Co warto wiedzieć o słabnącym przywództwie Trudeau wśród Liberałów

Od ponad roku premier Justin Trudeau odpiera apele o swoją rezygnację, jednak ostatnio głosy domagające się jego odejścia przybrały na sile i stały się bardziej widoczne publicznie. Oto najważniejsze informacje w tej sprawie:

Dlaczego niektórzy posłowie chcą odejścia Trudeau?

Trudeau już od ponad roku traci popularność wśród Kanadyjczyków, co niepokoi część posłów, którzy obawiają się, iż nie będzie on w stanie zapewnić Liberałom wygranej w kolejnych wyborach. Wcześniej popularność Trudeau wspierała rozwój jego partii, jednak w tej chwili wielu Kanadyjczyków wyraża niezadowolenie z jego przywództwa, co osłabia pozycję partii.

Obawy te nasilają się, ponieważ szanse na przedterminowe wybory jesienią wzrosły. Partia NDP zakończyła niedawno swoją umowę z Liberałami mówiąc o wspieraniu rządu tylko w wybranych przypadkach. Bloc Québécois również postawił Liberałom ultimatum, żądając poparcia ustawy emerytalnej do końca października.

Choć apele o odejście Trudeau pojawiały się już wcześniej, znaczące nasilenie tego ruchu nastąpiło w pierwszych dwóch tygodniach października, kiedy Trudeau przebywał na międzynarodowych spotkaniach. Odwołał swój udział w szczycie Wspólnoty Narodów w Samoa, aby zająć się narastającymi problemami krajowymi. Poseł Sean Casey publicznie potwierdził podpisanie listu wzywającego premiera do rezygnacji, uzasadniając to utratą zaufania Kanadyjczyków i tym, iż Trudeau stał się „rozpraszającym czynnikiem”.

Czy Trudeau może ustąpić?

Jeśli ulegnie naciskom, Trudeau mógłby zapowiedzieć rezygnację natychmiast lub zadeklarować, iż nie wystartuje w następnych wyborach. Do tej pory stanowczo twierdził, iż nie zamierza rezygnować, a pytany o rezygnację ze swojego przywództwa odpowiedał: „nie”. Gdyby zdecydował się odejść, możliwe są dwie ścieżki: mógłby pozostać na stanowisku do czasu wyboru nowego lidera lub zrezygnować natychmiast, co zmusiłoby partię do wyłonienia tymczasowego przywódcy.

W przypadku, gdyby Trudeau zrezygnował, pozostawiając Liberałów u władzy, partia mogłaby ryzykować przedterminowe wybory, co mogłoby osłabić jej pozycję w obliczu braku stałego lidera. W takim scenariuszu Trudeau mógłby zawiesić parlament, by dać czas na zorganizowanie wewnętrznych wyborów. Wicepremier Chrystia Freeland zapewniła jednak, iż rząd nie planuje przedłużać obecnej kadencji.

Czy posłowie mogą zmusić Trudeau do rezygnacji?

Nie istnieje formalny mechanizm, który pozwoliłby liberalnym posłom wymusić rezygnację Trudeau, ponieważ partia liberalna nie przyjęła ustawy reformującej, dającej posłom taką możliwość. Konserwatyści przyjęli podobną ustawę, co doprowadziło do odsunięcia Erin O’Toole w 2022 roku. W Partii Liberalnej brak jednak mechanizmu umożliwiającego przeprowadzenie przeglądu przywództwa przed wyborami.

Jak wyglądałby wyścig o przywództwo?

W przypadku rezygnacji Trudeau, krajowy przewodniczący partii musiałby zwołać posiedzenie zarządu w ciągu 27 dni, by rozpocząć organizację wyścigu o przywództwo. Potencjalni kandydaci musieliby zgłosić swoją kandydaturę co najmniej 90 dni przed głosowaniem. Scott Reid uważa, iż wyścig ten mógłby być krótki, by nie pozostawiać partii z tymczasowym liderem zbyt długo.

Potencjalni następcy Trudeau

Wśród możliwych kandydatów wymienia się kilku ministrów, m.in. Chrystię Freeland, Mélanie Joly, François-Philippe’a Champagne’a, Seana Frasera, Dominica LeBlanca i Anitę Anand. Spekulacje dotyczą także Marka Carneya, byłego prezesa Banku Kanady, oraz byłej premier Kolumbii Brytyjskiej, Christy Clark.

Na podst. Canadian Press