Chińscy naukowcy wracają ze Stanów do Chin

3 miesięcy temu

– Od ponad dwóch dekad Chiny są najważniejszym zagranicznym „dostarczycielem” naukowców dla USA;

– Większość urodzonych w Chinach naukowców nie zamierza pozostać w Stanach Zjednoczonych. Liczba wracających z USA do Chin stale rośnie. Szczególnie po wdrożeniu tzw. “Inicjatywy Chińskiej” przez Departament Sprawiedliwości – liczba naukowców z Chin opuszczających Stany Zjednoczone wzrosła o 75%.

– Ankietowani naukowcy chińskiego pochodzenia jako powody rezygnacji z dalszej kariery w USA podają brak spokoju i nowe trudności w prowadzeniu badań. 61% z nich rozważa opuszczenie USA, a 45% unika składania wniosków o dotacje federalne, aby uniknąć inwigilacji.

Tak przedstawiają się niektóre z najważniejszych wniosków wypływających z badań przeprowadzonych przez amerykańskie The Stanford Center on China’s Economy and Institutions. Badaniem objęto naukowców chińskiego pochodzenia pracujących w ośrodkach akademickich i badawczych w USA. Badania potwierdziły, iż znaczącym “czynnikiem wypychającym” Chińczyków z USA było wdrożenie w 2018 r. tzw. “Inicjatywy Chińskiej”. Od 2021 roku odsetek naukowców przenoszących się do Chin wzrósł do 67%. Są to przede wszystkim przedstawiciele nauk przyrodniczych. Według ankiety

35% chińskich naukowców w USA czuje się niemile widzianymi w Ameryce;
72% nie czuje się bezpiecznie jako naukowcy akademiccy;
42% obawia się prowadzenia badań;
65% martwi się o współpracę z Chinami;
86% uważa, iż rekrutacja najlepszych międzynarodowych studentów jest trudniejsza niż pięć lat temu; 83% doświadczyło w minionym roku różnego rodzaju zachowań agresywnych.

Chińscy pracownicy amerykańskich wydziałów inżynierii, informatyki i nauk przyrodniczych, laureaci grantów federalnych, starsi wykładowcy i mężczyźni najczęściej odczuwają strach przed prowadzeniem badań w USA.

Spośród pięciu możliwych powodów, dla których “nie czują się bezpiecznie jako naukowcy akademiccy w USA”, większość respondentów ankiety wskazała na obawy przed “dochodzeniami rządu USA w sprawie naukowców pochodzenia chińskiego” (67%) oraz “antyazjatycką nienawiścią i przemocą w USA” (65%). Mniej respondentów wskazało na obawy, takie jak “Urzędnicy rządu USA często atakują chiński rząd lub chińską politykę” (38%), “Moja rodzina, przyjaciele lub współpracownicy mogą być celem ataków ze strony rządu USA w odwecie za coś, co powiem lub zrobię” (37%) oraz “Inni mogą donieść rządowi USA o tym, co mówię lub robię” (31%). Jednak pomimo ogólnego poczucia strachu, 89% respondentów wyraziło chęć przyczynienia się do przywództwa USA w dziedzinie nauki i technologii. Największym pojedynczym źródłem finansowania badań podstawowych w USA jest rząd federalny. Jednak 45% naukowców chińskiego pochodzenia unika ubiegania się o granty federalne, a 61% rozważa opuszczenie USA. Wśród tej pierwszej grupy 84% wskazało, iż “obawia się odpowiedzialności prawnej w przypadku popełnienia błędów formalnych”, podczas gdy 65% stwierdziło, iż obawia się, iż „moja kooperacja z chińskimi badaczami lub instytucjami narazi mnie na podejrzenia”.

Badania sugerują, iż przyciągnięcie talentów naukowych z Chin i powstrzymanie naukowców chińskiego pochodzenia przed powrotem do Państwa Środka wymaga złagodzenia obaw i tworzenia przyjaznego środowiska do prowadzenia badań naukowych. Chińscy naukowcy są ważni dla amerykańskiej nauki – podkreślają autorzy raportu – dlatego też Stany Zjednoczone powinny przez cały czas przyciągać ich, aby utrzymać globalne przywództwo USA w dziedzinie nauki i technologii.

PS: W ostatnich tygodniach środowiskiem naukowców chińskiego pochodzenia pracujących w USA wstrząsnął przypadek doktor Jane Y. Wu z Northwestern University Feinberg School of Medicine w Chicago. Doktor Wu (lat 60) popełniła samobójstwo 10 lipca bieżącego roku.

Badania doktor Wu koncentrowały się na dwóch powiązanych ze sobą procesach biologicznych znanych jako splicing RNA i białka wiążące RNA. Procesy te są kluczem do zrozumienia i leczenia chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Parkinsona, demencja czołowo-skroniowa i stwardnienie zanikowe boczne. Doktor Wu została objęta śledztwem US National Institutes of Health (NIH) dotyczącym jej “podejrzanych relacji z władzami ChRL”. W wyniku tego śledztwa utraciła laboratorium, które uruchomiła w 2007 roku. Ta strata miała być bezpośrednia przyczyną decyzji doktor Wu o odebraniu sobie życia.

Jane Y. Wu została pochowana w Chicago 17 lipca. Uczelnia, w której pracowała przez ponad 20 lat, nie opublikowała jakiejkolwiek informacji na temat jej śmierci, czy też zwyczajowego nekrologu.

Na podstawie: