Chiny po stronie Palestyny

Chiński stały przedstawiciel w ONZ Geng Shuang, przemawiając w środę 24 maja w Radzie Bezpieczeństwa tej organizacji, wezwał Izrael do „zaprzestania inwazji” na palestyńskie terytoria i surowce, odnosząc się do rozbudowy nielegalnych żydowskich osiedli na okupowanych terytoriach palestyńskich.

„Od początku tego roku Izrael kontynuował jednostronne działania, budując nowe osiedla, legalizując istniejące i akceptując powroty do opuszczonych” powiedział przedstawiciel Chin. Według chińskiego dyplomaty, działania takie naruszają prawo międzynarodowe i rezolucję RB NZ nr 2334. Wedle słów G. Shuanga „Izrael musi natychmiast wstrzymać te działania i zaprzestać wkraczania na ziemie i surowce ludu palestyńskiego”.

Chiński dyplomata skrytykował również izraelskie prowokacje wobec miejsc uważanych przez muzułmanów za święte: „utrzymane i respektowane musi być historyczne status quo w odniesieniu do świętych miejsc w Jerozolimie”. Minister bezpieczeństwa narodowego Izraela Itamar Ben-Gvir, wkraczając na teren meczetu Al-Aksa i deklarując domniemaną własność Izraela wobec tego miejsca, doprowadził zaś, według Chin, do „odnowienia napięć”. Stanowiskiem Pekinu wobec świętych miejsc jest, iż „Izrael musi zaprzestać swoich prowokacji, zagwarantować prawo kultu wiernym muzułmańskim, utrzymać pokój i spokój religijnych miejsc świętych, oraz respektować jordańską pieczę nad nimi”.

Przedstawiciel Chin skrytykował też nieskuteczność dotychczasowego procesu pokojowego w Palestynie, wskazując na ponawiające się w ostatnich latach starcia izraelskich sił okupacyjnych i palestyńskiego ruchu oporu. Według niego, konieczne jest „całościowe i sprawiedliwe rozwiązanie” konfliktu. G. Shuang skrytykował też USA za blokowanie elementarnego konsensu RB NZ w kwestii palestyńskiej. Wskazał na rosnącą rolę Chin w regionie i możliwość, iż we współpracy z innymi aktorami regionalnymi, zastąpią one USA w roli mediatora.

Już 19 kwietnia minister spraw zagranicznych Chin Quin Gang odbył rozmowy telefoniczne z ministrem spraw zagranicznych Palestyny Rijadem Al-Malikim oraz ministrem spraw zagranicznych Izraela Elim Cohenem, proponując rozmowy pokojowe oparte na zasadzie rozwiązania dwupaństwowego. Wcześniej, mediacja Pekinu doprowadziła do wznowienia stosunków dyplomatycznych między Iranem i Arabią Saudyjską 10 marca 2023 roku. Uważa się, iż to ostatnie może stworzyć ramy dla zakończenia wojny w Jemenie. W lutym z kolei Pekin przedstawił własny plan pokojowy dla Ukrainy, akcentując potrzebę uniknięcia eskalacji nuklearnej, ale nie wzywając bezpośrednio Rosji do wycofania swoich sił.

Chińska krytyka Izraela wyartykułowana została w kontekście przyjęcia przez Tel Aviw 24 maja budżetu na lata 2023-2024, w którym przeznaczono 941 mln. USD na nielegalne żydowskie osiedla na terytoriach palestyńskich oraz wzmocnienie ich infrastruktury transportowej. Dotychczas w 164 osiedlach i 116 placówkach na Zachodnim Brzegu Jordanu i w okupowanej przez Izrael Wschodniej Jerozolimie mieszka ok. 700 tys. nielegalnych osadników (liczba obywateli Izraela sięga 10 mln.). W tym roku izraelskie władze okupacyjne zatwierdziły budowę kolejnych 2, 969 żydowskich placówek w okupowanej Wschodniej Jerozolimie.

Ronald Lasecki