Chodzą po mieszkaniach, a Polacy muszą ich wpuszczać. Technicy już w drodze. Montują te urządzenia [27.10.2024]

W Polsce trwa ogólnokrajowa wymiana liczników energii na nowoczesne, inteligentne urządzenia, które umożliwią lepszą kontrolę nad zużyciem prądu. Plan zakłada montaż inteligentnych liczników zdalnego odczytu (LZO) we wszystkich gospodarstwach domowych, a proces ma zakończyć się w 2031 roku. Za realizację odpowiedzialni są główni operatorzy energetyczni, w tym Energa, PGE Dystrybucja, Stoen Operator i Tauron, a wymiana jest bezpłatna dla konsumentów.

Fot. Shutterstock

Korzyści płynące z montażu inteligentnych liczników energii

Nowe liczniki pozwolą na szczegółowe śledzenie zużycia energii w czasie rzeczywistym, co umożliwi lepsze zarządzanie domowymi kosztami. Dzięki możliwości odczytu danych przez internet, użytkownicy będą mogli monitorować swoje zużycie energii i dostosowywać harmonogramy korzystania z urządzeń do godzin, w których prąd jest tańszy. Przykładowo, inteligentne liczniki pozwolą na zaprogramowanie włączania urządzeń w godzinach tańszej taryfy, co pozwoli znacząco obniżyć rachunki.

Dla dostawców energii zdalne odczyty ograniczają konieczność wizyt inkasentów oraz umożliwiają bardziej precyzyjne rozliczenia. Ponadto, dzięki bieżącej analizie danych o zużyciu prądu, operatorzy szybciej wykrywają i naprawiają awarie, co poprawia jakość usług dla konsumentów​

Aktualny stan projektu

Proces instalacji inteligentnych liczników jest rozłożony na kilka etapów i obejmuje 100% gospodarstw domowych do 2031 roku. Do końca 2025 roku co najmniej 25% gospodarstw ma posiadać nowe liczniki, a do 2028 roku urządzenia te mają być dostępne u 80% odbiorców.

• Energa zrealizowała wymianę ponad 2 milionów liczników dla spośród 3,3 miliona swoich klientów.
• PGE Dystrybucja zmodernizowała natomiast około 22,3% swoich liczników.
• Stoen Operator osiągnął istotny etap programu w październiku 2023 roku, montując 180 000 urządzeń do zdalnego odczytu, a do końca roku liczba ta wzrosła do około 200 000, co stanowi ponad 18% wszystkich liczników w sieci. Firma przewiduje, iż pod koniec 2024 roku liczba zainstalowanych urządzeń sięgnie około 300 000, a do końca 2025 roku 35% odbiorców będzie miało nowe liczniki. W roku 2027 planuje objąć nimi 65% odbiorców, a do 4 lipca 2031 roku program ma objąć wszystkich klientów.
• Z kolei Tauron na zakończenie 2023 roku wymienił liczniki u ponad 1,14 miliona użytkowników, co daje około 19% z jego całej bazy klientów.

Choć wymiana liczników jest bezpłatna, użytkownicy, którzy chcą zainstalować inteligentny licznik wcześniej, mogą to zrobić na własny koszt. Szacuje się, iż wcześniejszy montaż kosztuje od 300 do 400 złotych. Dzięki nowym licznikom szczególnie przedsiębiorstwa mogą lepiej monitorować zużycie energii, co w czasach wzrastających cen prądu przekłada się na konkretne oszczędności i ułatwia zarządzanie finansami firmy​

Inteligentne liczniki – rozwój energetyki odnawialnej i „smart homes”

Nowoczesne liczniki stanowią najważniejszy element rozwoju tzw. inteligentnych domów oraz energii odnawialnej. Dzięki funkcji monitorowania zarówno zużycia, jak i produkcji energii (w przypadku prosumentów), użytkownicy posiadający panele fotowoltaiczne będą mogli lepiej zarządzać nadwyżkami energii. Liczniki te umożliwią bardziej elastyczne rozliczenia z dostawcami energii i zoptymalizują zużycie prądu na własne potrzeby.

Zastosowanie inteligentnych liczników sprzyja także rozwojowi systemów zarządzania energią w gospodarstwach domowych. W ramach tzw. smart home, urządzenia takie jak pralki czy zmywarki będą mogły automatycznie dostosowywać swoje działanie do okresów tańszej energii. To nie tylko oszczędność, ale także krok w stronę zrównoważonego zarządzania zasobami energetycznymi​

Wymogi unijne

Transformacja energetyczna w Polsce jest częścią szerszej strategii Unii Europejskiej, która dąży do zwiększenia efektywności energetycznej i redukcji emisji CO2. Kraje takie jak Włochy, Francja i Niemcy od lat stosują inteligentne liczniki, co znacząco poprawiło efektywność energetyczną i zarządzanie siecią. Unia Europejska wymaga, by państwa członkowskie dążyły do modernizacji infrastruktury, co sprzyja integracji energii odnawialnej z sieciami oraz lepszemu dostosowaniu produkcji energii do realnych potrzeb mieszkańców​

W większości bez udziału prosumenta. Chyba, ze licznik jest w domu

Montaż inteligentnych liczników wymaga także zorganizowania wizyt techników, co w starszych budynkach może wiązać się z trudnościami, gdy liczniki znajdują się wewnątrz mieszkań. Operatorzy będą musieli w takim przypadku umówić się z mieszkańcami na instalację, co może wymagać większej elastyczności i dostosowania terminów. W związku z tym szczególna uwaga zostanie poświęcona logistycznemu zaplanowaniu wymiany w starszych budynkach wielorodzinnych​

Inteligentne liczniki to krok w stronę nowoczesnej energetyki, który przyniesie korzyści zarówno konsumentom, jak i dostawcom energii. Zdalny odczyt danych, możliwość bieżącego monitorowania zużycia oraz integracja z inteligentnymi systemami domowymi to tylko część korzyści płynących z wdrożenia nowej technologii. Dla Polski modernizacja infrastruktury energetycznej to także szansa na wsparcie rozwoju odnawialnych źródeł energii i poprawę efektywności energetycznej na poziomie unijnym, co z pewnością przełoży się na oszczędności oraz większą stabilność sieci.