CO₂e – definicja
CO₂e to ilość dwutlenku węgla (CO₂), która miałaby taki sam potencjał ocieplania klimatu (GWP – Global Warming Potential) jak dana ilość innego gazu cieplarnianego, liczona w określonym horyzoncie czasowym – najczęściej 100 lat.
Przykład: 1 tona metanu (CH₄) ma taki sam wpływ na klimat jak ok. 27–30 ton CO₂e, w zależności od przyjętej metodologii.
Najczęściej uwzględniane gazy cieplarniane w przeliczeniu na CO₂e
Dwutlenek węgla | CO₂ | 1 | 1 t CO₂e |
Metan | CH₄ | 27–30 | 27–30 t CO₂e |
Podtlenek azotu | N₂O | 273 | 273 t CO₂e |
Gazy przemysłowe | np. HFC, PFC, SF₆ | 100–23 500 | nawet > 20 000 t CO₂e |
Po co stosuje się CO₂e?
Miara CO₂e jest wykorzystywana m.in. do:
- raportowania śladu węglowego (firm, produktów, usług),
- porównywania wpływu różnych źródeł emisji (np. transport vs. przemysł),
- ustalania limitów emisji w systemach handlu emisjami (np. EU ETS),
- podejmowania decyzji inwestycyjnych z uwzględnieniem wpływu środowiskowego (ESG),
- komunikacji klimatycznej – ułatwia zrozumienie wpływu różnych działań na klimat.
Przykłady: jak działa przeliczanie na CO₂e?
- Jeśli jedna tona metanu (CH₄) ma GWP = 27, to jej emisja jest równoważna 27 tonom CO₂e.
- Jeśli emisja 1000 kg podtlenku azotu (N₂O) = GWP 273, to odpowiada 273 tonom CO₂e.
Dzięki temu można sumować emisje różnych gazów w jeden wskaźnik – np. firma X wyemitowała 1500 ton CO₂e w 2024 roku.
CO₂e a ślad węglowy
CO₂e jest podstawą do obliczania tzw. śladu węglowego (carbon footprint) – czyli sumy wszystkich emisji gazów cieplarnianych związanych z działalnością człowieka, wyrażonych właśnie w tonach CO₂e. Oblicza się go dla:
- osób,
- produktów (np. wyprodukowanie 1 kg wołowiny ≈ 60 kg CO₂e),
- firm,
- wydarzeń (np. konferencji),
- a choćby kliknięć w internecie.
CO₂ vs. CO₂e – różnica
- CO₂ – dotyczy tylko dwutlenku węgla.
- CO₂e – uwzględnia wszystkie gazy cieplarniane, przeliczone na równoważnik CO₂.
Czy CO₂e to oficjalna jednostka?
Tak. Używana jest przez:
- Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC),
- Komisję Europejską,
- ONZ (w ramach UNFCCC),
- korporacje w raportowaniu ESG (np. GHG Protocol),
- systemy kredytów węglowych i offsetów.
Podsumowanie
CO₂e to kluczowy wskaźnik w walce z globalnym ociepleniem, ponieważ pozwala uprościć i ujednolicić raportowanie oraz analizę emisji różnych gazów cieplarnianych. Zamiast analizować każdy gaz oddzielnie, można przedstawić wpływ wszystkich emisji w jednej liczbie – tonach CO₂e.