrudniają nadawcy dynamiczne reagowanie w przypadku pojawienia się możliwości transmisji wydarzenia atrakcyjnego dla widzów.
Dlatego Lewiatan proponuje wprowadzenie do ustawy o radiofonii i telewizji kategorii programów „eventowych” (okolicznościowych) zgłaszanych przewodniczącemu KRRiT z krótkim wyprzedzeniem (np. najpóźniej na 3 dni przed datą rozpowszechnienia) oraz wyłączenie w takim przypadku stosowania niektórych przepisów ustawy, w tym dotyczących wymaganego udziału produkcji polskiej i europejskiej, udogodnień dla osób z niepełnosprawnościami wzroku lub słuchu, sporządzania ewidencji i raportowania do KRRiT.
Wsparcie rozwoju nowych usług – kanałów FAST i usług VOD oraz PPV
Najważniejsze postulaty deregulacyjne w tym obszarze to:
– Proponowany zakres zmian (dot. FAST: Free Ad – supported Streaming Television) ma na celu deregulacje przepisów odnoszących się do bezpłatnej telewizji, przypominającej telewizję linearną, do której dostęp nie wymaga subskrypcji. Rozwój sfery digital jest priorytetowy dla nadawców i umożliwia bycie konkurencyjnym wśród nadawców rynku europejskiego. Niejasny status kanałów FAST powoduje utrudnienia w działalności nadawców.
– Postulat deregulacji w zakresie zgłaszania określonych treści do rejestru usług audiowizualnych na życzenie przez podmioty regulowane mający na celu wyłączenie nadawców programów i dostawców już zarejestrowanych usług audiowizualnych na życzenie spod obowiązku podwójnej regulacji i podwójnych obciążeń z tego tytułu. Podmioty dostarczające audiowizualne usługi medialne na żądanie zobowiązane są do zgłoszenia swoich serwisów do wykazu prowadzonego przez przewodniczącego KRRiT. Zgodnie ze stanowiskiem KRRiT obowiązek zgłoszenia dotyczy nie tylko klasycznych serwisów VOD oferowanych przez dostawców swoim użytkownikom, ale również treści audiowizualnych zamieszczanych na platformach – np. tzw. „kanałów” na platformie YouTube. Do rejestru usług medialnych na żądanie wpisywane są przez KRRiT także treści publikowane na profilach w mediach społecznościowych (np. Instagram, TikTok).
Konsekwencją wpisu do rejestru jest szereg obowiązków wynikających z ustawy o radiofonii i telewizji (m.in. realizacja kwot polskich i europejskich, udogodnień dla osób z niepełnosprawnościami wzroku lub słuchu, przechowywanie kopii audycji, przekazywanie raportów do KRRiT). Z uwagi na uwarunkowanie technologiczne stosowane przez daną platformę nie jest możliwa realizacja części z tych wymogów, co naraża dostawców na kary. Dodatkowe obciążenie w tym przypadku stanowi podatek od VOD w wysokości 1,5%. Dostawcy regulowani, świadczący usługi medialne na podstawie koncesji na nadawanie programów lub wpisu do rejestru usług audiowizualnych na życzenie, realizują obowiązki ustawowe w odniesieniu do swoich programów lub już zarejestrowanych serwisów VOD. Uiszczają również z tego tytułu podatek od VOD. Głównym celem treści zamieszczanych przez takie podmioty na platformie YouTube lub w mediach społecznościowych jest zachęcenie użytkowników do skorzystania z usług podstawowych (np. poprzez zamieszczanie zwiastunów lub fragmentów audycji dostępnych w usługach podstawowych). Tego rodzaju treści mają charakter akcesoryjny w stosunku do regulowanych usług podstawowych.
W związku z powyższym postulujemy wyłączenie nadawców programów i dostawców już zarejestrowanych usług audiowizualnych na życzenie spod obowiązku podwójnej regulacji i podwójnych obciążeń z tego tytułu. Analogiczne podejście powinno zostać zastosowane wobec pozostałych podmiotów prowadzących działalność medialną ściśle regulowaną przez inne przepisy jak np. Prawo prasowe. Również w tym przypadku, zarejestrowani wydawcy tytułów prasowych, który wykorzystują media społecznościowe w celach akcesoryjnych w stosunku do usługi podstawowej nie powinni podlegać obowiązkowi wpisu do kolejnego rejestru.
Rewizja i ograniczenie uprawnień kontrolnych przewodniczącego KRRiT
Konieczność rewizji i deregulacji uprawnień przewodniczącego KRRIT w zakresie żądania przedstawienia materiałów, dokumentów oraz udzielenia wyjaśnień w zakresie niezbędnym dla kontroli zgodności działania dostawcy lub podmiotu z przepisami ustawy, warunkami koncesji, regulaminem świadczenia usługi lub wiążącymi go aktami samoregulacji. Instytucja żądania przez przewodniczącego KRRiT jest nadużywana. W samym tylko 2023 r. takich żądań było ponad 100. Celowe jest uregulowanie sposobu przekazywania tych materiałów przez nadawców jedynie w formie elektronicznej [np. umieszczania ich na serwerze FTP]. Zmiany powinny również w sposób szczegółowy uregulować wymogi formalne skargi przekazywanej przez przewodniczącego KRRiT do nadawcy oraz żądania przekazania wyjaśnień, w szczególności określać wymóg konkretnego wskazania, jeżeli to możliwe w formie cytatu, kwestionowanych fragmentów audycji oraz ich uzasadnienia.
Czarną Listę Barier znajdziesz tutaj
Konfederacja Lewiatan
